Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa âm thầm mở rộng danh mục hàng hóa nhôm và thép bị áp mức thuế quan 50%. Theo đó, danh mục này được bổ sung thêm hơn 400 sản phẩm có chứa nhôm và thép, và đã có hiệu lực từ ngày thứ Hai (18/8).

Danh sách sản phẩm chịu thuế giờ đây bao gồm cả bình chữa cháy, máy móc, vật liệu xây dựng, tua-bin gió, cần cẩu di động, thiết bị gia dụng, máy ủi, toa xe lửa, xe máy, động cơ tàu biển, đồ nội thất và hàng trăm sản phẩm khác có chứa nhôm hoặc thép.

“Về cơ bản, các loại phụ tùng ô tô, hóa chất, nhựa, linh kiện nội thất nếu có màu sáng bóng, có màu kim loại hoặc có liên quan tới thép hoặc nhôm, thì có thể sẽ nằm trong danh sách”, ông Brian Baldwin, phó chủ tịch phụ trách hải quan tại công ty Kuehne + Nagel International AG nói về danh sách hàng chịu thuế mới trên trang LinkedIn. “Đây không chỉ là chính sách thuế quan mới mà còn là sự thay đổi mang tính chiến lược về cách quản lý sản phẩm phái sinh từ thép và nhôm của chính quyền ông Trump”.

Theo thông báo từ Bộ Thương mại Mỹ ngày 19/8, thuế quan 50% sẽ áp dụng với 407 loại sản phẩm mới được đưa vào danh sách ngày 18/8.

“Quyết định này sẽ mở rộng phạm vi áp dụng thuế quan đối với nhôm và thép, đồng thời ngăn chặn tình trạng lách luật và đảm bảo sự phục hồi liên tục của ngành công nghiệp nhôm và thép của Mỹ”, ông Jeffrey Kessler, Thứ trưởng phụ trách công nghiệp và an ninh Bộ Thương mại Mỹ, cho biết trong một thông cáo.

Bài đăng thông cáo này trên trang web chính thức của Bộ Thương mại Mỹ được gắn đường liên kết dẫn tới một danh sách sản phẩm mới nhưng được viết dưới dạng mã số hải quan thay vì tên gọi của sản phẩm.

Ví dụ, Bộ Thương mại xác định danh mục sản phẩm bình chữa cháy là “8424.10.0000”. Đây là một trong hàng trăm mã số gồm 10 chữ số khác nằm trong danh sách trên.

Từ các mã số này có thể thấy những mặt hàng được bổ sung vào danh sách chịu thuế cũng gồm linh kiện dùng trong hệ thống ống xả ô tô và thép điện từ dùng cho xe điện. Ngoài ra còn có linh kiện dùng cho xe buýt, máy điều hòa không khí cũng như các thiết bị gia dụng khác như tủ lạnh, tủ đông và máy sấy quần áo. 

Cách viết sản phẩm theo mã số hải quan như trên khiến doanh nghiệp khó có cái nhìn đầy đủ về tất cả sản phẩm bị ảnh hưởng bởi thuế quan nhôm và thép. Nhưng theo các nhà phân tích, mức độ ảnh hưởng sẽ rất lớn.

“Theo tính toán của tôi dựa trên giá trị hàng nhập khẩu năm 2024, thuế quan với thép và nhôm hiện tác động đến ít nhất 320 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu, ông Jason Miller, giáo sư về quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Bang Michigan, viết trên LinkedIn.

Con số này tăng đáng kể so với ước tính trước đó của ông là khoảng 190 tỷ USD.

“Động thái mới nhất này của Chính phủ sẽ làm tăng thêm chi phí trong bối cảnh giá vốn của các nhà sản xuất trong nước vốn đã ở mức cao như chúng ta thấy ở chỉ số giá sản xuất tháng 7”,  ông Miller nói thêm.

Đầu tháng 6, Tổng thống Trump tăng gấp đôi thuế quan với nhôm và thép nhập khẩu từ hầu hết các quốc gia lên 50%, một động thái gây hoang mang trong cộng đồng doanh nghiệp và các đối tác thương mại xuất khẩu nhiều mặt hàng này sang Mỹ.

Nói về việc bổ sung thêm hàng hóa vào danh sách áp thuế quan 50% này, Nhà Trắng khẳng định “đây không phải điều bất ngờ”.

“Tổng thống Trump đã yêu cầu xây dựng quy trình đưa các sản phẩm nhôm và thép vào danh sách chịu thuế quan mới từ tháng 2”, người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho biết trong một tuyên bố ngày 19/8. “Cục Công nghiệp và An ninh đã xây dựng quy trình vào tháng 4. Các doanh nghiệp trong nước gửi yêu cầu bổ sung sản phẩm mới vào danh sách chịu thuế quan từ giữa tháng 5. Do đó, trong nhiều tháng qua, thông tin về các sản phẩm mới có thể được coi là sản phẩm phái sinh từ thép và nhôm là rất rõ ràng”.