11:36 12/12/2008

Mỹ phát hiện vụ gian lận tài chính lớn nhất lịch sử Phố Wall

Kiều Oanh

Một nhà giao dịch chứng khoán huyền thoại của nước Mỹ vừa bị bắt giữ do bị tình nghi dính líu tới vụ gian lận 50 tỷ USD

Ông Bernard Madoff.
Ông Bernard Madoff.
Một nhà giao dịch chứng khoán được coi là huyền thoại của nước Mỹ, ông Bernard Madoff, vừa bị bắt giữ ngày 11/12 do bị tình nghi có liên qua tới một vụ gian lận tài chính lên tới 50 tỷ USD.

Có thể xem đây là vụ gian lận tài chính lớn nhất từng bị phát hiện tại Phố Wall từ trước tới nay.

Năm nay 70 tuổi, ông Madoff là người sáng lập kiêm Chủ tịch công ty chứng khoán Bernard L. Madoff Investment Securities LLC. Công ty này chuyên về đầu tư tài sản cho các cá nhân giàu có, các quỹ đầu cơ và các nhà đầu tư tổ chức khác.

Vụ bắt giữ ông Madoff do Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) tiến hành vào sáng ngày 11/12 ngay tại căn hộ của ông trên phố Manhattan. Các công tố viên cho hay, ông Madoff đã thừa nhận với nhân viên rằng ông đã thua lỗ 50 tỷ USD trong hoạt động tư vấn đầu tư.

Sau khi vụ bắt giữ nói trên diễn ra, vợ ông Madoff đã dùng 10 triệu USD để bảo lãnh cho ông được tạm thời được thả tự do. Tuy nhiên, nếu bị kết án, ông có thể lãnh án tù 20 năm và nộp phạt 5 triệu USD.

Theo các công tố viên, ông Madoff điều hành hoạt động tư vấn đầu tư của ông từ một tầng riêng biệt trong văn phòng của ông, với các bản báo cáo tài chính được cất giữ cẩn mật. Đầu tháng 12 vừa qua, ông cho một nhân viên của mình biết, khách hàng đang đòi lại công ty 7 tỷ USD và ông không biết kiếm đâu ra số tiền này để trả cho họ. Sau đó, ông Madoff còn có thêm nhiều dấu hiệu đang chịu áp lực tài chính nặng nề khác.

Trong một cuộc họp diễn ra tại nhà riêng của ông một ngày trước khi xảy ra vụ bắt giữ, ông Madoff đã thú nhận với nhân viên rằng, ông đã “mất sạch”, rằng hoạt động tư vấn đầu tư của ông “chỉ là lời nói dối”. Đơn tố cáo ông Madoff của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) cho rằng, ông đã thừa nhận với cấp dưới của mình rằng, hoạt động tư vấn này của ông đã đổ bể từ lâu và ông thua lỗ tới 50 tỷ USD.

Cũng theo SEC, ông Madoff đã thú nhận với một nhân viên FBI rằng, “không thể biện hộ” cho hanh vi của ông, và ông biết chắc mình sẽ phải ngồi tù. Lá đơn của SEC cũng cho hay, ông Madoff cho biết, ông chỉ còn khoảng 200 - 300 triệu USD tiền mặt, dự định sẽ chia cho một số nhân viên, người thân và bạn bè, trước khi đầu thú trước cơ quan chức năng.

Tuy nhiên, hiện các nhà chức trách vẫn chưa xác định được quy mô của vụ gian lận này và vẫn đang tiến hành điều tra. Họ cũng khẳng định sẽ có những hành động nhanh chóng để bảo vệ tài sản cho các nhà đầu tư đã bỏ vốn vào công ty của ông Madoff.

Ông Madoff thành lập công ty của mình vào năm 1960 với 5.000 USD tiền tiết kiệm. Sau đó, ông đã tận dụng những thay đổi nhằm thúc đẩy sự cạnh tranh trên thị trường chứng khoán Mỹ trong Luật Chứng khoán nước này vào những năm 1970 để phát triển công ty. Nắm giữ 75% cổ phần của công ty, ông Madoff cùng với người em trai Peter Madoff là hai cá nhân duy nhất có tên trong tài liệu của các nhà chức trách với tư cách là “người sở hữu trực tiếp kiêm điều hành” công ty.

Tính tới tháng 10 vừa qua, công ty chứng khoán của ông Madoff là công ty chứng khoán lớn thứ 23 tại sàn giao dịch Nasdaq, với lượng cổ phiếu được giao dịch lên tới 50 triệu cổ phiếu bình quân mỗi ngày. Công ty này điều hành hơn 20 quỹ đầu tư, với tổng số tài sản được quản lý lên tới hơn 17 tỷ USD.

Các quỹ đầu tư của công ty này hấp dẫn các nhà đầu tư bởi lời hứa lợi nhuận cao và chi phí thấp. Một trong những quỹ hàng đầu của công ty này là quỹ Fairfield Sentry được cho là có tài sản 7,3 tỷ USD tính tới tháng 10 vừa qua và đã trả mức lợi nhuận 11%/năm trong vòng 15 năm kể từ ngày thành lập.

Theo giới quan sát, ông Madoff là một trong những người đi tiên phong trong việc áp dụng các công nghệ tự động hóa trong hoạt động giao dịch ở Phố Wall. Ông cũng từng nắm giữ nhiều chứng vụ quan trọng như Phó chủ tịch Hiệp hội Quốc gia Các nhà môi giới chứng khoán Mỹ, một thành viên trong Ban Giám đốc của Thị trường Chứng khoán Nasdaq, Giám đốc Hiệp hội  Chứng khoán Mỹ vào những năm 1960 và đầu thập niên hiện nay. Ngoài ra, ông cũng từng tham gia vào các cuộc thảo luận của SEC về các hoạt động hiện đại hóa thị  trường chứng khoán Mỹ… Vụ bắt giữ ông đã khiến không ít người cảm thấy sốc.

(Theo Bloomberg, New York Times)