Mỹ - Trung thỏa thuận “ngừng bắn” chiến tranh thương mại

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhất trí dừng leo thang cuộc chiến thương mại giữa hai nước, bằng cách cam kết không áp thêm thuế quan lên hàng hóa của nhau và đàm phán một thỏa thuận lâu dài nhằm giải quyết xung đột.

Thỏa thuận "ngừng bắn" trên được đưa ra sau cuộc gặp được đặt nhiều kỳ vọng giữa ông Trump và ông Tập trong bữa tối ngày thứ Bảy bên lề thượng đỉnh G20 ở thủ đô Buenos Aires của Argentina. Sau khi cuộc gặp kết thúc, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói với các nhà báo rằng Bắc Kinh và Washington sẽ dừng việc áp thêm thuế và sẽ đẩy mạnh cuộc đàm phán thương mại song phương.

Nhà Trắng gọi cuộc gặp trên là "rất thành công", nói rằng Mỹ sẽ giữ nguyên thuế suất bổ sung đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc ở mức 10% như hiện nay, không nâng thuế suất lên 25% kể từ ngày 1/1/2019 như dự định.

Đổi lại, Mỹ muốn ngay lập tức bắt đầu đàm phán về những mối lo lớn nhất của ông Trump về các hoạt động thương mại của Trung Quốc, gồm cáo buộc về đánh cắp tài sản trí tuệ, hàng rào phi thuế quan, và tấn công mạng.

Sau 90 ngày, nếu Bắc Kinh không có tiến bộ nào về cải cách cơ cấu, Mỹ sẽ nâng thuế suất lên 25% - một tuyên bố từ thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders cho hay. Trung Quốc cũng nhất trí tăng mua hàng hóa nông nghiệp và công nghiệp của Mỹ để giảm thặng dư thương mại với Mỹ, theo tuyên bố.

"Đây là một cuộc gặp tuyệt vời và rất hiệu quả, với khả năng không giới hạn đối với cả Mỹ và Trung Quốc", ông Trump nói trong một tuyeen bố. "Tôi rất vinh hạnh được làm việc với Chủ tịch Tập".

Cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo kéo dài hơn hai giờ đồng hồ, lâu hơn dự kiến ban đầu. Một nguồn thạo tin nói rằng việc cuộc gặp kéo dài hơn dự kiến là một tín hiệu tốt, và cho biết thêm việc Mỹ đòi cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) có thể đã gia tăng sức ép buộc Trung Quốc phải hợp tác.

Khi bắt đầu bữa tối, cả ông Trump và ông Tập cùng đưa ra phát biểu lạc quan.

"Mối quan hệ của tôi với Chủ tịch Tập rất đặc biệt", ông Trump nói khi hai nhà lãnh đạo ngồi vào bàn. "Đây sẽ là lý do chính vì sao chúng tôi có thể sẽ đi đến một điều gì đó tốt cho cả Trung Quốc và Mỹ", người đứng đầu Nhà Trắng nói.

Ông Tập đáp lại rằng "chỉ có hợp tác giữa chúng ta mới có thể phục vụ cho lợi ich của hòa bình và thịnh vượng toàn cầu, và đó là lý do vì sao tôi mong chờ cuộc gặp này".

Đây là cuộc gặp mặt đầu tiên giữa ông Trump và ông Tập sau hơn một năm. Trong khoảng thời gian đó, ông Trump đã áp thuế quan bổ sung lên 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nhằm buộc nước này phải dừng những hoạt động thương mại mà Washington cho là không bình đẳng. Bắc Kinh đáp trả bằng cách áp thuế lên 110 tỷ USD hàng Mỹ.

Trước cuộc gặp, ông Trump đã cảnh báo rằng Mỹ sẽ áp thuế lên thêm hàng hóa Trung Quốc nếu cuộc gặp không mang lại kết quả tốt đẹp.

Ông Vương Nghị cho biết một kết quả quan trọng khác của cuộc gặp là Mỹ cam kết giữ vững chính sách "một Trung Quốc", còn Trung Quốc ủng hộ việc có thêm các cuộc gặp thượng đỉnh nữa giữa ông Trump với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.

Giới phân tích dự báo rằng sự xuống thang căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể khiến đồng USD rớt giá và đẩy giá của các tài sản có độ rủi ro cao hơn tăng lên, chẳng hạn đồng tiền và cổ phiếu các quốc gia mới nổi. Tuy vậy, nhiều chuyên gia cũng thận trọng, nói rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ phải mất nhiều thời gian để giải quyết các vấn đề dài hạn giữa hai nước.