14:14 10/09/2021

Ngân hàng vẫn dẫn đầu khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp

Vũ Phong

Ngân hàng ráo riết phát hành trái phiếu để tăng vốn cấp 2 với mức lãi suất chủ yếu thả nổi...

Theo số liệu tổng hợp từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu (VBMA), trong tháng 8/2021, nhóm ngân hàng vẫn tiếp tục dẫn đầu về khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp, với tổng giá trị phát hành 10.854 tỷ đồng, chiếm 41,6% tổng giá trị phát hành. 

Đáng chú ý là một số ngân hàng thương mại đang phải sử dụng kênh này để có nguồn dài hạn, kê vốn cải thiện yêu cầu về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR). Trong đó, có 2.324 tỷ đồng trái phiếu phát hành tăng vốn cấp 2 của BIDV, Vietinbank, VIB, MB và Viet Capital Bank.

Lãi suất phát hành các trái phiếu tăng vốn cấp 2 chủ yếu là lãi suất thả nổi tham chiếu bình quân lãi suất tiết kiệm của nhóm "Big 4", dao động từ 6,1% đến 7,6%/năm.

Trái lại, các ngân hàng có khối lượng phát hành lớn gồm VPBank (2.630 tỷ đồng); OCB (2.000 tỷ đồng); SHB (1.400 tỷ đồng) đều là các trái phiếu kỳ hạn 2-4 năm, lãi suất cố định 3,5%-4,2%/năm.

Ở vị trí thứ hai, nhóm bất động sản có tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ đạt 8.950 tỷ đồng. Trong đó khoảng 15% trái phiếu phát hành bảo đảm bằng cổ phiếu hoặc không có tài sản bảo đảm.

Như vậy, trong tháng 8/2021, đã có tổng cộng 52 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước, với tổng giá trị đạt 26.077 tỷ đồng. Trong đó có 51 đợt phát hành riêng lẻ và 1 đợt phát hành ra công chúng của Công ty Cổ phần Masan Meatlife với giá trị gần 2.000 tỷ đồng.

Cơ cấu trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong tháng 8/2021 (tỷ đồng)
Cơ cấu trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong tháng 8/2021 (tỷ đồng)

Luỹ kế 8 tháng đầu năm, thị trường ghi nhận 490 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước với tổng giá trị phát hành đạt 308.517 tỷ đồng. Trong đó có 476 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành là 296.933 tỷ đồng, 14 đợt phát hành ra công chúng giá trị 11.584 tỷ đồng (chiếm 3,754%), và 3 đợt phát hành trái phiếu ra thị trường nước ngoài tổng giá trị 1 tỷ USD.

Nếu so với cùng kỳ năm 2020, có thể thấy, tuy số đợt phát hành chưa bằng một nửa cùng kỳ song khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp thành công của các doanh nghiệp trong 8 tháng 2021 đã tăng tới hơn 40%. Đồng thời, tỷ trọng khối lượng phát hành ra công chúng đã giảm so với cùng kỳ năm 2020 (5,28%).

Tỷ trọng trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công trong 8 tháng đầu năm 2021 phân theo nhóm ngành
Tỷ trọng trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công trong 8 tháng đầu năm 2021 phân theo nhóm ngành

Xét về cơ cấu, trong 8 tháng đầu năm, nhóm các ngân hàng thương mại tiếp tục dẫn đầu với tổng giá trị phát hành đạt 116.100 tỷ đồng. Trong đó có 24.186 tỷ đồng trái phiếu tăng vốn cấp 2, chiếm 20,8%; trái phiếu phát hành kỳ hạn ngắn 2 - 4 năm chiếm 78,3% , lãi suất thấp dao động từ 3% - 4,2%, cố định trong toàn bộ thời hạn của trái phiếu.

Nhóm bất động sản xếp vị trí thứ 2 với tổng khối lượng phát hành 107.980 tỷ đồng. Trong đó, có khoảng 21,6% trái phiếu phát hành không có tài sản bảo đảm hoặc bảo đảm bằng cổ phiếu. Lãi suất phát hành dao động trong khoảng 8% - 13%/năm.

 

Chỉ trong hơn 1 tuần, Bộ Tài chính 2 lần liên tiếp khuyến cáo nhà đầu tư cẩn trọng khi đổ vốn vào kênh trái phiếu doanh nghiệp. 

Bộ cũng yêu cầu các đơn vị chức năng đẩy mạnh thanh - kiểm tra, giám sát  phát hành và cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, đặc biệt là việc phát hành của các doanh nghiệp nhỏ lẻ, mới thành lập, hoạt động trong các lĩnh vực có tính rủi ro cao, có kết quả kinh doanh không rõ ràng, thực chất.

Tại diễn biến gần nhất, chỉ trong hơn 1 tuần, Bộ Tài chính đã 2 lần liên tiếp khuyến cáo nhà đầu tư cẩn trọng khi đổ vốn vào kênh trái phiếu doanh nghiệp. 

Mặt khác, cơ quan này đã yêu cầu Ủy ban Chứng khoán nhà nước và các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác thanh - kiểm tra, giám sát tình hình phát hành và cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, đặc biệt là việc phát hành của các doanh nghiệp nhỏ lẻ, mới thành lập, hoạt động trong các lĩnh vực có tính rủi ro cao, có kết quả kinh doanh không rõ ràng, thực chất.

Song song, tập trung rà soát, kiểm tra phát hiện các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm, lách quy định trong quá trình phát hành phát hành. Trường hợp phát hiện các hành vi lừa đảo, có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư thì cần khẩn trương chuyển cơ quan công an xử lý.