Tại Công văn số 611/TTg-CN ngày 28/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã giao Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An làm cơ quan chủ quản Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh – Thanh Thủy. 

Dự án được xác định là công trình quan trọng quốc gia, có ý nghĩa đặc biệt trong việc kết nối với tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đồng thời là một phần trong trục giao thông chiến lược nối từ Hà Nội đến thủ đô Viêng Chăn (Lào).

Tuyến cao tốc sẽ góp phần rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển giữa hai thủ đô, tăng cường mối quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia Việt – Lào, đồng thời mở ra không gian phát triển kinh tế – xã hội mới cho khu vực miền Tây Nghệ An, nơi còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Đức Trung – Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An, tại phiên họp thường kỳ ngày 7/8, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thống nhất hồ sơ chủ trương thực hiện dự án. Đồng thời, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An cũng đề nghị Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh tiếp tục hoàn thiện các thủ tục pháp lý, trình Thủ tướng Chính phủ để báo cáo Quốc hội, nhằm sớm được phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai các bước tiếp theo.

Ông nhấn mạnh: “Đây là dự án có quy mô vốn và quy mô đầu tư lớn nhất mà tỉnh Nghệ An được giao chủ trì triển khai, là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cần huy động cao độ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị”.

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1454/QĐ-TTg ngày 01/9/2021, tuyến cao tốc Vinh – Thanh Thủy là một phần cấu thành của tuyến cao tốc Hà Nội – Viêng Chăn, đóng vai trò cầu nối quan trọng trong hành lang kinh tế Đông – Tây.

Tuyến có quy mô thiết kế 6 làn xe cao tốc hoàn chỉnh, vận tốc thiết kế 100 km/h. Riêng những đoạn có điều kiện địa hình khó khăn, vận tốc thiết kế sẽ ở mức 60 – 80 km/h. Chiều rộng nền đường với đoạn tốc độ 100 km/h là 32,25 m, còn với các đoạn có tốc độ từ 60 – 80 km/h là 29m.

Trong giai đoạn đầu, dự án sẽ được đầu tư quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, nhưng phần nền đường và cầu sẽ đảm bảo xây dựng theo tiêu chuẩn 6 làn xe để thuận tiện cho việc mở rộng trong tương lai.

Tuyến cao tốc có điểm đầu tại Km0+00, giao với đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt tại nút giao Hưng Tây, thuộc địa phận xã Hưng Nguyên. Điểm cuối kết nối với đường dẫn vào Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy – một trong những cửa ngõ giao thương quan trọng giữa Việt Nam và Lào. Tổng chiều dài tuyến vào khoảng 60 km, đi qua địa phận 9 xã gồm: Hưng Nguyên, Kim Liên, Đại Huệ, Vạn An, Nam Đàn, Xuân Lâm, Hoa Quân, Sơn Lâm và Kim Bảng.

Dự kiến, dự án sẽ được triển khai trong giai đoạn 2025–2030, với sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 23.950 tỷ đồng.

Tuyến đường không chỉ giúp rút ngắn thời gian, chi phí vận chuyển hàng hóa và hành khách mà còn mở ra các hành lang phát triển mới cho miền Tây Nghệ An – khu vực hiện đang có nhiều tiềm năng về đất đai, tài nguyên nhưng hạ tầng giao thông còn hạn chế. Khi được hoàn thành, tuyến cao tốc sẽ góp phần thúc đẩy khai thác hiệu quả các lĩnh vực như du lịch, công nghiệp, dịch vụ logistics và khai khoáng, tạo nên chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ giữa các địa phương.

Ngoài ra, tuyến đường còn đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo quốc phòng – an ninh khu vực biên giới. Việc hình thành một trục giao thông chiến lược nối liền từ đồng bằng ven biển đến cửa khẩu quốc tế không chỉ thuận lợi trong phát triển kinh tế, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng phó thiên tai, bảo vệ biên giới quốc gia và củng cố thế trận phòng thủ liên hoàn giữa các tỉnh Bắc Trung Bộ.