Nhà đầu tư nước ngoài “nửa mừng nửa lo” quay lại Trung Quốc

An Huy

07/10/2025, 08:06

Trung Quốc đang nỗ lực thu hút lại dòng vốn đầu tư nước ngoài trong bối cảnh dòng vốn ngoại chảy đi vì nền kinh tế gặp nhiều khó khăn...

Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.
Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư toàn cầu còn đang thận trọng trước những rào cản lớn ở Trung Quốc, gồm sự kiểm soát chặt chẽ của Bắc Kinh đối với dòng vốn và sự thiếu rõ ràng trong chính sách.

Theo hãng tin CNBC, tại Hội nghị Thượng đỉnh châu Á của Viện Milken diễn ra tại Singapore tuần vừa rồi, thông điệp mà các diễn giả đưa ra là Trung Quốc vẫn là một thị trường quá lớn để có thể bỏ qua, nhưng cũng bị kiểm soát và thiếu minh bạch tới mức khó có thể đặt trọn niềm tin.

Ông Charles Li, người sáng lập kiêm Chủ tịch của Micro Connect, một công ty dịch vụ tài chính tại Hồng Kông, nhấn mạnh: "Đây là một thị trường bị kiểm soát vốn. Người gửi tiền không thể tự do di chuyển tiền của họ”.

SỰ BẤT ĐỊNH VÀ THIẾU MINH BẠCH

Trong 2 năm qua, Trung Quốc đã chứng kiến một cuộc rút vốn quy mô lớn, khi các nhà đầu tư nước ngoài rút khỏi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới với tốc độ chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ. Sự thoái vốn diễn ra khi Trung Quốc cùng lúc phải ứng phó với áp lực giảm phát, khủng hoảng bất động sản kéo dài, nhu cầu nội địa trì trệ, và căng thẳng với Mỹ ngày càng gia tăng.

Để đảo ngược sự rút lui của vốn đầu tư nước ngoài, Chính phủ Trung Quốc đã cam kết mở cửa hơn nữa nền kinh tế. Các quan chức cấp cao, bao gồm Thủ tướng Lý Cường, đã tiến hành các cuộc gặp bàn tròn để tìm cách tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp nước ngoài và tạo ra một môi trường đầu tư thuận lợi.

Tuy nhiên, đây có thể là một nhiệm vụ khó khăn, thể hiện qua tâm lý lo ngại của các diễn giả tại diễn đàn của Milken.

Theo các báo cáo được trình bài tại diễn đàn, rủi ro lớn nhất ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư nước ngoài có ý định rót vốn vào Trung Quốc là sự thiếu rõ ràng về chính sách.

Ông Song Ma, giáo sư tài chính và khởi nghiệp tại Đại học Yale, cho biết các nhà đầu tư nước ngoài khi vào Trung Quốc hiện nay vẫn phải chèo lái trong một hệ thống với các quy chế giám sát sâu rộng và sự tham gia của nhà nước, với các quy tắc còn thiếu rõ ràng về quyền truy cập thị trường trong một số ngành quan trọng và các biện pháp khi cần rút lui. "Các quỹ do nhà nước hậu thuẫn của Trung Quốc vẫn kiểm soát một lượng lớn tài sản chất lượng liên quan đến công nghệ và an ninh quốc phòng, ông Ma lưu ý.

Sự bất định này không phù hợp với các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài vì họ thường theo đuổi các chiến lược đầu tư dài hạn. Ông Adam Watson, một đối tác tại Partners Capital, một công ty quản lý tài sản có quy mô 60 tỷ USD, cho biết: "Khi bảo lãnh các khoản đầu tư tư nhân mới, chúng tôi cần phải có một cái nhìn rõ ràng về môi trường đó sẽ như thế nào trong 10 năm tiếp theo”.

Ông Watson cũng chỉ ra rằng các lựa chọn thoát vốn ở Trung Quốc hiện nay đã trở nên hạn chế hơn do việc niêm yết tại Mỹ phức tạp hơn trước. Ngoài ra, cũng có những lo ngại về sự ổn định của một số khung pháp lý được các nhà đầu tư nước ngoài sử dụng để tiếp cận tài sản ở Trung Quốc đại lục.

Partners Capital đã giảm tỷ lệ đầu tư vào thị trường Trung Quốc từ khoảng 8% giá trị danh mục vào năm 2018 xuống còn khoảng 3% kể từ năm 2021 tới nay - ông Watson tiết lộ, đề cập đến "sự can thiệp mạnh mẽ hơn của Chính phủ vào khu vực tư nhân" và "việc thiếu các cơ hội hấp dẫn" để mua cổ phiếu Trung Quốc trước đợt tăng giá gần đây.

SỨC HẤP DẪN CỦA CHỨNG KHOÁN TRUNG QUỐC

Dữ liệu cán cân thanh toán của Trung Quốc cho thấy đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã đảo chiều mạnh từ mức đỉnh 334 tỷ USD chảy ròng vào nước này trong năm 2021 thành gần 154 tỷ USD chảy ròng khỏi nước này trong năm 2024 - theo nhà cung cấp dữ liệu Trung Quốc Wind. Đây là lượng thoái vốn FDI ròng khỏi Trung Quốc mạnh nhất trong hơn 2 thập kỷ, cho thấy nhà đầu tư nước ngoài đã chuyển tiền sang các nền kinh tế khác.

Dòng vốn USD từ các nhà đầu tư toàn cầu trong lĩnh vực mạo hiểm và đầu tư cổ phần tư nhân tại Trung Quốc cũng đang cạn kiệt. Một thước đo về dòng vốn FDI mới được Bộ Thương mại nước này công bố cho thấy mức giảm 12,7% trong 8 tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư nước ngoài nhất định đang dần quay trở lại Trung Quốc sau một giai đoạn "ngủ quên" do đại dịch và căng thẳng địa chính trị - theo ông Guo Kai, Chủ tịch điều hành Viện CF40, một tổ chức tư vấn kinh tế của Trung Quốc. Cổ phiếu Trung Quốc, từng bị nhiều người coi là không thể đầu tư, đã thu hút lại một số nhà đầu tư nước ngoài, nhờ sự trỗi dậy của startup công nghệ DeepSeek và một loạt các đột phá bất ngờ trong các ngành công nghiệp công nghệ cao.

Dữ liệu từ ngân hàng Morgan Stanley cho thấy tháng 8 đã chứng kiến hoạt động mua vào mạnh mẽ nhất của các quỹ đầu cơ toàn cầu trên thị trường cổ phiếu Trung Quốc trong vòng 6 tháng.

Cùng với đó, chỉ số Hang Seng của Hồng Kông đã tăng hơn 35% từ đầu năm đến nay, đang trên đà hoàn tất năm tăng trưởng mạnh nhất kể từ năm 2017. Chỉ số Hang Seng Tech đã tăng 48% trong năm nay. Chỉ số CSI 300 của Trung Quốc đại lục cũng đã tăng hơn 21% trong năm nay và đang dao động gần mức cao nhất trong hơn 3 năm.

Sự trở lại này diễn ra khi một số nhà đầu tư tạm quên đi bức tranh kinh tế ảm đạm và đặt niềm tin vào ý định của Bắc Kinh trong việc hỗ trợ thêm cho thị trường chứng khoán. Năm nay, Trung Quốc đã tăng cường kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài tái đầu tư lợi nhuận của họ tại nước này và đưa ra các ưu đãi thuế để khuyến khích hoạt động đó.

“Những gì Trung Quốc làm tiếp theo để mở rộng quyền truy cập thị trường và cải thiện môi trường đầu tư sẽ rất quan trọng để giữ chân các nhà đầu tư nước ngoài”, ông Ma nói.

Đọc thêm

Dòng sự kiện

Bài viết mới nhất

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

Các dự án, công trình chào mừng Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025)

Các dự án, công trình chào mừng Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025)

[Phóng sự ảnh]: Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam – Kiến tạo động lực phát triển

[Phóng sự ảnh]: Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam – Kiến tạo động lực phát triển

Những nơi mua trái phiếu chính phủ nhiều nhất trong năm qua, stablecoin cũng có mặt

Những nơi mua trái phiếu chính phủ nhiều nhất trong năm qua, stablecoin cũng có mặt

Asko AI Platform

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:

VnEconomy