Ngày 19/11/2021, lãnh đạo tỉnh Đồng Nai đã làm việc với các sở, ngành về kết quả kiểm tra, xử lý việc phân lô, bán nền, xây dựng trái phép và kết quả xử lý vi phạm đất đai, xây dựng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, theo Quyết định số 1675 (ngày 23/8/2016) của Thủ tướng Chính phủ.

Theo báo cáo, tổng số vi phạm về đất đai, xây dựng là 1.081 trường hợp, trong đó phân lô bán nền có 94 trường hợp, đa số tập trung ở huyện Long Thành, Đồng Nai.

Về sử dụng đất không đúng mục đích, có 388 trường hợp, tập trung ở các huyện: Xuân Lộc, Vĩnh Cửu, Trảng Bom, Long Thành. Ngoài ra, các trường hợp lấn chiếm đất công 599 trường hợp.

Thời gian qua, dọc theo tỉnh lộ 769 và các đường nhánh thuộc các xã ở huyện Long Thành, như: Bình Sơn, Lộc An, Bình An đã xuất hiện nhiều điểm môi giới các lô đất tái định cư. 

Hay hàng chục nghìn m2 đất nông nghiệp tại ấp 3, xã An Viễn, huyện Trảng Bom, cũng bị một số đối tượng tự ý phân lô bán nền, thành lập các khu dân cư với đường nhựa, bê tông khang trang, dựng lên các nhà “mồi” để tạo lòng tin với người đến xem đất…

Nguyên nhân dẫn đến những tồn tại hạn chế trên là do công tác quản lý đất đai của chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, còn lỏng lẻo, chưa chủ động kiển tra, phát hiện sớm để xử lý kịp thời các vi phạm. Việc xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến các vi phạm về đất đai, xây dựng chưa nghiêm.

Những vi phạm về đất đai nhiều còn do các quy định về đất đai, xây dựng thường xuyên có những thay đổi hoặc vẫn còn các kẽ hở để một số cá nhân, tổ chức lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm.

Đơn cử như nhiều cá nhân đồng sở hữu trên một thửa đất nông nghiệp (Luật Đất đai cho phép). Đây là một trong những hình thức biến tướng của phân lô, bán nền đất nông nghiệp. Sau đó, nhiều người đã lén lút xây dựng trái phép.

Đặc biệt thời gian qua người dân từ các tỉnh khác đến Đồng Nai làm việc trong các nhà máy nhu cầu về nhà ở, đất ở rất lớn, trong khi tỉnh có rất ít các dự án nhà ở cho người thu nhập thấp. Do đó, nhiều người lao động đã liều mua đất nông nghiệp xây dựng nhà trái phép để có nơi ở.

Để ngăn các hoạt động môi giới, tạo “cơn sốt” đất ảo quanh khu vực dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai đã đề nghị UBND huyện Long Thành chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với chính quyền, Công an xã Lộc An giải quyết tình trạng môi giới đất ảo gần khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn.

Ông Lê Văn Tiếp, Chủ tịch UBND huyện Long Thành, Đồng Nai, cũng cảnh báo người dân không nên mua bán bằng giấy tay vì các lô đất thuộc suất tái định cư chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý. Điều này tiềm ẩn rủi ro, dễ phát sinh các vấn đề tranh chấp về sau.

Chủ tịch UBND huyện Long Thành giao Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện chủ trì, phối hợp công an huyện và các đơn vị liên quan kiểm tra thực tế những trường hợp có hành vi môi giới, quảng cáo, mua bán các lô đất nền trong khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn để xử lý.

UBND các xã, thị trấn quán triệt đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức không được tham gia giới thiệu hoặc mua, bán các lô đất nền trong khu tái định cư khi chưa bảo đảm các điều kiện pháp lý. Nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý theo quy định.

Theo UBND huyện Long Thành, đối với phần diện tích đất của các hộ gia đình, cá nhân thuộc dự án Sân bay Long Thành, đến thời điểm này, địa phương đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho 4.453 trường hợp trên tổng số 6.954 trường hợp thuộc dự án với diện tích hơn 1.900ha.

Tổng số tiền đã phê duyệt là gần 9.400 tỷ đồng. Trong đó, các cơ quan liên quan đã thực hiện chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho 4.133 trường hợp với diện tích hơn 1.800ha. Tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ đã chi trả cho người dân là hơn 9.100 tỷ đồng.

Hiện nay, toàn bộ dự án còn 1.557 trường hợp với diện tích đất hơn 565ha đang tiếp tục hoàn thành các thủ tục bồi thường. Trong số này có hơn 900 trường hợp mua bán, chuyển nhượng bằng giấy viết tay.