“Santa Claus rally” hay chao đảo cuối năm: Nhà đầu tư cổ phiếu toàn cầu đang thận trọng

Lạm phát dai dẳng, nhu cầu tiêu dùng suy yếu và những bất định về chính sách tiền tệ khiến giới đầu tư chưa sẵn sàng đặt cược cho một đợt bứt phá rõ rệt khi bước sang năm mới.

Theo trang Euronews, diễn biến trái chiều trên các thị trường chứng khoán, cùng với sự gia tăng của dòng tiền trú ẩn vào vàng và kim loại quý, phản ánh rõ tâm lý “vừa hy vọng, vừa phòng thủ” đang bao trùm thị trường toàn cầu trong những phiên giao dịch cuối năm.

Thực tế này cho thấy kỳ vọng về “Santa Claus rally” - hiện tượng thị trường thường tăng điểm vào những ngày cuối tháng 12 - đang bị thử thách mạnh mẽ hơn bao giờ hết, trong bối cảnh môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

PHỐ WALL LẬP ĐỈNH, NHƯNG TÂM LÝ THỊ TRƯỜNG CHƯA THỰC SỰ LẠC QUAN

Tại Mỹ, chỉ số S&P 500 vừa đóng cửa ở mức cao kỷ lục mới sau khi số liệu kinh tế cho thấy tăng trưởng GDP quý III đạt tốc độ 4,3% theo năm - cao hơn đáng kể so với kỳ vọng của thị trường. Cổ phiếu công nghệ tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt, giúp các chỉ số chính duy trì sắc xanh.

Tuy nhiên, đà tăng này không lan tỏa đồng đều. Phần lớn cổ phiếu trong rổ S&P 500 vẫn giảm giá, cho thấy dòng tiền đang tập trung vào một số nhóm ngành nhất định thay vì phản ánh niềm tin tăng trưởng bền vững trên diện rộng. Các hợp đồng tương lai của S&P 500 và Dow Jones chỉ biến động rất nhẹ, phản ánh tâm lý chờ đợi của nhà đầu tư trước thềm năm mới.

Theo giới phân tích, sự thận trọng này xuất phát từ lo ngại rằng tăng trưởng mạnh trong ngắn hạn có thể không đủ để bù đắp cho tác động kéo dài của lãi suất cao và lạm phát “dai dẳng” - những yếu tố vẫn đang hạn chế dư địa nới lỏng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

“SANTA CLAUS RALLY”: KỲ VỌNG TRUYỀN THỐNG ĐANG BỊ THỬ THÁCH

Trong ngôn ngữ tài chính, “Santa Claus rally” dùng để chỉ xu hướng thị trường chứng khoán tăng điểm trong những phiên cuối cùng của năm và những ngày đầu năm mới. Hiện tượng này thường được lý giải bởi thanh khoản mỏng trong kỳ nghỉ lễ, hoạt động tái cân đối danh mục cuối năm và tâm lý lạc quan mang tính mùa vụ.

Tuy nhiên, lịch sử cho thấy mô hình này không phải lúc nào cũng lặp lại. Trong các giai đoạn kinh tế đối mặt với bất ổn vĩ mô, lạm phát cao hoặc rủi ro địa chính trị leo thang, đà tăng cuối năm thường diễn ra yếu ớt hoặc thậm chí không xuất hiện.

Năm nay, bối cảnh đó đang tái diễn. Lạm phát tại Mỹ và nhiều nền kinh tế lớn vẫn cao hơn mục tiêu, trong khi niềm tin tiêu dùng có dấu hiệu suy giảm. Thị trường lao động tuy chưa rơi vào suy yếu rõ rệt nhưng đã bắt đầu hạ nhiệt, còn doanh số bán lẻ cho thấy dấu hiệu chững lại.

Sự kết hợp của các yếu tố này khiến kỳ vọng về một “cú hích Santa Claus” trở nên mong manh hơn, dù các chỉ số chứng khoán chủ chốt vẫn đang ở vùng cao lịch sử.

THỊ TRƯỜNG TOÀN CẦU PHÂN HÓA, DÒNG TIỀN PHÒNG THỦ NỔI LÊN

Trên phạm vi toàn cầu, thị trường chứng khoán châu Âu và châu Á ghi nhận diễn biến phân hóa rõ nét. Một số chỉ số tăng nhẹ, trong khi nhiều thị trường giảm điểm do ảnh hưởng của thanh khoản thấp và tâm lý thận trọng trước kỳ nghỉ lễ.

Nhiều sàn giao dịch lớn tại châu Âu và châu Á đóng cửa sớm hoặc tạm nghỉ, khiến khối lượng giao dịch sụt giảm, qua đó khuếch đại những biến động dù không quá lớn về mặt thông tin. Theo Euronews, chính yếu tố thanh khoản mỏng này đã khiến các thị trường dễ phản ứng mạnh hơn với những tín hiệu kinh tế ngắn hạn.

Trong bối cảnh đó, dòng tiền phòng thủ nổi lên rõ rệt. Giá vàng và bạc tiếp tục tăng mạnh, thậm chí chạm các mức cao kỷ lục mới trong tuần, nhờ nhu cầu trú ẩn an toàn gia tăng giữa căng thẳng địa chính trị và những bất định về triển vọng kinh tế toàn cầu.

Chỉ số lạm phát PCE - thước đo được Fed theo dõi sát sao - tăng lên 2,8% trong quý gần nhất, càng củng cố quan điểm rằng Fed sẽ phải duy trì chính sách tiền tệ thận trọng trong thời gian dài hơn dự kiến.

Nhìn tổng thể, thị trường tài chính toàn cầu đang khép lại năm không phải bằng sự hưng phấn thường thấy, mà bằng trạng thái cân nhắc và chờ đợi. Phố Wall lập đỉnh, kim loại quý tăng mạnh, nhưng nỗi lo về lạm phát, tiêu dùng và chính sách tiền tệ vẫn hiện hữu.

Theo đánh giá của Euronews, thay vì một đợt tăng giá rõ rệt mang tính mùa vụ, thị trường đang bước vào năm mới với tâm thế “phòng thủ có chọn lọc”, khi nhà đầu tư ưu tiên bảo toàn vốn và theo dõi sát các tín hiệu chính sách trong những tháng đầu năm. Trong bối cảnh đó, “Santa Claus rally” - nếu xuất hiện - nhiều khả năng sẽ mang tính cục bộ và ngắn hạn, hơn là mở ra một chu kỳ tăng trưởng mới cho thị trường tài chính toàn cầu.