08:31 14/01/2022

[Trực tiếp] Diễn đàn kịch bản kinh tế thường niên Việt Nam 2022

VNECONOMY

Phiên toàn thể Diễn đàn thường niên Kịch bản Kinh tế Việt Nam năm 2022 diễn ra vào lúc 8h30 ngày 14/1 theo hình thức trực tiếp và trực tuyến...

Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam thường niên năm 2022 là sự kiện thường niên lần thứ 14 được Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times phối hợp với Bộ Ngoại giao chủ trì tổ chức với chủ đề: “Phục hồi & Bứt tốc tăng trưởng: Từ chính sách Kích thích Kinh tế đến sức bật của các ngành, địa phương và doanh nghiệp”.

Diễn đàn do Lãnh đạo Bộ Ngoại giao và Tổng biên tập Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times đồng chủ trì. Sự kiện có sự tham dự của đại diện lãnh đạo Ban Kinh tế trung ương, Bộ Kế hoạch & Đầu tư, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ của  Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Lao động Thương binh & Xã hội,  Ngân hàng Nhà nước, Tổng Cục Du lịch, các Viện nghiên cứu.

Diễn đàn được tổ chức theo hình thức kết hợp trực tuyến và trực tiếp, với sự tham dự của 34 tỉnh, thành phố cùng đông đảo doanh nghiệp trên cả nước. Toàn bộ chương trình được truyền hình trực tiếp trên VnEconomy và Fanpage Facebook VnEconomy.vn

Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam 2022 sẽ được cấu trúc thành 2 phiên.

Thứ nhất, phiên khai mạc và tham luận dẫn đề với bài phát biểu của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ và 4 tham luận.

Tham luận 1: Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội 2022-2023 và những vấn đề trọng tâm đối với các ngành kinh tế & doanh nghiệp - Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Tham luận 2: Mục tiêu tăng trưởng và đánh giá khả năng phục hồi & bứt phá của các ngành kinh tế: Cơ hội & rủi ro - Ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng, Ngân hàng ADB

Tham luận 3: Giải pháp cấp bách và kế hoạch hành động của ngành du lịch gắn với Chương trình Phục hồi kinh tế - xã hội 2022-2023 - Ông Phạm Văn Thủy, Phó Tổng cục trưởng, Tổng Cục Du lịch

Tham luận 4: Sức bật của địa phương năm 2022 từ nội lực và các động lực tăng trưởng mới - Ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch, UBND Thành phố Hải Phòng

Thứ hai, phiên thảo luận với chủ đề "Sức bật của các ngành kinh tế và khu vực doanh nghiệp gắn với chính sách phục hồi và động lực tăng trưởng mới" do TS. Vũ Tiến Lộc, Đại biểu quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam và TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính Tiền tệ Quốc gia, Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV đồng điều hành.

Các khách mời tham gia phiên thảo luận gồm:

1. TS. Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc Hội, Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân.
2. Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp, Bộ Tài chính
3. Ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến & Phát triển Thị trường Nông sản, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn
4. Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương
5. Ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10

6. Ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng Ban Kế hoạch Phát triển Vietnam Airlines

Tham dự Diễn đàn hôm nay còn có đại diện lãnh đạo của các ban, ngành, các Cục, vụ, viện, các trường đại học, các cơ quan thông tấn báo chí và đặc biệt đông đảo các Doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang dự trực tiếp và theo dõi trên nền tảng số.

Diễn đàn của chúng ta hôm nay đang được tường thuật trực tiếp trên trang chủ VnEconomy và Fanpage VnEconomy.

Trong suốt năm 2021, cơ quan báo chí Kinh tế Việt Nam đã nhận được sự quan tâm và hợp tác chặt chẽ của Bộ Ngoại giao trong việc thúc đẩy hoạt động kinh tế đối ngoại, tăng cường kết nối các địa phương - đối tác quốc tế và - doanh nghiệp ở các ngành, lĩnh vực kinh tế, kịp thời cùng các bộ ngành, hỗ trợ tháo gỡ các khó khăn, đảm bảo những nỗ lực cùng vượt qua thách thức của dịch bệnh và đứt gãy chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.

Với tinh thần đó, Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam năm 2022 được đồng phối hợp tổ chức bởi Vụ Tổng hợp Kinh tế Bộ Ngoại giao và Tạp chí Kinh tế Việt Nam - VnEconomy.

Phát biểu khai mạc tại Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam thường niên năm 2022, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ bày tỏvui mừng cùng Tạp chí Kinh tế Việt Nam, Tổng biên tập Chử Văn Lâm đồng tổ chức Diễn đàn Kịch bản kinh tế Việt Nam ngày hôm nay. Thay mặt Bộ Ngoại giao và Ban Tổ chức Diễn đàn, Thứ trưởng gửi tới các vị đại diện Lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, lãnh đạo các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp và toàn thể Quý vị đại biểu lời chào mừng và lời chúc thành công nhân dịp Năm Mới.

Phát biểu của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ: 

"Cá nhân tôi rất vinh dự được tham dự và phát biểu tại Diễn đàn thường kỳ về kịch bản kinh tế Việt Nam ngày hôm nay với sự tham dự của đông đảo các diễn giả có uy tín từ các ban, bộ, ngành, các tổ chức tài chính quốc tế và các doanh nghiệp và hiệp hội tiêu biểu từ cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. 

Thưa quý vị đại biểu, 

Chủ đề của Diễn đàn ngày hôm nay: “Phục hồi và bứt tốc: Từ chiến lược kích thích kinh tế đến sức bật của các ngành và doanh nghiệp” thực sự rất phù hợp với bối cảnh. Điều này thậm chí có ý nghĩa còn hơn 1 chủ đề, mà như là lời hiệu triệu, là khẩu hiệu hành động rất thức thời cho các ngành và các doanh nghiệp lúc này.

Thưa các quý vị,

Chúng ta đã bước sang năm thứ ba của đại dịch một trăm năm có một trong lịch sử. Bên cạnh nỗi đau, sự mất mát, sự thiệt hại cho nền kinh tế, xã hội và doanh nghiệp, có 3 điều có tính chất kinh điển được đúc rút ra từ đại dịch này đối với các doanh nghiệp. 

Thứ nhất, trong nguy có cơ. Ngay trong giai đoạn cao điểm của đại dịch, khi nhiều ngành dịch vụ như du lịch, vận tải, bán lẻ... chịu tác động nặng nề, song chúng ta cũng chứng kiến sự đi lên của các ngành, lĩnh vực mới, giàu tiềm năng như thương mại điện tử, thương mại số, các ngành cung ứng các sản phẩm và dịch vụ gắn với khoa học đời sống.

Thứ hai, trong cái khó ló cái khôn. Nhiều doanh nghiệp đã thể hiện năng lực thích ứng tốt, đầy sáng tạo và quả cảm, không chỉ vượt qua đại dịch mà còn phát triển mạnh mẽ hơn, tìm kiếm những xu hướng sản xuất, kinh doanh mới, an toàn, bền vững và có trách nhiệm với xã hội cao hơn…

Thứ ba: thay đổi, quản lý thay đổi và tốc độ sự thay đổi có ý nghĩa quan trọng, quyết định đối với doanh nghiệp nhất là trong một thế giới của nhiều sự chuyển dịch to lớn, chưa từng có về quy mô, tốc độ như hiện nay, đặc biệt là sự xuất hiện của chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, các xu hướng bền vững từ đại dịch. 

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa

Đến nay, toàn bộ các nước thuộc Liên minh Châu Âu, khu vực Bắc Mỹ, Đông Bắc Á và Châu Đại dương đã ban hành chiến lược phát triển nền kinh tế số trong dài hạn. Hơn 130 nước đã đưa ra mục tiêu giảm phát thải ròng về 0 vào giai đoạn sau 2040, trong đó 44% đặt mục tiêu trước 2050, 55% sau 2050, tương đương với 85% dân số toàn cầu. Điểm khác biệt và tích cực hơn so với các cuộc khủng hoảng toàn cầu trước đây là các mô hình tăng trưởng mới dựa trên kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh… tạo cơ hội để các nước hướng đến đồng thời các mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững, thay vì đánh đổi giữa tốc độ tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng.

Ba thực tế đó nói lên rất nhiều điều đối với doanh nghiệp và hiệp hội. Trong đó có lẽ điều quan trọng nhất là học cách sống chung với mọi biến cố và sự thay đổi rất cần những điều kiện thuận lợi bên ngoài, song trong bối cảnh mà những yếu tố bên ngoài luôn bất định, bất ổn và bất an, thậm chí bất ngờ như đại dịch vừa qua, thì sự thay đổi và thích ứng ở bên trong mỗi doanh nghiệp mới là điều quan trọng nhất, có ý nghĩa quyết định.

Chúng ta đang ở thời điểm rất phù hợp để “nghĩ lớn, làm lớn, nghĩ khác, làm khác”, đưa ra các quyết định táo bạo phù hợp cho doanh nghiệp. Điều đó xuất phát từ những thuận lợi rất căn bản khi nền kinh tế Việt Nam có dấu hiệu khởi sắc trở lại với việc Chính phủ triển khai Nghị quyết 128, đánh dấu quá trình chuyển trạng thái sang vừa phục hồi kinh tế, vừa sản xuất kinh doanh, cùng với đó là một loạt nghị quyết, chính sách tạo động lực, định hướng và nguồn lực cho sự phục hồi và bứt phá của nền kinh tế (Nghị quyết số 01 và số 02 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; và Nghị quyết của Quốc hội về hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội).

Tôi tin tưởng rằng Diễn đàn sẽ là cơ hội rất tốt để đại diện các ban, bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cùng chia sẻ những suy nghĩ, quan điểm về các kịch bản kinh tế Việt Nam, những khát vọng, định hướng, cơ hội và thách thức cho sự phục hồi và bứt phá.

Thưa Quý vị đại biểu,

Với sự góp mặt của đại diện lãnh đạo các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các địa phương, doanh nghiệp, chuyên gia, học giả và các đối tác quốc tế, Ban Tổ chức mong muốn Diễn đàn lần này sẽ tập trung thảo luận và đưa ra khuyến nghị về các biện pháp phục hồi, bứt tốc phát triển kinh tế - xã hội, trong đó bao gồm ba nhóm vấn đề sau: 

Thứ nhất, trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội và các định hướng chính sách của Chính phủ, chúng ta sẽ cùng nhau hiến kế các giải pháp/biện pháp mà Chính phủ cần triển khai nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi, bứt tốc, tận dụng một cách bền vững và hiệu quả chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và các xu hướng của kinh tế thế giới.  

Đặc biệt, cần tăng cường phối hợp thực hiện các nhiệm vụ cấp bách trước mắt như phòng chống đại dịch Covid-19 với phục hồi kinh tế. Cần tranh thủ tối đa quá trình sắp xếp lại các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất đã và đang diễn ra. Với vị trí địa - chiến lược quan trọng của đất nước cũng như vị thế cao của Việt Nam trong chính sách khu vực của các nước lớn, ta đang có cơ hội lớn. Nhưng cơ hội này không kéo dài mãi, chậm chân sẽ lỡ thời cơ. Do đó, điều này đòi hỏi sự phối hợp liên thông, nhịp nhàng, hiệu quả hơn nữa giữa các lực lượng làm đối ngoại với các ban, bộ, ngành, doanh nghiệp, địa phương trong nước. Để đất nước có thể bứt phá, cần kết hợp nội lực với việc tranh thủ tối đa các nguồn lực từ bên ngoài, nhất là các nguồn lực tài chính, khoa học công nghệ, tri thức, những xu thế phát triển mới…

Thứ hai, khuyến nghị về các giải pháp bảo đảm sự ổn định và quản lý rủi ro trong quá trình phục hồi và bứt tốc. Trong bối cảnh thế giới có nhiều yếu tố bất định, khó lường và phức tạp do dịch bệnh và cạnh tranh địa chiến lược, chúng ta cần tiếp tục nhấn mạnh mục tiêu ổn định trong điều hành kinh tế - xã hội, trong đó chú trọng đồng thời ổn định về kinh tế vĩ mô và về an sinh xã hội. Mặt khác, chúng ta cần đẩy mạnh các biện pháp nhận diện và quản lý rủi ro trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh và chiều hướng gia tăng các rủi ro kinh tế - phát triển trên thế giới. 

Thứ ba, các giải pháp tận dụng tốt các động lực tăng trưởng mới và bền vững. Ta đang có những động lực mới từ các FTA, từ các ngành nghề mới hình thành từ xu hướng tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo động lực mới cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Với tinh thần đó, tôi xin chính thức khai mạc Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam “Phục hồi và Bứt tốc: Từ chiến lược kích thích kinh tế đến sức bật của các ngành và doanh nghiệp”.

Với khí thế của năm Nhâm Dần, kính chúc toàn thể Quý vị đại biểu sức khỏe và nhiều thành công, chung sức đồng lòng đưa đất nước tiếp tục vươn mình mạnh mẽ lên tầm vóc và vị thế mới. Tin tưởng với quyết tâm cao, chúng ta sẽ cùng nhau đưa đất nước phục hồi bền vững, bứt phá mạnh mẽ, sớm “cất cánh”.

Xin cảm ơn Quý vị đại biểu./.

Phát biểu chào mừng của ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương:

"Hôm nay, tôi rất vinh dự được thay mặt Ban Kinh tế Trung ương, có mặt tại đây để cùng Quý vị khách quý tham dự Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam thường niên năm 2022, với chủ đề “Phục hồi và bứt tốc tăng trưởng: Từ chính sách kích thích kinh tế đến sức bật của các ngành, địa phương và doanh nghiệp”.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Năm 2021 vừa khép lại với nhiều khó khăn và thách thức chưa từng có tiền lệ đối với nền kinh tế và xã hội. Năm mà toàn Đảng, toàn dân ta đã nỗ lực không ngừng để thực hiện thành công “mục tiêu kép”, vừa tập trung phòng chống dịch Covid-19, vừa gồng mình tìm mọi phương cách để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và giữ ổn định nhịp sống kinh tế - xã hội với những điều chỉnh chiến lược phòng chống dịch hết sức linh hoạt từ giãn cách xã hội nghiêm ngặt sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19.

Như quý vị đã biết, tổng kết năm 2021, chúng ta đã đạt và vượt 7/12 chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu. Kinh tế vĩ mô ổn định với tăng trưởng đạt mức 2,58%, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp: 1,84% (tính theo chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm); thương mại hàng hoá tăng cao với tổng kim ngạch xuất - nhập khẩu hàng hóa tăng 22,6%, đạt 668,5 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay, trong đó xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt trên 48,6 tỷ USD; cán cân thương mại thặng dư với xuất siêu đạt 4 tỷ USD; đầu tư nước ngoài phục hồi với mức tăng trên 9%. Chính trị, xã hội ổn định; an sinh xã hội được đảm bảo; quốc phòng, an ninh được củng cố và tăng cường; công tác đối ngoại đạt được nhiều kết quả tích cực, uy tín, vị thế của nước ta tiếp tục được nâng cao trên trường quốc tế.

Những kết quả đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội của nước ta năm 2021 cho thấy nông nghiệp ngày càng khẳng định vai trò là trụ đỡ; công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực tăng trưởng của nền kinh tế; môi trường đầu tư và kinh doanh được cải thiện và niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vào khả năng phục hồi của nền kinh tế ngày càng được củng cố. Những kết quả đạt được đó cũng cho thấy đại dịch Covid-19 không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để đổi mới tư duy, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng gắn với tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng bền vững hơn, bao trùm hơn, xanh hơn; để chống nguy cơ tụt hậu trên cơ sở đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, xây dựng xã hội số, chính phủ số và nền kinh tế số; để củng cố, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống an sinh xã hội, lấy con người làm trung tâm; đảm bảo tiến bộ và công bằng xã hội; đảm bảo sự phát triển cân đối hơn giữa các vùng, miền, lĩnh vực kinh tế, qua đó khẳng định tính xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế thị trường Việt Nam.

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa
Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa

Kính thưa quý vị đại biểu!

Năm 2022 là năm có ý nghĩa hết sức quan trọng, là năm mà chúng ta không chỉ phải vượt qua những khó khăn, thách thức mang tính ngắn hạn mà còn phải tạo dựng được nền tảng cho phát triển của nền kinh tế - xã hội trong trung và dài hạn nhằm đạt được các mục tiêu đặt ra trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm, 2021-2030 và trước hết là trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, 2021-2025.

Đứng trước yêu cầu đó, tiếp nối các chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các ngành, các khu vực kinh tế, cho doanh nghiệp và người dân, được triển khai trong các năm 2020 và 2021, Bộ Chính trị đã chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho Chính phủ nghiên cứu, xây dựng Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2023. Kỳ họp bất thường của quốc hội khóa XV mới đây đã thông qua Nghị quyết hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với gói chính sách tài khóa, tiền tệ lớn nhất từ trước tới nay, gần 350 nghìn tỷ đồng. Nghị quyết đã nêu rõ mục tiêu là phục hồi phát triển nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng, ưu tiên một số ngành, lĩnh vực quan trọng, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng bình quân 6,5-7%/năm trong giai đoạn 2021-2025.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Có thể nói, “tư tưởng đã thông và thống nhất ở tất cả các cấp, các ngành từ Trung ương tới địa phương; quyết tâm chính trị đã cao”, điều cần thiết bây giờ chính là kế hoạch hành động cụ thể để thực thi hiệu quả, hiện thực hóa các mục tiêu đề ra; để tăng cường công tác quản trị và theo dõi, giám sát quá trình thực thi, bảo đảm đúng quan điểm, mục tiêu, công khai, minh bạch, hiệu quả, khả thi và tiến độ; không để trục lợi chính sách.

Trong bối cảnh đó, Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam thường niên - Diễn đàn do Thời báo Kinh tế Việt Nam (nay là Tạp chí Kinh tế Việt Nam) khởi xướng và duy trì trong suốt 14 năm qua - với chủ đề năm 2022 “Phục hồi và bứt tốc tăng trưởng: Từ chính sách kích thích kinh tế đến sức bật của các ngành, địa phương và doanh nghiệp” là diễn đàn có tính thời sự và cấp thiết cao, bám sát “hơi thở của cuộc sống”; đề cập và bàn thảo về kế hoạch hành động cho các ngành kinh tế, các doanh nghiệp, các địa phương, vốn đang là những lực lượng nòng cốt và xung kích nhất của nền kinh tế. Điều này có giá trị và ý nghĩa rất lớn, góp phần truyền thông sâu rộng những chủ trương, chính sách của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đồng thời kịp thời thu nhận những phản hồi và trao đổi, đối thoại cởi mở, qua đó cùng thông hiểu, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội và hướng tới các mục tiêu tăng trưởng cao hơn và phát triển bền vững hơn của nền kinh tế - xã hội.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Chúng tôi đánh giá cao và chúc mừng Vụ Tổng hợp Kinh tế - Bộ Ngoại giao và Tạp chí Kinh tế Việt Nam đã đồng hành phối hợp tổ chức Diễn đàn kinh tế có ý nghĩa này. Chúng tôi tin tưởng rằng, với những bài tham luận giá trị cũng như các ý kiến trao đổi thảo luận thẳng thắn, tâm huyết của đại diện các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia kinh tế, lãnh đạo các doanh nghiệp, Diễn đàn sẽ thành công và mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực cho các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Chúng tôi cũng được biết có hơn 30 địa phương cùng hàng nghìn doanh nghiệp và công chúng quan tâm đang theo dõi Diễn đàn trên các nền tảng số của cơ quan báo chí Kinh tế Việt Nam VnEconomy. Chúng tôi mong rằng, các thông tin hữu ích và có ý nghĩa sẽ được truyền đi, lan tỏa và nhân lên giá trị.

Xin chúc Diễn đàn thành công tốt đẹp; chúc quý vị khách quý, quý vị đại biểu sức khỏe, hạnh phúc và thành công trong năm mới 2022!

Xin cám ơn!

Chương trình Phục hồi Kinh tế - Xã hội là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước, đáp ứng yêu cầu và nhu cầu phục hồi kinh tế - xã hội sau những tác động nghiêm trọng kéo dài của đại dịch covid-19.

Để thông tin chính thức về những điểm trọng tâm của Chương trình Phục hồi Kinh tế - Xã hội, đặc biệt về gói kích thích kinh tế sẽ được triển khai trong thời gian tới như thế nào, giúp doanh nghiệp thông hiểu và chuẩn bị kế hoạch đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, hướng tới các mục tiêu tăng trưởng cao hơn trong năm 2022.

Ngay sau đây, là phần chia sẻ của ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Phát biểu của ông Phan Đức Hiếu:

"Nghị quyết về chính sách tài khoá tiền tệ hỗ trợ cho chương trình phục hồi phát triển kinh tế. Quốc hội thông qua các chính sách tài khoá và tiền tệ, trên cơ sở chính sách này thì Chính phủ cụ thể hoá chính sách tiền tệ, ban hành chương trình phục hồi phát triển kinh tế chi tiết.

Quy mô Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội gần 350.000 tỷ đồng, điểm quan trọng trong quá trình thảo luận là phạm vi quy mô đối tượng thế nào? Chúng ta phải hiểu hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm chứ không dàn trải, nhiều nhóm đối tượng khác nhau đều muốn có hiện diện trong này. Nhiều người hỏi tại sao không hỗ trợ doanh nghiệp lớn nhưng không nằm trong vì gói này tập trung vào ...

Quan trọng nhất là chương trình có thời hạn, bổ sung chứ không thay thế chương trình nghị quyết nào khác không thay thế các nhiệm vụ à Chính phủ phải thực hiện trong nhiệm vụ thường xuyên của mình. Thời gian thực hiện trong vòng 2 năm. Mục tiêu tăng trưởng trung bình 6,5-7,0% giai đoạn 2021 - 2025.

Nội dung cơ bản của chương trình gồm 5 nhóm trọng tâm. Đầu tư nâng cao năng lực y tế phòng chống dịch bệnh khoảng 60.000 tỷ đồng; Đảm bảo an sinh xã hội hỗ trợ việc làm 48.500 tỷ đồng; Hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp 110.000 tỷ đồng; Phát triển kết cấu hạ tầng 113.550 tỷ đồng; giải pháp khác 10.000 tỷ đồng.

Có hai tác động Covid-19 nghiêm trọng buộc ta phải hành động. Thứ nhất, Covid làm suy thoái, bộc lộ điểm yếu hạ tầng y tế xã hội, chúng ta buộc phải khắc phục ngay. Thứ hai, sức khoẻ doanh nghiệp bị bào mòn nếu không hỗ trợ bổ sung thì doanh nghiệp khó phục hồi sẽ tiếp tục rút khỏi thị trường mà nếu phục hồi được mất nhiều thời gian, số phục hồi giảm, kinh tế khó phát triển, khi chúng ta chậm phát triển thì biết hậu quả nghiêm trọng nên nhóm giải pháp nhiệm vụ tập trung vào doanh nghiệp là quan trọng.

Với chính sách tài khoá, cũng được chia ra từng chương mục trong đó gồm giảm 2% thuế VAT với nhóm hàng hoá, dịch vụ đang áp mức thuế VAT 10% trừ ngân hàng, tài chính, chứng khoán và bất động sản.

Bên cạnh đó, chi cho đầu tư xây mới, cải tạo nâng cấp hiện đại hoá hệ thống y tế khoảng 14.000 tỷ đồng trực tiếp từ ngân sách nhà nước. Mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội hướng đến mở cửa bền vững chứ không phải mở rồi đóng, mở cửa là phải mở bền vững nên phải có điều kiện để mở bền vững.

Tiếp theo là hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã hộ kinh doanh trong đó có 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất 2% một năm và 300 tỷ đồng phát triển du lịch. Với chính sách tiền tệ, sẽ giảm lãi suất tối thiểu 0,5% - 1% trong hai năm. Cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi đối với khách hàng bị ảnh hưởng Covid-19, chi 46.000 tỷ đồng từ nguồn tài chính hợp pháp khác để nhập khẩu vaccine, thuốc điều trị và thiết bị, vật tư y tế.... Phương án huy động nguồn lực dự kiến: trái phiếu chính phủ (ưu tiên nội tệ), ODA (hỗ trợ cân đối ngân sách), sử dụng hiệu quả nguồn lực trong kế hoạch trung hạn 2021-2025, tiết giảm chi, điều chỉnh khoản mục chi, thu hồi kinh phí thường xuyên chậm triển khai,… Cho phép Thủ tướng, người đứng dầu cơ quan có thẩm quyền quyết định chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư, ….. Thuộc chương trình không phải thực hiện thủ tục cấp phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng cho dự án hạ tầng giao thông quan trọng quốc gia thuộc chương trình Phân cấp, ủy quyền cho UBND… làm cơ quan chủ quan đoạn tuyến cao tốc đi qua địa bàn (trừ Bắc-Nam phía Đông). Quốc hội ủy quyền UBTVQH quyết định một số vấn đề: phân bổ, giao bổ sung dự toán kế hoạch đầu tư công 2022

Ba điều tôi muốn lưu ý, tác động của chính sách tài khoá tiền tệ và chương trình của Chính phủ tác động gì đến doanh nghiệp? Có hai tác động, một là trực tiếp những doanh nghiệp được chỉ mặt điểm tên như hỗ trợ giảm lãi suất, VAT hay hỗ trợ cho người lao động một số khu kinh tế lớn để thuê nhà, nhưng lớn hơn là tạo ra cơ hội kinh doanh lớn hơn cho toàn bộ doanh nghiệp. Tác động mà chúng ta nhìn thấy gián tiếp của gói hỗ trợ phục hồi này là tạo dư địa cơ hội kinh doanh lớn cho cộng đồng doanh nghiệp do đó, cộng đồng doanh nghiệp cũng nên quan tâm đến cơ hội gián tiếp này chứ không nên chỉ quan tâm mình có được hỗ trợ trực tiếp hay không.

Tính khẩn trương quyết liệt. Lần đầu tiên Quốc hội họp Bất thường đưa ra Nghị quyết như vậy là Quốc hội rất khẩn trương rồi nhưng tôi mong muốn Chính phủ cũng sớm ban hành giải pháp cụ thể về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế. Tinh thần khẩn trương quyết liệt này từ nay trở đi là việc bình thường chứ không phai sau dịch lại đủng đỉnh. Câu hỏi bao giờ Chính phủ đưa ra các giải pháp cụ thể thì phải khẩn trương quyết liệt, cá nhân tôi mong muốn trong tháng 1 này phải ban hành được biện pháp cụ thể.

Thứ hai, trong phạm vi thẩm quyền ông Hiếu cho rằng Chính phủ cùng các cơ quan quản lý kinh tế bộ ngành tiếp tục cải cách mạnh mẽ thể chế để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả chương trình.

Cuối cùng vai trò các bên, quan trọng nhất là khả năng hấp thụ của doanh nghiệp. Nhà nước chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện, trong nghị quyết có 10 nhiệm vụ Quốc hội giao cho Chính phủ rất quan trọng từ công khai minh bạch rồi hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận hiểu được chính sách này. Doanh nghiệp dù không được nói trong Nghị quyết của Quốc hội nhưng tất cả hiệu quả chương trình sẽ nâng lên nếu doanh nghiệp hưởng ứng tích cực./.

Tổng kết năm 2021, trên cơ sở những thành quả đã đạt được, Chính phủ đã đề ra nhiệm vụ và mục tiêu của năm 2022. Để cùng nhìn nhận mục tiêu trên cơ sở phân tích thực trạng, năng lực của các ngành kinh tế, của doanh nghiệp các khu vực kinh tế, ngay sau đây là phần trình bày của đại diện Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) với chủ đề: "Mục tiêu tăng trưởng, Khả năng phục hồi bứt phá của kinh tế Việt Nam:  hội Rủi ro".

Ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

"Kể từ tháng 9/2021 đến nay, dịch bệnh đã có xu hướng giảm ở Châu Á và độ phủ vaccine tăng lên. Đồng thời, các hoạt động kinh tế trong khu vực đã được phục hồi. Điều may mắn là chuỗi cung ứng khu vực ít bị đứt gãy đã cho phép các nước Châu Á tận dụng được cơ hội của sự phục hồi kinh tế toàn cầu, và cũng kiềm chế được sức ép lạm phát gián tiếp gây ra do thiếu nguồn cung vì sự đứt gãy của chuỗi cung ứng. Lạm phát khu vực dự báo khoảng 2,1% năm 2021 và 2,7% năm 2022.

Nhìn chung, kiểm soát dịch bệnh và độ phủ vaccine vẫn là các yếu tố quyết định cho phục hồi kinh tế. Với độ phủ vaccine tăng và các gia nhiễm bệnh giảm, các nước Châu Á bắt đầu mở cửa kinh tế và hoạt động kinh tế dần hồi phục lại. Tương tự khu vực, tốc độ tiêm vaccine của Việt Nam rất nhanh. Tính tới thời điểm hiện tại, độ phủ vaccine đối với người trên 18 tuổi được tiêm 1 mũi đã lên tới con số 100%, nhóm đứng đầu trên thế giới.

Sự lây lan của Covid-19 và một đợt giãn cách xã hội kéo dài kể từ tháng 6 đã làm giảm sự phục hồi kinh tế. Trong đó, giãn cách xã hội nghiêm ngặt ở phía Nam và ở Hà Nội cùng các khu công nghiệp lân cận vốn là những những nơi đóng góp lớn cho GDP của cả nước, đã kéo chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 8/2021 giảm 4,2% so với trước đó và 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, chỉ số quản lý mua hàng dao động dưới 50 từ tháng 6 đến tháng 8 báo hiệu sự giảm tốc trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp.

Tuy nhiên, cả hai chỉ số trên đều bắt đầu hồi phục từ tháng 10/2021 cho thấy sự hồi phục của công nghiệp và đà hồi phục này dự báo sẽ tiếp tục sang đầu năm 2022. Thêm vào đó, năm 2021, thương mại tại Việt Nam cũng hồi phục nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ hồi phục của thế giới. Thị trường châu Mỹ, châu u và Trung quốc vẫn là các đối tác thương mại lớn của Việt Nam. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, nếu các hiệp định thương mại thế giới lớn được triển khai, Việt Nam sẽ là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất.

Còn hai yếu tố cũng giúp Việt Nam bật mạnh trong năm 2022 đó là: Kinh tế số và chương trình phục hồi kinh tế năm sắp tới. Bên cạnh cơ hội tăng trưởng, vị chuyên gia ADB cũng lưu ý một loạt rủi ro mà Việt Nam cần quan tâm.

Thứ nhất, về dịch bệnh. Mặc dù đã mức bao phủ vaccine nhanh chóng, cách thức đối phó với Covid-19 vẫn cần tiếp tục hoàn thiện. Chính phủ cần tăng cường phối hợp giữa các địa phương, thực thi chính sách, tăng cường năng lực y tế, điều trị, bổ sung thuốc hỗ trợ điều trị (sản xuất, nhập khẩu).

Thứ hai, kiểm soát lạm phát, tín dụng. Nguy cơ bất ổn vĩ mô có thể xuất hiện từ hệ thống tài chính do nợ xấu tăng, bong bóng tài sản (đất đai, trái phiếu, thị trường chứng khoán). Những biểu hiện gần đây cho thấy đó mới chính là những rủi ro "đặc trưng Việt Nam" cần lưu ý. Về dài hạn, chuyển quản lý nền kinh tế dựa dựa trên cơ sở sở hữu sang kiểm soát các hành vi lạm dụng sức mạnh vị thế thị trường (market power) trong bối cảnh bắt đầu xuất hiện các biểu hiện hành vị can thiệp thị trường gần đây.

Thứ ba, thực thi gói hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Một thực tế là các gói giải ngân từ đầu tư công đến các gói hỗ trợ đều hết sức chậm. Giải ngân đầu tư công chỉ đạt 84% kế hoạch năm 2021, giảm 8,6% so với năm trước. Các gói an sinh xã hội giải ngân chậm và thấp. Giải ngân chương trình phục hồi kinh tế sẽ phức tạp hơn do có nhiều hạng mục, nhiều nguồn vốn, nhiều cơ chế điều kiện khác nhau, nhiều chính sách biện pháp khác nhau (tài khóa, tiền tệ kết hợp cho gói trợ cấp lãi suất), và chưa có sự phân biệt rõ giữa đầu tư công trong khuôn khổ kế hoạch phục hồi kinh tế với đầu tư công trong kế hoạch đã được duyệt. Do vậy, việc thực hiện và giải ngân kịp thời chương trình phục hồi kinh tế là tối quan trọng trong năm 2022 – 2023.

Một số rủi ro khác gồm: Lạm phát; Nợ xấu; Thị trường lao động khôi phục chậm; Môi trường kinh doanh chưa thực sự cải thiện; Thị trường tài chính thế giới mất ổn định; Trung Quốc tăng trưởng chậm lại... "Nhìn chung, năm 2022, nền kinh tế Việt Nam có rất nhiều cơ hội để phát triển, bứt phá nhưng cũng không ít rủi ro cần quan tâm. Trong đó, Covid-19 vẫn tiếp tục là mối đe doạ lớn nhất đối với sự phục hồi kinh tế. Cơ hội tăng trưởng quan trọng nhất là con người/lao động và cần được bảo toàn ổn định kinh tế vĩ mô và ổn định xã hội quan trọng như nhau.

Có một ngành kinh tế, một lĩnh vực đóng góp tới gần 10% vào GDP, nhưng cơn bão Covid-19 đã nhấn chìm và tạo một khoảng lặng chưa từng có trong lịch sử. Tuy nhiên, đây là một ngành dịch vụ được đánh giá có khả năng bật dậy nhanh và mạnh trong điều kiện dịch bệnh được kiểm soát và mở cửa nền kinh tế. Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam hôm nay dành một phần quan trọng để nghe chia sẻ về kế hoạch hành động và giải pháp cấp bách phục hồi tăng trưởng ngành du lịch năm 2022.

Phát biểu của ông Phạm Văn Thủy, Phó Tổng cục trưởng, Tổng Cục Du lịch với chủ đề “Giải pháp cấp bách và kế hoạch hành động của ngành du lịch gắn với Chương trình Phục hồi kinh tế - xã hội 2022-2023:

Trong lịch sử 61 năm, ngành Du lịch Việt Nam đã trải qua nhiều đợt khủng hoảng do dịch bệnh, thiên tai, suy thoái kinh tế nhưng chưa bao giờ ngành Du lịch Việt Nam lại chịu thiệt hại nặng nề như cuộc khủng hoảng lần này do đại dịch Covid-19 gây ra.

Về lượng khách, doanh thu du lịch: Lượng khách quốc tế cả năm 2020 chỉ đạt 3,7 triệu lượt, giảm 80% so với năm 2019; khách nội địa đạt 56 triệu lượt, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2019; tổng thu từ khách du lịch năm 2020 đạt 312.200 tỷ đồng, giảm 57,8% so với năm 2019. Năm 2021 ước tính phục vụ 40 triệu lượt khách du lịch nội địa, đón khoảng 3.500 lượt khách du lịch quốc tế, tổng thu từ khách du lịch ước đạt khoảng 180.000 tỷ đồng, giảm 42% so với cùng kỳ năm 2020.

Về lao động du lịch: Từ năm 2020, các doanh nghiệp lần lượt phải cắt giảm nhân sự từ 70-80%. Sang năm 2021, số lượng lao động vẫn làm đủ thời gian chỉ chiếm 25% so với năm 2020, lao động nghỉ việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động chiếm khoảng 30%, lao động tạm nghỉ việc khoảng 35%, lao động lao động cầm chừng chiếm 10%. Đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh đến 2,5 triệu lao động trong ngành Du lịch với 800.000 lao động trực tiếp, trong đó đối tượng bị mất việc, chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là hướng dẫn viên du lịch, nhân viên làm việc tại cơ sở lưu trú du lịch, khu điểm du lịch, các doanh nghiệp lữ hành, vận chuyển, tàu du lịch, doanh nghiệp du lịch khác.

Về doanh nghiệp du lịch: Số doanh nghiệp xin thu hồi giấy phép kinh doanh lữ hành chiếm trên 35% tổng số doanh nghiệp đã được cấp phép, chỉ còn khoảng hơn 2.000 doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế trên toàn quốc, trong đó rất nhiều doanh nghiệp vẫn đang đóng cửa hoặc dừng hoạt động. Trong khi đó, lĩnh vực kinh doanh lưu trú du lịch - lĩnh vực chiếm đến 46% trong cơ cấu doanh thu của ngành du lịch Việt Nam cũng đang phải đóng cửa khoảng 90% và hầu như không có khách trừ các cơ sở đón khách cách ly.

Ông Phạm Văn Thủy, Phó Tổng cục trưởng, Tổng Cục Du lịch phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa
Ông Phạm Văn Thủy, Phó Tổng cục trưởng, Tổng Cục Du lịch phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa

Triển khai Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19’’, Nghị quyết số 155/NQ-CP Phiên họp thường kỳ tháng 11/2021, yêu cầu tiếp tục thúc đẩy các hoạt động du lịch nội địa và quốc tế gắn với an toàn dịch bệnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là tiếp tục ưu tiên, tập trung cho công tác chuẩn bị từ sớm, từ xa các giải pháp chuyển trạng thái dần thích ứng với bối cảnh bình thường mới, sớm phục hồi ngành Du lịch bảo đảm thực hiện “mục tiêu kép’’ vừa phòng, chống dịch bệnh vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Các giải pháp, kế hoạch phục hồi phát triển du lịch trong trạng thái thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19

Một là, tập trung đẩy mạnh hoạt động kích cầu, phục hồi du lịch nội địa toàn quốc: Ban hành Kế hoạch số 3228/KH-BVHTTDL ngày 07/9/2021 triển khai các biện pháp kích cầu, phục hồi hoạt động du lịch, lữ hành theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 29/6/2021, trong đó ngành Du lịch xác định một trong những quan điểm chủ đạo là gắn phục hồi, phát triển du lịch với nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của Ngành, thúc đẩy phát triển du lịch nội địa, du lịch nội địa là nội lực, nền tảng căn bản để phát triển du lịch bền vững. Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục ban hành Chương trình số 4698/BVHTTDL-TCDL ngày 16/12/2021 về Phát động du lịch nội địa thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 và triển khai đồng loạt trên cả nước với chủ đề “Du lịch an toàn - Trải nghiệm trọn vẹn” được triển khai với 2 mục tiêu cơ bản là (i) Phục hồi du lịch theo lộ trình từ thị trường nội tỉnh, nội vùng đến nội địa góp phần từng bước phục hồi ngành Du lịch thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng của người dân và (ii) Giới thiệu quảng bá điểm đến, sản phẩm, trải nghiệm du lịch đa dạng, hấp dẫn, bảo đảm an toàn phòng chống dịch, khôi phục niềm tin của thị trường về du lịch nội địa an toàn.

Chương trình tập trung vào 2 hoạt động trọng tâm gồm: Hướng dẫn đón và phục vụ khách du lịch an toàn (đối với các Sở quản lý du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch và khách du lịch, khách sử dụng dịch vụ du lịch) và tổ chức truyền thông, quảng bá, xúc tiến mở lại du lịch nội địa (xác định rõ trách nhiệm của Tổng cục Du lịch, các đơn vị Bộ VHTTDL, các Sở quản lý du lịch, Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Hiệp hội Du lịch các địa phương, các đơn vị kinh doanh du lịch, hàng không, doanh nghiệp vận tải du lịch). Tổng cục Du lịch tổ chức các hoạt động kết nối các điểm đến, hiệp hội du lịch, doanh nghiệp và hàng không xây dựng các chương trình du lịch trọn gói, có chất lượng, ưu đãi nhằm kích cầu du lịch. Các địa phương tạo điều kiện, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp như miễn, giảm phí/lệ phí tham quan tại các điểm đến do địa phương quản lý.

Hai là, từng bước thí điểm mở cửa thị trường quốc tế: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 8044/VPCP-KGVX ngày 02/11/2021, Tổng cục Du lịch tham mưu Bộ VHTTDL ban hành Hướng dẫn số 4122/HD-BVHTTDL về Hướng dẫn tạm thời thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam Lộ trình thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam theo 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 thí điểm mở cửa đón khách du lịch quốc tế đến Phú Quốc (Kiên Giang), Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ninh thông qua các chuyến bay thuê chuyến theo các chương trình du lịch trọn gói tại các khu vực, cơ sở dịch vụ du lịch được lựa chọn.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh tại Công văn số 61/VPCP-KGVX của Văn phòng Chính phủ ngày 03/01/2022, theo tinh thần Nghị quyết số 155/NQ-CP ngày 08/12/2021 của Chính phủ và Công văn số 10688/BYT-MT ngày 16/12/2021 của Bộ Y tế về phòng chống dịch COVID-19, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang phối hợp với các Bộ, ngành sửa đổi, bổ sung văn bản số 4122/HD-BVHTTDL ngày 05 tháng 11 năm 2021 về Hướng dẫn tạm thời thí điểm đón khách quốc tế đến Việt Nam để phù hợp với các quy định hiện nay.

Theo đó, dự kiến mở rộng địa bàn đón khách, gồm: Thí điểm đón khách du lịch thông qua các chuyến bay thuê chuyến hoặc thương mại quốc tế thường lệ tại thành phố Hồ Chí Minh, Kiên Giang, Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Bình Định. Đối tượng đón được điều chỉnh: Người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, công dân Việt Nam được tham gia vào chương trình thí điểm đón khách du lịch quốc tế. Thời gian khách đi tour trọn gói tối thiểu là 3 ngày kể từ ngày nhập cảnh (đối với khách du lịch đã tiêm đủ liều vắc xin hoặc đã khỏi bệnh Covid-19) và 7 ngày (đối với khách du lịch chưa tiêm vaccine hoặc tiêm chưa đủ liều vaccine Covid-19). Tính đến 15/01/2022, Chương trình đã đón được trên 7773 khách du lịch đến từ thị trường Hàn Quốc, Hoa Kỳ, CHLB Đức,LB Nga, Uzerbekistan, Kazthstan, Lào...

Ba là, tăng cường các hoạt động truyền thông, quảng bá xúc tiến du lịch, ứng dụng công nghệ thông tin trong Du lịch: Triển khai chiến dịch truyền thông tái khởi động du lịch nội địa “Du lịch an toàn, hấp dẫn”: Phối hợp tổ chức các sự kiện phát động, kích cầu thị trường, hội chợ du lịch, hội thảo giới thiệu điểm đến, kết nối doanh nghiệp kết hợp linh hoạt giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến, các chương trình khảo sát điểm đến, sản phẩm; Triển khai truyền thông hướng đến khách quốc tế với chiến dịch xúc tiến, quảng bá “Live fully in Vietnam” (Sống trọn vẹn tại Việt Nam) trên các kênh truyền thông trực tuyến của Tổng cục Du lịch như trang web vietnam.travel, các trang mạng xã hội Facebook, Instagram, Pinterest.

Bốn là, đa dạng sản phẩm du lịch đáp ứng xu hướng mới của thị trường: Lập quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045. Phát triển các sản phẩm du lịch mới, làm mới các sản phẩm du lịch hiện có phù hợp với nhu cầu đã thay đổi do tác động của COVID-19; phát triển các loại hình, hoạt động kinh tế đêm, góp phần tăng chi tiêu, nâng cao hiệu quả hoạt động du lịch. Các địa phương xác định đầu tư, phát triển sản phẩm du lịch theo chủ đề, trên cơ sở thế mạnh, tiềm năng sẵn có, mang tính khác biệt, tạo thành mạng lưới các sản phẩm đa dạng, bổ trợ cho nhau.

Năm là, đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong ngành Du lịch: Xây dựng Kế hoạch phát triển du lịch số giai đoạn 2021-2025. Ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện số hóa các thông tin dữ liệu phục vụ quản lý các cơ sở lưu trú, các hãng lữ hành, hướng dẫn viên, điểm đến, các cơ sở dịch vụ du lịch; cơ sở dữ liệu phục vụ nghiên cứu thị trường, xúc tiến, quảng bá du lịch. Xây dựng nền tảng kết nối hỗ trợ kinh doanh du lịch, dần hình thành sàn kinh doanh điện tử đối với các dịch vụ du lịch quốc gia.

Sáu là, hỗ trợ doanh nghiệp đẩy nhanh quá trình phục hồi, cơ cấu lại doanh nghiệp du lịch: Theo dõi, tổng hợp, rà soát, đề xuất, kiến nghị việc triển khai các chính sách do Chính phủ, các Bộ ngành ban hành hỗ trợ du lịch. Hướng dẫn thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với doanh nghiệp, người lao động trong quá trình phục hồi và kích cầu du lịch. Hỗ trợ trong định hướng thị trường, định hướng sản phẩm cũng như hỗ trợ xúc tiến, quảng bá điểm đến.

Bảy là hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực theo cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu phục hồi du lịch, cơ cấu lại nguồn lực phát triển du lịch: Phát triển nguồn nhân lực du lịch đóng vai trò quan trọng cho sự phục hồi trong ngắn hạn; phục vụ phát triển du lịch bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn. Cần có kế hoạch, đầu tư đánh giá lại nguồn nhân lực du lịch. Đầu tư đào tạo, đào tạo lại lao động nghề phục vụ hoạt động kinh doanh khách sạn, lữ hành, hướng dẫn viên, xúc tiến quảng bá du lịch.

Bên canh đó, ngành du lịch đã kiến nghị, đề xuất Chính phủ để thực hiện các giải pháp phục hồi ngành du lịch gắn với Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội 2022 – 2023 với một số nội dung cụ thể như sau:

(1) Chính phủ chỉ đạo quyết liệt thực hiện hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội năm 2022-2023 trong đó coi du lịch là lĩnh vực trọng tâm ưu tiên với quy mô đủ lớn, thời gian đủ dài, phạm vi đủ rộng, nắm bắt tốt các cơ hội, lấy lại đà tăng trưởng cho ngành Du lịch.

(2) Tiếp tục hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hỗ trợ người lao động ngành du lịch.

(3) Chỉ đạo ban hành các cơ chế, chính sách mới, ưu tiên, theo hướng tạo thuận lợi cho ngành du lịch tiếp tục phát triển như: phát triển hạ tầng du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho khách quốc tế đến Việt Nam (visa, xét duyệt nhân sự nhập cảnh tại chỗ, tăng thời gian miễn thị thực...), cho phép thành lập văn phòng đại diện du lịch ở nước ngoài; đẩy mạnh thu hút đầu tư vào phát triển các sản phẩm du lịch ban đêm, du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, du lịch theo hướng tăng trưởng xanh, du lịch trải nghiệm cộng đồng hướng tới phát triển bền vững...

(4) Chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương theo chức năng, quyền hạn tiếp tục triển khai công tác phối hợp mở cửa thí điểm đón khách quốc tế đến Việt Nam bảo đảm an toàn, hiệu quả.

(5) Chỉ đạo UBND các địa phương hỗ trợ tiếp nhận, giám sát y tế đối với du khách có nhu cầu ở lại thăm thân tại địa phương theo đăng ký. Có phương án xử lý sự cố khi phát sinh F1, F0 liên quan đến hoạt động du lịch, đảm bảo an toàn dịch bệnh. Có chính sách hỗ trợ, miễn, giảm phí, lệ phí tham quan tại các di tích, điểm tham quan, bảo tàng, điểm du lịch do địa phương quản lý, góp phần giảm giá thành, tăng hấp dẫn các gói kích cầu du lịch. Công khai các chính sách kích cầu, thông tin, điều kiện đón khách du lịch đến địa phương để doanh nghiệp chủ động tổ chức các chương trình du lịch.

(6) Chỉ đạo các hãng hàng không, doanh nghiệp vận tải du lịch phối hợp với các doanh nghiệp du lịch, điểm đến xây dựng các chương trình du lịch trọn gói, có chất lượng, ưu đãi nhằm kích cầu du lịch nội địa; thực hiện và tuyên truyền công tác đảm bảo an toàn cho hành khách.

Phát biểu của đại diện Lãnh đạo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hải Phòng, một địa phương luôn dẫn đầu cả nước về tăng trưởng. 

Phát biểu của ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hải Phòng:

Hôm nay tôi rất vui mừng được tham dự Diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam 2022 do Bộ Ngoại giao và Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức. Lời đầu tiên, thay mặt lãnh đạo thành phố Hải Phòng, tôi xin gửi lời chào, lời chúc sức khỏe tới toàn thể quý vị đại biểu, chúc Diễn đàn hôm nay thành công tốt đẹp.

Kính thưa Hội nghị!

Trong năm 2021, tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp hơn, tác động mạnh hơn đến đời sống và phát triển kinh tế - xã hội cả nước, trong đó có thành phố Hải Phòng. Trong bối cảnh đó, toàn hệ thống chính trị thành phố đã tập trung cao độ, tổ chức thực hiện đồng bộ, mạnh mẽ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 như: Đẩy nhanh truy vết và xét nghiệm đối với các trường hợp liên quan đến các ca dương tính với Covid-19, quản lý chặt chẽ số người nghi nhiễm; thiết lập vùng cách ly y tế đối với các địa điểm liên quan đến ca dương tính với Covid-19 ngoài cộng đồng; xét nghiệm diện rộng đối với các đối tượng có nguy cơ cao; tích cực triển khai tiêm vắc xin phòng Covid-19 với tinh thần “vắc-xin tốt nhất là vắc-xin được tiêm sớm nhất”. Bước vào giai đoạn bình thường mới, Hải Phòng xác định thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, bảo vệ tối đa sức khỏe nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương về công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Nhờ các giải pháp quyết liệt, kịp thời nên mặc dù chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19, Hải Phòng đã đạt được những kết quả nổi bật, toàn diện trên mọi lĩnh vực, tiếp tục trở thành điểm sáng về phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, cụ thể: GRDP thành phố tăng trưởng 12,38%, là mức tăng trưởng cao nhất cả nước và là 1 trong 2 địa phương có tăng trưởng ở mức 2 con số. Tổng thu ngân sách đạt trên 95 nghìn tỷ, vượt 24% dự toán Trung ương giao, trong đó thu nội địa đạt 36.642 tỷ, vượt trên 39% so với Trung ương giao và vượt 4,7% dự toán Hội đồng nhân dân thành phố giao. Thu hút đầu tư nước ngoài đạt 5,26 tỷ đô la Mỹ, gấp gần 3,5 lần so với năm 2020, đứng đầu cả nước. Sản lượng hàng qua Cảng đạt trên 151 triệu  tấn, tăng trưởng 8,05%.

Nổi bật trong năm 2021, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 35 ngày 13/11/2021 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng. Nghị quyết sẽ là công cụ pháp luật quan trọng để thành phố phát triển bứt phá trong thời gian tới, nhưng với quan điểm là phát triển không chỉ riêng cho mình Hải Phòng mà còn vì sự phát triển chung, là động lực phát triển của vùng Bắc Bộ và của cả nước. Đối với khu vực miền Bắc, ngoài Thủ đô Hà Nội, hiện chưa có tỉnh, thành phố nào được thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù để góp phần cùng Hà Nội phát triển khu vực Bắc Bộ.

Ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hải Phòng phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa
Ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hải Phòng phát biểu tại Diễn đàn thường niên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022. Ảnh: Chu Xuân Khoa

Với vị trí là một trung tâm dịch vụ hàng hải và vận tải biển lớn của cả nước, Thành phố đã tập trung nâng cấp và đầu tư xây dựng mới hạ tầng cảng biển theo hướng đồng bộ, hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển vận tải biển khu vực và quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh các thuận lợi, thế mạnh có được, Thành phố Hải Phòng đang phải đối điện với nhiều khó khăn, thách thức, cản trở sự phát triển, đó là:

Một là, sự phát triển của kinh tế xã hội cùng nhu cầu ngày càng lớn của việc xuất, nhập khẩu hàng hóa qua cảng biển quốc tế Hải Phòng đã và đang là thách thức lớn với hạ tầng kinh tế xã hội thành phố, nhất là hạ tầng giao thông.

Hai là, thành phố chưa có trung tâm logistics hiện đại tầm cỡ khu vực và thế giới. Thể chế quản trị, đầu tư, xây dựng, khai thác cảng biển chậm được đổi mới theo cơ chế thị trường; do đó khó khăn trong huy động vốn cũng như tăng hiệu quả khai thác, kết nối nguồn hàng từ các chuỗi giá trị toàn cầu.

Ba là, với vị trí đầu mối giao thông quan trọng và cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, kinh tế thành phố có độ mở lớn, khả năng hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, có Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải và hệ thống 20 khu, cụm công nghiệp đang hoạt động với khoảng 200.000 lao động, Hải Phòng sẽ là một trong những địa phương chịu sự tác động mạnh của đại dịch Covid-19.

Năm 2022, dự báo tình hình quốc tế, trong nước có những cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Dịch Covid-19 còn có thể kéo dài, xuất hiện các biến thể mới, thế giới và nước ta phải chấp nhận sống chung lâu dài với dịch bệnh. Đối với thành phố Hải Phòng, sự ổn định trong phát triển kinh tế - xã hội, môi trường đầu tư kinh doanh ngày càng cải thiện, sự lan tỏa của cơ sở hạ tầng ngày càng được hoàn thiện là những yếu tố thuận lợi thúc đẩy tăng trưởng, huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Nhằm tiếp tục phát triển bứt phá về kinh tế - xã hội trong năm 2022 theo mục tiêu đề ra, Thành phố Hải Phòng sẽ tập trung thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương về công tác phòng, chống dịch Covid-19; chủ động từ sớm, từ xa trong việc xây dựng các kế hoạch, kịch bản để ứng phó kịp thời, linh hoạt, sáng tạo trong mọi tình huống; thực hiện bằng được “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch Covid-19, vừa phục hồi, phát triển kinh tế; tạo môi trường đầu tư ổn định, an toàn để doanh nghiệp yên tâm sản xuất, kinh doanh.

Hai là, tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế theo định hướng phát triển 03 trụ cột chủ yếu: công nghiệp công nghệ cao, cảng biển - logistics, du lịch - thương mại. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án công nghiệp nhằm sớm đưa vào hoạt động năm 2022, tạo thêm năng lực sản xuất và sản phẩm mới cho nền kinh tế.

Ba là, tập trung phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng khu công nghiệp, triển khai quyết liệt các thủ tục đầu tư, nhất là giải phóng mặt bằng, sẵn sàng các điều kiện để thu hút làn sóng đầu tư mới.

Bốn là, với tinh thần luôn sát cánh, đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn do đại dịch nhằm biến “nguy” thành “cơ”, thành phố luôn coi công tác hỗ trợ doanh nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, cụ thể:

- Triển khai hiệu quả các giải pháp hỗ trợ, phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh theo gói chính sách tài khoá, tiền tệ vừa được Quốc hội thông qua. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh; quyết liệt cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh;

- Thành phố hỗ trợ kết nối nhu cầu đầu tư, hợp tác giữa nhà đầu tư nước ngoài và trong nước, giữa doanh nghiệp địa phương khác và thành phố; triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, liên kết hợp tác mở rộng các kênh phân phối hàng hóa.

- Thực hiện các hoạt động hỗ trợ nhằm tăng cường năng lực của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố như: hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp; hỗ trợ của doanh nghiệp tham gia thương mại điện tử; hỗ trợ, tư vấn pháp luật cho của doanh nghiệp; hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị; hỗ trợ đào tạo cho doanh nghiệp...

Năm là, tập trung phát triển thị trường lao động và lực lượng lao động; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tăng cường kết nối cung - cầu lao động, hỗ trợ chuyển đổi nghề bền vững cho người lao động. Tạo điều kiện thuận lợi để sớm khởi công xây dựng các dự án nhà ở công nhân, nhà ở xã hội.

Sáu là, đẩy mạnh thực hiện Chương trình chuyển đổi số thành phố Hải Phòng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, coi đây là “chìa khóa” để thích ứng và vượt qua thách thức do dịch Covid-19.

Xin kính chúc sức khỏe các đại biểu, chúc Diễn đàn thành công tốt đẹp!

Kính thưa quý vị! từ đầu giờ sáng tới giờ chúng ta đã nghe những tham luận với nhiều thông tin giá trị và ý nghĩa. Những thông tin này cũng là cơ sở, nền tảng quan trọng để bước vào Phiên thảo luận của Diễn đàn hôm nay.

Ngay bây giờ, trân trọng kính mời lên sân khấu:

  1. GS.TS. Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc Hội, Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân
  2. Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp, Bộ Tài chính
  3. Ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến & Phát triển Thị trường Nông sản, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn
  4. Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương
  5. Ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10
  6. Ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng Ban Kế hoạch Phát triển Vietnam Airlines

Với chủ đề: Sức bật của các ngành kinh tế và khu vực doanh nghiệp gắn với chính sách phục hồi tăng trưởng

Ban tổ chức trân trọng kính mời hai chuyên gia kinh tế sẽ cùng tham gia điều hành phiên thảo luận

Trân trọng kính mời:

  1. TS.Vũ Tiến Lộc, Đại biểu quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam
  2. TS.Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính Tiền tệ Quốc gia, Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV

Xin trân trọng kính mời 2 chuyên gia sẽ điều hành phiên thảo luận.

[Trực tiếp] Diễn đàn kịch bản kinh tế thường niên Việt Nam 2022 - Ảnh 1

TS.Cấn Văn Lực: Chủ tịch nước cách đây 1 tuần đã nói rằng, chương trình kích thích kinh tế là rất cấp thiết. Sau đó thủ tướng bổ sung thêm, không vung tay quá trán. Còn Chủ tịch quốc hội nói rằng phải trúng, phải đúng. Như vậy, quan điểm của các cấp lãnh đạo là rất rõ.

Vậy, đối với anh Hoàng văn Cường, theo anh đâu là cơ hội thách thức, khó khăn vướng mắc nhất?

GS.TS Hoàng Văn Cường: có 3 cơ hội.

- Thứ nhất: thích ứng của Việt Nam trong năm 2021. Ngoài chủ trương của chính phủ, thì người dân cũng rất đồng lòng.

-Thứ hai: kinh tế thế giới hồi phục mạnh và với nền kinh tế mở như Việt Nam thì chúng ta sẽ hưởng lợi rất lớn.

- Thứ ba: với gói phục hồi kinh tế, nếu triển khai có hiệu quả và đúng với quan điểm của các cấp lãnh đạo thì Kinh tế Việt Nam chắc chắn sẽ phục hồi.

Bên cạnh đó, có 3 thách thức:

- Biến số phòng chống dịch cần phải tiếp tục quan tâm

- Nợ xấu. Công bố nợ xấu của ngân hàng thì là 3,79% nhưng nếu tính cả số nợ đẫ được cơ cấu, giãn hoãn thì lên tới 8,2%. Và xu hướng tăng này tôi nghĩ còn tiếp tục. Vì vậy, ngân hàng sẽ rất khó khăn trong vấn đề giải ngân thêm.

- Gói hỗ trợ cũng cần để ý. Bởi cấu phần đầu tư hạ tầng chiếm khá lớn, thế nhưng việc giải ngân không xả ồ ạt mà chắc chắn phải theo lộ trình. Đồng thời, đừng nghĩ hỗ trợ là bơm tiền, suy nghĩ kiểu đó của thị trường là hoàn toàn sai. Phương thức làm của chúng ta hoàn toàn khác với thế giới.

TS. Vũ Tiến Lộc:

Anh Cường, anh Lực đã bình luận, tôi chỉ khái quát xa hơn chút về cơ hội và thách thức. Tôi muốn nói đến hai hình ảnh. Cơ hội là ngôi sao hy vọng và rủi ro là tứ giác đen.

Ngôi sao hy vọng là gì? Chúng ta nói nhiều về gói phục hồi nhưng Chính phủ còn đưa ra chương trình phục hồi rộng hơn, không chỉ hỗ trợ về tiền bạc, chương trình tổng thể đó là ngôi sao hy vọng của chúng ta.

[Trực tiếp] Diễn đàn kịch bản kinh tế thường niên Việt Nam 2022 - Ảnh 2

Gói hỗ trợ tài khóa là tiếp máu, hai là chuyển chiến lược trong chống dịch với độ bao phủ vaccine, kiên định mở cửa nền kinh tế. Cánh sao thứ hai là cải cách thể chế được đẩy mạnh. Cánh sao thứ ba là cơ chế đặc thù thử nghiệm, rút gọn thủ tục, cởi trói tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, sản xuất kinh doanh. Cánh sao thứ tư là chương trình nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp cải thiện cơ sở hạ tầng của các địa phương cũng được triển khai, chuyển đổi số được triển khai đồng bộ,yểm trợ cho doanh nghiệp.

Cánh sao thứ năm là xúc tiến đẩy mạnh thực hiện các FTA, như vậy có ít nhất 5 cánh sao, tôi tin ngôi sao hy vọng này sẽ bay lên.

Tứ giác đen, thách thức rủi ro tiềm ẩn thứ nhất là lệch hướng của dòng tiền,cần tránh cho vay dưới chuẩn, khó khăn, khủng hoảng Covid-19 là cuộc sàng lọc đau đớn, nền kinh tế chỉ giữ lại những lĩnh vực có khă năng phục hồi nhanh nhất chứ không thể giải cứu tất cả là thua cuộc.

Hai là trục lợi chính sách, đây là nỗi đau đớn trong bối cảnh người dân khó khăn muốn vậy phải đảm bảo minh bạch có trách nhiệm giải trình, nâng cao trách nhiệm công chức, doanh nghiệp, đây là điểm đen cần khắc phục.

Cuối cùng, chúng ta lo lắng điểm tối bao trùm là sự lỡ nhịp nợ xấu và lạm phát. Chúng ta đang lỡ nhịp, tăng trưởng âm sâu từ quý 3, giờ phục hồi nhưng chậm. Chúng ta đang lỡ nhịp, phải bắt kịp thời gian để vượt lên. Chúng ta không có dư địa thời gian, có dư địa chính sách tài khoá tiền tệ nhưng ko có thời gian. Ta đang đi sau thiên hạ và phải cố gắng vượt lên.

TS.Cấn Văn Lực:

Nhiều tiềm năng để chúng ta phát triển. Nếu chúng ta làm tốt chuyển đổi số thì nhiều cơ hội để giúp ta bứt phá thời gian tới. Một cơ hội nữa rất quan trọng chính là sự đồng thuận phối hợp giờ tốt hơn trước rất nhiều. Chính sách được ban hành cấp tốc. Chỉ có hai tháng rưỡi ra được chương trình tuyệt vời như thế. Qua đó, có niềm tin với doanh nghiệp và người dân. Kinh nghiệm quốc tế cho rằng rất đáng tham khảo cách làm của Việt Nam chúng ta hai tháng vừa qua.

[Trực tiếp] Diễn đàn kịch bản kinh tế thường niên Việt Nam 2022 - Ảnh 3

Về thách thức, tôi xin bổ sung. Thứ nhất, chính là thiếu nhất quán đâu đó nặng nề giữa bộ này ngành kia địa phương này địa phương kia. địa phương thiếu nhất quán thì nền kinh tế khó phục hồi, Thủ tướng nhiều lần quán triệt rồi chúng ta phải làm sao nhất quán hơn. Thứ hai, ta đang phục hồi nhưng không đều phân tán, địa phương tốt như Hải Phòng, địa phương thì khó khăn. Có ngành tốt ngành thì khó khăn như du lịch vận tải. Sự phân hoá rất rõ. Đó là bài toán khó.

Về nợ xấu. Chúng ta có tiềm ẩn rủi ro nhưng không quá lo như giai đoạn trước chúng ta kiểm soát được.

Sau đây, xin mời anh Vũ Tiến Lộc làm nhiệm vụ quan trọng thứ hai của mình là điều hành thảo luận.

TS.Vũ Tiến Lộc:

Có câu hỏi chung cho 6 diễn giả của chúng ta. Kỳ vọng, mức độ kỳ vọng về gói kích thích kinh tế Quốc hội thông qua anh chị đánh giá thế nào?

Ông Thân Đức Việt:

May 10 là đơn vị sử dụng nhiều lao động, đặc biệt có nhà máy 9 tỉnh thành phố, khó khăn của năm 2020-2021 chúng tôi đều chứng kiến về kinh tế và an sinh xã hội. Người lãnh đạo phải có trách nhiệm giai đoạn này thì chúng tôi cũng ngấm hết rồi như cùng chính sách địa phương thực hiện khác nhau. Kỳ vọng của May 10 về gói hỗ trợ của năm 2022 Quốc hội họp Bất thường. Với May 10 thì làm cái gì cũng ngay và luôn thì kỳ vọng những liên quan tài khoá an sinh xã hôii y tế có số liệu rồi nhưng cần nhất của doanh nghiệp, người lao động là vấn đề thời gian thực hiện chính sách, gói hỗ trợ này.

[Trực tiếp] Diễn đàn kịch bản kinh tế thường niên Việt Nam 2022 - Ảnh 4

Thứ hai, nếu có thể gói này nên để đặc thù của từng doanh nghiệp, hoặc từng ngành nghề dù khong dễ nhưng quyết định nhiều. Như hôm qua chúng tôi buộc trả lời báo chí Luật lao động quy định về giờ làm thêm không quá 40 giờ một tuần cho người lao động mà trước Tết chúng tôi hàng ngập tràn nên buộc phải làm thêm để bù đắp tăng trưởng cho quý 3 khó khăn do Covid mà không được. Những cái đó kỳ vọng chúng tôi chính sách thì phải gắn liền với ngành nghề.

Ông Nguyễn Quang Trung – Trưởng Ban Kế hoạch Phát triển Vietnam Airlines:

"Với gói này, chúng tôi đánh giá với mục tiêu là phục hồi và phát triển kinh tế, chính là tạo động lực cho nền kinh tế. Thứ nhất, hỗ trợ lớn nhất của Chính phủ là tạo ra thị trường và tạo điều kiện cho nền kinh tế. Việc hỗ trợ cho nền kinh tế, tạo điều kiện cho tất cả các ngành nghề khác chính là tạo điều kiện cho chúng tôi.

Thứ hai là ngôi sao hi vọng liên quan tới hạ tầng. Với hàng không hạ tầng rất quan trọng. Đừờng hàng không là đường làm dễ nhất. Việc mở một đường bay thời gian rất ngắn. Do đó, việc đầu tư mở lại hoạt động giao thương hạ tầng hàng không chúng tôi cho rằng nên được ưu tiên thời gian tới. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng sau cuộc khủng hoảng, nên mở lại hàng không đầu tiên để tạo điều kiện cho các ngành khác. Thống kê cho thấy có quan hệ mật thiết giữa sự tăng trưởng của ngành hàng không và sự tăng trưởng của nền kinh tế.

Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp, Bộ Tài chính:

Với gói phục hồi kinh tế, chúng tôi cho rằng đây là hỗ trợ của chính phủ để chúng ta bứt tốc. Chiến lược phát triển của chúng ta có sự khủng hoảng, gói này là gói hỗ trợ thêm để chúng ta không chậm lại mà bứt tốc lên. Về quản lý nhà nước, chúng tôi cho rằng đây là một cuộc thử lửa, buộc phải xem trách nhiệm phục vụ của Nhà nước với doanh nghiệp và xã hội như thế nàoChúng ta không còn dư địa thời gian, đầu tiên là đưa ra gói và sau đó là triển khai thế nào đồng thời phải có sự giám sát, kiểm tra. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để nâng cao năng lực quản lý.

Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương:

Chúng ta đều kỳ vọng vào việc chương trình sẽ tạo ra cú hích cho nền kinh tế. Về phía cơ quan quản lý, chúng tôi cũng rất mong muốn để phát huy tối đa hiệu quả chương trình mang lại để đồng hành cùng doanh nghiệp.

Riêng về hợp tác kinh tế. Thời gian qua Việt Nam đã rất nỗ lực để hoà mình vào dòng chảy kinh tế thế giới. Những thay đổi này có thể nhìn thấy rõ qua kim ngạch thương mại vẫn tăng trưởng dù phải chịu nhiều khó khăn do Covid-19 đem lại.

Thời gian tới, các bộ ngành cũng sẽ tiếp tục sát cánh cùng doanh nghiệp để tận dụng được hết các lợi thế mà loạt hiệp định thuơng mại lớn đem lại.

TS. Vũ Tiến Lộc:

Xin mời anh xin mời anh Toản: Cảm ơn anh Lộc, chúng toi nhận thức thế này, năm qua khó khăn với cả nền kinh tế, nhưng kết quả đạt được là điểm sáng, xuất khẩu kỷ lục 48,6 tỷ USD, chương trình phục hồi của chính phủ là cần thiết, riêng với nông nghiệp cần gia cố thêm tổ chức lại kinh tế nông nghiệp, tập trung vào công nghiệp chế biến, hai vấn đề cốt lõi trong đó là cụm logistic chế biến bảo quản nông sản gắn với vùng nguyên liệu.

Vừa rồi quốc hội đã thông Nghị quyết đặc thù cho Cần Thơ, đưa thành phố thành trung tâm logistic, trung tâm của đồng bằng sông Cửu Long, từ đó đưa con đường xuất khẩu theo chính ngạch, tiết kiệm chi phí logistic, vừa qua Bộ Trưởng Hoan đã đã thị sát biên giới, từ đó thấy việc xuất khảu sang Trung quốc cần chỉnh đốn trang phục gọn gàng, nhất là các vùng hành lang cửa khẩu là những vùng cần thiết.

Kích hoạt kinh tế nông thôn, là cơ hội để đẩy mạnh thiết chế hạ tầng nông thôn, kể cả đào tạo lại lao động từ thành phố về nông thôn, với nông dân chúng tôi mong nâng cao năng lực thị trường, trong bối cảnh chuyển đổi kinh tế nông nghiệp, vai trò các hiệp hội ngành hàng, hợp tác xã cần được gia cố thêm, đây là những chủ nhân đích thực của kinh tế nông nghiệp.

TS Hoàng Văn Cường:

Năm ý kiến của diễn giả ta nhìn rõ kỳ vọng của doanh nghiệp cơ quan quản lý nhà nước. Gói hỗ trợ này gần như gói tất cả người dân hưởng lợi. Phần đông doanh nghiệp hưởng lợi. Lan toả tất cả. Thuế VAT giảm thì người tiêu dùng giảm. Hỗ trợ này kích thích mạnh tiêu dùng trong nước. Kỳ vọng thị trường trong nước vô cùng lớn là trụ đỡ quan trọng cho doanh nghiệp cả doanh nghiệp chưa vươn được thế giới.

Thứ hai, gói hỗ trợ lãi suất lớn nếu giải ngân được trọn vẹn thì đưa được 2 triệu tỷ vào nền kinh tế , doanh nghiệp được hưởng lãi suất ưu đãi. Đây là yếu tố lan toả mạnh cho nền kinh tế. Dù đây là dấu hỏi.

TS Hoàng Văn Cường tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
TS Hoàng Văn Cường tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Tôi hi vọng gói hỗ trợ lãi suất được thực thi nhanh nhất, doanh nghiệp tiếp cận được. Nhiều người cảnh báo bài học 2009-2011 gói trục lợi thì giai đoạn nay ta khắc phục được nhờ hỗ trợ chuyển đổi số. Dòng tiền ngân hàng đến doanh nghiệp truy được hết không trốn được. Đây là cơ hội lớn, CP cần vào cuộc kiểm soát không dùng tiền mặt. Cả nước người dân đồng tình không dùng tiền mẳ rôi thì ngân hàng có thể kiểm soát dòng tiền của mình.

Thứ ba, kỳ vọng đầu tư hạ tầng 113.000 tỷ đầu tư vào hạ tầng, tôi nghĩ Việt Nam đang nói ách tắc hạ tầng thì sẽ tạo ra cơ sở tốt để tạo sự phát triển. Cuối cùng, gói hỗ trợ ai là được hưởng? Người được hưởng chính là những doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh. Ở đây không phải bỏ tiền ra mà ai hoạt động kinh doanh thì được hưởng lợi. Gói hỗ trợ này ta phải nhấn mạnh không phải bơm tiền vào nền kinh tế. Truyền thông cũng nhấn mạnh để tránh tâm lý là bơm tiền nguy hiểm cho nền kinh tế nói chung.

TS. Vũ Tiến Lộc:

Xin hỏi ông Đặng Quyết Tiến, chúng ta đã có kinh nghiệm thực tiễn từ việc xử lý khủng hoảng với chính sách tài khóa tiền tệ trước đây, anh có thể chia sẻ thêm về việc thực thi, điều gì quan trọng nhất đối với cơ quan Nhà nước trong việc thực thi gói hỗ trợ, làm sao để hiệu quả?

Ông Đặng Quyết Tiến:

Như chúng ta đã biết, chính sách tài khóa là một trong những nội dung cơ bản của gói. Với Bộ Tài chính, trước hết về thể chế, chúng tôi đang phối hợp với các cơ quan để khởi thảo việc cụ thể hóa nghị quyết, cố gắng hoàn tất trong tháng 1. Về thí điểm, lần này chúng tôi sẽ có một thông điệp để doanh nghiệp biết để thụ hưởng nếu đúng đố tượng. Theo đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để doanh nghiệp tiếp cận.

Ông Đặng Quyết Tiến tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Ông Đặng Quyết Tiến tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Một trong những vấn đề quan trọng là cải cách thủ tục hành chính. Nếu không chính sách đưa ra sẽ không thể đạt yêu cầu. Cùng với đó, phải giám sát kiểm tra. Chúng tôi đang phối hợp với các đơn vị để triển khai vấn đề này Quan trọng nhất là ta phải đảm bảo “trúng, đúng và hiệu quả” như Quốc hội nêu.

Chúng tôi rất mừng là lần này đã có thêm các đối tượng doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã – đây là nhóm yếu cần phải cứu. Còn với các doanh nghiệp lớn, Bộ Tài chính vẫn đang song hành các chính sách, đẩy mạnh nghiên cứu để ra các cơ chế chính sác đột phá hơn để doanh nghiệp có thể triển khai ngay. Điều quan trọng nữa là phải tuyên truyền cho doanh nghiệp tiếp cận gói hộ trợ phải có nhận thức rằng sự đổ vỡ thời gian qua là bài học để cơ cấu lại, phù hợp với tình hình kinh tế mới và cuộc cách mạng chuyển đổi số.

Trong gói chính sách này, không chỉ có các chính sách phục vụ phục hồi mà có cả chính sách khác như tận dụng quỹ phòng vệ để tạo ra làn sóng khởi nghiệp, hệ sinh thái ở các tập đoàn lớn. Hiện chúng ta chưa khai thác được các quỹ phòng vệ trị giá hàng nghìn tỷ, do đó rất lãng phí. Chúng tôi đang tập trung để tham mưu cho Chính phủ ngay trong quý 1.

Hi vọng trong giai đoạn 2022-2023, cùng với đột phá và bứt tốc của gói hỗ trợ, các doanh nghiệp không được thụ hưởng vẫn sẽ cơ cấu lại để có những giải pháp phù hợp để họ có thể cất cánh ngay khi nền kinh tế phục hồi.

TS. Cấn Văn Lực:

Có 2 điểm gợi ý đói với Bộ Tài Chính.

Một là phối hợp chính sách tài khoá và tiền tệ không tốt, đặc biệt là lạm phát, nợ xấu… thì sẽ rất khó khăn.

Hai là cơ cấu lại ngân sách. Ngân sách năm nay rất nặng nệ. Xa hơn với năm 2022 thì sẽ như thế nào? Đây cũng là vấn đề mà bộ tài chính cần chú ý.

Đối với các diễn giả khác, ý kiến của anh chị có gợi ý gì không?

Ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng Ban Kế hoạch Phát triển Vietnam Airlines:

Vietnam Airlines đặt mục tiêu và xác định tái cơ cấu doanh nghiệp trong bối cảnh rất khó khăn hiện nay, đây là nhiệm vụ nhưng cũng là cơ hội dy nhất và quan tọng để tồn tại để phát triển. Việc tái cơ cấu có nội dung liên quan đến thích ứng, chủ động.

Ông Nguyễn Quang Trung tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Ông Nguyễn Quang Trung tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Một trong nhiệm vụ đó là thích ứng phù hợp với điều kiện của thị trường, tùy theo diễn biến dịch chúng tôi đã điều chỉnh nguồn lực từ vận tải hành khách sang vận tải hàng hóa, đã chuyển 12 tàu bay chở khách thành chở hàng, vì thế dù số chuyến bay chở khách giảm đi nhưng doanh thu hàng hóa tăng 17%.

Hai là trong vận tải hành khách, chúng tôi cũng thích ứng điều chỉnh nguồn lực phù hợp, mở mới 22 đường bay nội địa. Về mặt thị trường, mở rộng hoạt động kinh doanh khác như mở thêm hai sàn thương mại điện tử liên quan đến bán các tour du lịch. Trong tổ chức quan trọng là giảm đầu mối, nhân sự tiết kiệm chi phí tiền lương, nhưng cũng đưa các chính sách ra đến thị trường nhanh nhất.

Ba là về vốn, dòng tiền cho phát triển các giai đoạn sau, chúng tôi đã phát hành cổ phiếu, hỗ trợ lãi suất, bốn là tái cơ cấu, bán các tàu bay cũ, tạo dòng tiền mới, giảm chi phí sửa chữa, tái cơ cấu các danh mục đầu tư, quỹ đất đai.

Ông Thân Đức Việt:

May 10 năm nay là tròn 76 năm thành lập. Chúng tôi đại diện cho ngành dệt may 2,8 triệu lao động. Lực lượng này nêú không được bảo toàn trong năm 2020-2021 mà tràn ra đường thì nhà nước lo cũng khó. Cho nên bản thân nội tại doanh nghiệp phải tự sống, sau đó mới cần Nhà nước hỗ trợ. Nhà nước giúp doanh nghiệp là giúp dân.

Hai năm vừa rồi chúng tôi mỗi năm mỗi khác. Khi xây dựng doanh nghiệp bao giờ cũng nhất quán thương hiệu, tầm nhìn mục tiêu, nhưng hai năm rồi thì mục tiêu hay tầm nhìn rút ngắn lại. Chính sách thì nhiều gói từ lãi suất y tế, thuế rồi giảm phí... Tuy nhiên với May 10 có những cái thực sự liên quan nội tại doanh nghiệp. Doanh nghiệp không chịu được thì nhà nước bao tiêu thôi. 2020, chúng tôi xoay chuyển sang làm khẩu trang, chương trình khẩu trang làm 3,5 tháng doanh thu 660 tỷ của năm 2020. 2021, thành quả của chúng tôi về khẩu trang bảo hộ không còn, khẩu trang doanh thu còn 15 tỷ đồng.

Năm 2020 may mắn thị trường thế giới phục hồi, Việt Nam thì có độ trễ, Fed tăng lãi suất. Chúng ta thì không bung tiền ra cho dân nhưng không thể phủ nhận hàng hoá đang tăng lên thì đấy là lạm phát. Rổ lạm phát ta tính có tính đại diện hay không thì CPI chúng ta không mang tính đại diện. Thực chi, May 10 với chi phí đầu vào tăng cao với vận chuyển tăng ít nhất 1,5 lần có đường tăng 5-10 lần, nguyên phụ liệu 10-15% năng suất tăng không kịp, ảnh hưởng giá thành sản phẩm, ảnh hưởng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, của quốc gia.

Thứ hai, kỳ vọng gói hỗ trợ của gói tài khoá gần 350.000 tỷ, chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ về cả những nghị quyết năm 2020-2021, đặc biệt Nghị quyết hỗ trợ tiền cho người lao động. Đây là gói hỗ trợ tôi cho rằng Nghị quyết này tốc độ nhanh nhất người dân hưởng nhiều nhất. Năm 2022, chúng tôi quan tâm nhiều nhất tới gói liên quan gói hỗ trợ lãi suất, cho vay vốn giá rẻ là nguồn quý cho doanh nghiệp. Và VAT, một năm chúng tôi mua bán 400 tỷ thì theo đó sẽ được hoàn thuế. Gói này rất sát sườn với doanh nghiệp.

Thứ ba, các loại thuế phí. Làm ngành may lợi nhuận mỏng. Cách đây 3 năm có tỉnh tăng thuế đất tăng 3 lần doanh nghiệp. Miễn giảm phí cùng với những gói hỗ trợ trên là kỳ vọng của doanh nghiệp cần triển khai ngay vì chẳng mấy mà hết tháng 1. Mong chính sách được thực thi sớm.

TS Cấn Văn Lực:

Xin mời ông Nguyễn Quốc Toản.

Ông Nguyễn Quốc Toản:

Trong nông nghiệp, thứ nhất, các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp lớn, hầu hết phải bao tiêu bà con nông dân. Tuy nhiên, một cái khó của họ là việc tiếp cận tín dụng và với gói lần này, đây là sự hỗ trợ thực sự cần thiết. Kể doanh nghiệp lớn cũng mong muốn tiếp cận tín dụng, tôi mong chương trình này tạo cơ hội đó cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Quốc Toản tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Ông Nguyễn Quốc Toản tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Thứ hai, với người nông dân, chúng ta hay có tầng lớp thương lái tới tận vùng để thu mua, đôi khi lực lượng này chi phối về giá cả. Do đó, người nong dân cần một thiết chế tài chính vi mô, khi họ cần nguồn vốn bức bách mà không cần tín chấp. Đây là điều rất cần quan tâm. Dù nhỏ nhưng họ cần được làm chủ về tài chính.

Thứ ba, chúng ta cần có các cụm logistics và cần 2-3 năm để các đại bàng kết hợp với chim sẻ để xây dựng. Thứ tư, xuất khẩu hiện nay gặp vấn đề do không có container và chi phí đường thủy cao. Tôi cho rằng cần tháo gỡ vấn đề này. Một nước xuất khẩu 48,5 tỷ đô la Mỹ sản phẩm nông nghiệp nhưng ta chưa có đội tàu chuyên chở, chưa có nền công nghiệp tàu thủy, chưa có cảng đặc thù nên rất khó khăn.

Về lâu dài, không thể chấp nhận thực tế là một xe chở thanh long đi từ Bình Thuận lên Lạng Sơn để xuất khẩu. Kể cả trong điều kiện không có dịch bệnh thì chi phí cũng rất lớn Tôi mong là với gói hỗ trợ lần này, các đại biểu Quốc hội góp thêm tiếng nói để cộng đồng doanh nghiệp và bà con nông dân được thụ hưởng.

Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương:

Bà Nguyễn Cẩm Trang tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Bà Nguyễn Cẩm Trang tại Phiên thảo luận. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Một trong những trụ cột mà Bộ Công thương rất quan tâm là đồng hành cùng doanh nghiệp và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp về mặt cơ chế chính sách để làm sao hỗ trợ doanh nghiệp tổ chức lại sản xuất và thúc đẩy xuất khẩu. Trong hội nghị tổng kết vừa qua của Bộ Công thương, một đại diện doanh nghiệp có nêu rằng: hãy coi doanh nghiệp là đối tác chứ đừng coi là đối tượng. Tôi rất tâm đắc với ý kiến này.

Và thời gian qua, tát nhiên chúng tôi cũng đã rất cố gắng đồng hành với doanh nghiệp nhưng thời gian tới, nếu để tốt hơn nữa, chúng tôi có thể sát sao hơn nữa để hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn. Tuy nhiên, ngược lại, về phái các doanh nghiệp, tôi nghĩ rằng cũng cần phải tận dụng tốt các hiệp định. Để làm được điều đó, doanh nghiệp cần tự chủ về mọi mặt, sau đó tìm hiểu các thông tin về thị trường như nhu cầu chất lượng, đối tượng khách hàng… Liên quan đến sự phối hợp giữa các bộ. Thời gian qua, chúng ta đều nói về sự ùn ứ nông sản, mà trên thực thế không phải chỉ xuất hiện ở năm nay. Vậy làm sao để hạn chế tình trạng này là phải có sự phối hợp giữa bộ công thương và bộ nông nghiệp trong việc tổ chức sản xuất nông sản để đáp ứng với nhu cầu của thị trường. Đồng thời, chúng ta không thể luôn coi Trung quốc là thị trường dễ dãi nữa. Họ ngày càng yêu cầu cao về mặt chất lượng, cũng như truy xuất nguồn gốc. Như vậy, chúng ta phải làm sao để đáp ứng được những yêu cầu đó.

TS Hoàng Văn Cường:

Quốc hội hành động kịp thời như đã họp bất thường. Tôi thấy một điều, để bứt phá được thực hiện được kỳ vọng thì đây là thời kỳ thay đổi quản trị, sự thay đổi từ nhà nước đến doanh nghiệp. Quản trị thay đổi để thích ứng, phục hồi và bứt tốc.

TS Vũ Tiến Lộc:

Phiên thảo luận có lửa từ nhiều góc độ khác nhau. Có một điều mà chúng tôi rất muốn là chúng ta tiếp tục chia sẻ tôi nghĩ chúng ta hôm qua WHO đưa ra một thông điệp khác so với truóc đây. Nói rằng sự xuất hiện Omicron là cáo chung của dịch Covid-19. Song Covid-19 có thể còn kéo dài nên chúng ta tiếp tục sống kinh doanh trong môi trường biến đổi. Có một mô hình kinh doanh linh hoạt có khả năng chống chiụ là năng lực cạnh tranh cốt lõi của doanh nghiệp và nền kinh tế.

Một lần nữa chúc mừng Tạp chí Kinh tế Việt Nam có 14 năm có diễn đàn nhưng năm nay là kịch bản khó nhất mà nhiều dữ liệu chúng ta không lường trước được. Một kịch bản khó nhất nhiều năm nay. Tâm thế chúng ta cần thay đổi. Ta trong hành trình chống dịch từ tâm thế chiến đấu với dịch bệnh Zero Covid chuyển sang sống chung thích ứng an toàn hiệu quả vói dịch nhưng giờ tâm thế là vượt lên dịch bệnh chứ không chỉ sống chung nữa. Chúng ta phải vượt lên.

Nếu nói điều gì nhắn nhủ doanh nghiệp thì tôi muốn dùng hình ảnh hãy tập khiêu vũ dưới mưa để tiếp tục hành trình trong bão, không có cách nào khác cả. Trong hành trình của nền kinh tế Việt Nam thì doanh nghiệp là lực lượng chủ công, là trái tim của nền kinh tế. Chúng ta không chỉ bước qua với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn để không lỡ với thế giới mà quan trọng là có thể chế kinh tế, diện mạo của doanh nghiệp cơ cấu kinh tế chất lượng hơn.

Đây là thời gian thích hợp để thúc đẩy cải cách mạnh mẽ thể chế. Điều kiện bình thường nói về cải cách thể chế thì cơ quan chức năng còn khó nhưng giờ doanh nghiệp khó dễ tạo sự đồng thuận cải cách thể chế, người ta đều cphải chia sẻ với doanh nghiệp. Hi vọng hai năm phục hồi kinh tế là thí nghiệm cải cách thể chế. Mỗi khi nền kinh tế bị đẩy vào hoàn cảnh khó khăn là thời điểm tạo nên sự hồi sinh vĩ đại. Khi Liên xô Đông Âu sụp đổ kinh tế VN khó khăn thì chúng ta có cải cách và giờ Covid cũng tạo nên động lực như vậy trong việc tạo ra cải cách thể chế.

Hai năm nay là thí nghiệm tuyệt vời để cải cách thể chế chứ không chỉ tăng trưởng để đạt kế hoạch đề ra. Có lẽ ba trụ cột đảm bảo sự thành công của công cuộc phục hồi kinh tế là phải có doanh nghiệp kiên cường như May 10 và Vietnam Airlines; Chính sách phải kịp thời; Quan chức phải dấn thân. Tôi nghĩ là đó là một điều mà trụ cột đảm bảo chúng ta có thể thành công. Chúng tôi hi vọng những cuộc trao đổi này được tiếp tục tập trung sâu vào giải pháp triển khai trong từng bộ ngành hiệp hội doanh nghiệp và từng địa phương. Đấy là yêu cầu quan trọng, mong Tạp chí Kinh Tế Việt Nam tiếp tục dẫn dắt có hội thảo chuyên đề hơn.

TS Cấn Văn Lực:

Trong 80 phút vừa qua, tôi đã ghi chép và thấy rằng các anh chị đã có ít nhất 15 kỳ vọng và cũng là 15 sáng kiến, ý tưởng, giải pháp của mỗi ngành nghề, lĩnh vực của mình. Chúng ta chốt lại 3 thông điệp:

Thứ nhất, quản trị thay đổi, thích ứng, chủ động vượt qua dịch bệnh.

Thứ hai, dựa trên các cơ chế, chính đã có, chúng ta phải làm sao thực thi hiệu quả. Bớt kêu ca và bắt tay vào làm.

Thứ ba, không được quên phối hợp các chương trình, kế hoạch mà chúng ta đã và đang làm, nhất là về thể chế.

Đặc biệt qua trao đổi với cộng đồng doanh nghiệp, VCCI có kiến nghị rằng hiện nay và thời gian tới họ rất mong các cấp chức năng giảm bớt thanh tra, kiểm tra, để doanh nghiệp tập trung làm ăn. Bên cạnh đó, nguồn lao động là yếu tố vô cùng quan trọng. Do đó, cần phải chú trọng phục hồi lực lượng lao động để phát triển bền vững hơn./.

Tổng Biên Tập Tạp chí kinh tế Việt Nam Chử Văn Lâm phát biểu tổng kết và bế mạc Diễn đàn:

Cách đây đúng 14 năm, tức vào năm 2008, khi Diễn đàn kinh tế thường niên bắt đầu được tổ chức cũng là lúc nền kinh tế Việt Nam rơi vào tình trạng khủng hoảng, suy thoái tạm thời.

Tổng Biên Tập Tạp chí kinh tế Việt Nam Chử Văn Lâm phát biểu tổng kết và bế mạc Diễn đàn. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Tổng Biên Tập Tạp chí kinh tế Việt Nam Chử Văn Lâm phát biểu tổng kết và bế mạc Diễn đàn. Ảnh: Chu Xuân Khoa.

Bối cảnh năm nay dường như cũng tương tự như vậy, thậm chí có phần nghiêm trọng hơn do ảnh hưởng từ dịch bệnh Covid-19. Để đối phó với tình trạng khủng hoảng như vậy, Quốc hội và Chính phủ đã kịp thời đưa ra những gói giải pháp nhằm kích thích kinh tế.

Đây là những giải pháp rất đúng, rất trúng và kịp thời, theo nghĩa đưa ra những chính sách, giải pháp thiết thực, có sức lan tỏa cao.

Tuy nhiên, để thực thi có hiệu quả thì rất cần sự phối hợp của các địa phương và của chính các doanh nghiệp. Do đó, vấn đề ở đây là làm sao phải có những cách nghĩ mới, cách làm mới thì mới có thể biến những quyết tâm ấy, chính sách ấy trở thành hiện thực.

Điều này rất quan trọng. Bởi vì thời gian này khác rất xa với bối cảnh của 14 năm trước đây, bởi lúc này nền kinh tế Việt Nam đã hội nhập rất sâu vào chuỗi kinh tế toàn cầu. Nếu Việt Nam chậm nhịp thì sẽ để vuột mất cơ hội hiếm có này.

Tôi chợt nhớ đến một câu của nhà thơ Xuân Diệu: “Nhanh lên chứ vội vàng lên với chứ”, thì chúng ta mới đón nhận được toàn bộ những giải pháp của Quốc hội, Chính phủ đưa đến cho doanh nghiệp.

Với tinh thần đó, tôi rất mong các nhà quản lý, các chuyên gia, các nhà doanh nghiệp có những suy nghĩ mới, để không chỉ vượt qua khó khăn của đại dịch mà còn có thể bứt tốc hơn so với quãng thời gian trước dịch./.

Những phát biểu vừa rồi của ông Chử Văn Lâm đã khép lại diễn đàn thường niên 2022 và hy vọng rằng, 1 năm nữa, cũng vào dịp đầu năm mới 2023 thì chúng ta cũng sẽ có diễn đàn kịch bản năm 2023, một kịch bản tươi sáng hơn bây giờ.

Tôi rất cảm ơn Tạp chí Kinh tế Việt Nam và Bộ Ngoại giao đã tổ chức diễn đàn này. Và tôi kỳ vọng, qua diễn đàn này chúng ta sẽ bắt tay vào hành động để có thể phục hồi, bứt tốc kinh tế trong năm 2022.

Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn.