Trung Quốc ngày 15/8 phát tín hiệu sắp có động thái trả đũa kế hoạch áp thuế quan mới nhất của Tổng thống Donald Trump. Trong khi đó, ông Trump tiếp tục kêu gọi Trung Quốc đi đến một thỏa thuận thương mại theo điều kiện của Mỹ.

Theo tin từ Bloomberg, Trung Quốc gọi kế hoạch áp thuế lên 300 tỷ USD hàng hóa nước này mà Mỹ đưa ra hôm 1/8 là sự vi phạm thỏa thuận hòa hoãn giữa ông Trump với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Tuyên bố của Ủy ban Thuế quan thuộc Hội đồng Nhà nước Trung Quốc nói kế hoạch áp thuế trên đã làm trệch hướng đàm phán thương mại Mỹ-Trung và Bắc Kinh "không có lựa chọn nào khác ngoài thực hiện các biện pháp cần thiết để đáp trả". Tuy nhiên, tuyên bố không nói rõ biện pháp trả đũa dự kiến là gì.

Lời cảnh báo trên cho thấy Trung Quốc đang chống lại nỗ lực của ông Trump nhằm ràng buộc đàm phán thương mại với vấn đề Hồng Kông. Hôm thứ Tư, ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter rằng để Mỹ-Trung đạt một thỏa thuận thương mại, thì Trung Quốc trước tiên phải giải quyết hòa bình phong trào biểu tình đang diễn ra rầm rộ ở Hồng Kông.

Trong một tuyên bố khác ngày 15/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc bày tỏ hy vọng Mỹ coi vấn đề Hồng Kông là vấn đề nội bộ của Trung Quốc. "Hồng Kông hoàn toàn là vấn đề nội bộ của Trung Quốc", người phát ngôn Hoa Xuân Oánh nói.

Kế hoạch áp thuế quan 10% lên 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc dự kiến sẽ thực thi từ ngày 1/9. Tuy nhiên, đầu tuần này, ông Trump bất ngờ tuyên bố sẽ hoãn áp thuế đối với khoảng một nửa số hàng hóa này đến ngày 15/12, với lý do không muốn người tiêu dùng Mỹ bị ảnh hưởng trong mùa mua sắm cuối năm. Như vậy, vẫn có khoảng 150 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc sẽ bị Mỹ áp thuế bổ sung bắt đầu từ tháng 9.

Sau khi công bố việc hoãn thuế trên, ông Trump đã bày tỏ hy vọng Trung Quốc sẽ đáp lại. Tuy nhiên, giới chức Mỹ cho biết Trung Quốc không hề có hành động "có đi có lại" nào, mà tiếp tục thể hiện lập trường cứng rắn.

Trao đổi với giới truyền thông ngày 15/8, ông Trump cũng thể hiện ông không dao động trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Trả lời phỏng vấn Fox Business, ông nói một thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung phải theo "các điều kiện của chúng tôi".

Tiếp đó, ông cho biết sẽ sớm có một cuộc điện đàm với ông Tập về thương mại. "Họ muốn làm điều gì đó", ông Trump nói, nhưng không cho biết cụ thể hơn.

Dù không có bước tiến rõ rệt và bất chấp những leo thang căng thẳng gần đây, đàm phán thương mại Mỹ-Trung vẫn đang tiếp tục. Các nhà đàm phán hai nước đã nhất trí có thêm một cuộc điện đàm sau 2 tuần nữa. Nguồn thạo tin cho biết quan chức Trung Quốc vẫn giữ kế hoạch tới Mỹ đàm phán vào đầu tháng 9.

Ông Zhou Xiaoming, một cựu quan chức Bộ Thương mại Trung Quốc, nói rằng tuyên bố của Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh nghĩ rằng việc Mỹ hoãn áp thuế một nửa danh sách 300 tỷ USD hàng hóa là chưa đủ. Trung Quốc vẫn giữ lập trường là Mỹ không được áp thêm thuế quan mới, ông Zhou nói và nhấn mạnh sự trả đũa của Bắc Kinh "có thể không giới hạn ở thuế quan".

Ông Hu Xijin, Tổng biên tập Thời báo Hoàn cầu, cũng đưa ra đánh giá tương tự. "Tôi không cho rằng phía Trung Quốc sẽ nối lại việc mua nông sản Mỹ với khối lượng lớn trong tình hình hiện nay", ông Hu viết trên mạng xã hội Twitter.