Trung Quốc coi thúc đẩy tiêu dùng trong nước là nhiệm vụ kinh tế trọng tâm năm 2026

Cuộc họp ngày 8/12 của Bộ Chính trị Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình chủ trì đã cam kết "phải lấy nhu cầu trong nước làm động lực chính và xây dựng một thị trường nội địa mạnh mẽ". Ngoài ra, cuộc họp cũng phát tín hiệu rằng các biện pháp kích thích kinh tế sẽ chỉ được triển khai một cách thận trọng.

Tại cuộc họp, lãnh đạo Trung Quốc cam kết tăng cường điều chỉnh chính sách "xuyên chu kỳ" - đánh dấu lần đầu tiên cụm từ chỉ việc hoạch định chính sách dài hạn hơn này xuất hiện trong một tuyên bố của Bộ Chính trị Trung Quốc kể từ tháng 12/2023. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng cam kết duy trì chính sách tài khóa "chủ động" và chính sách tiền tệ "nới lỏng vừa phải”.

Trao đổi với hãng tin Bloomberg, bà Jacqueline Rong - chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại ngân hàng BNP Paribas SA - nhận định "quan điểm tổng thể là vừa kích thích nhu cầu vừa ổn định nguồn cung".

Cuộc họp này của Bộ Chính trị Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang cố gắng cân bằng giữa một bên là nới lỏng chính sách tài khóa và tiền tệ và một bên là kiểm soát các rủi ro như tính bền vững của nợ. Bà Rong cho rằng triển vọng chính sách của năm tới có khả năng nghiêng về việc nới lỏng một cách khiêm tốn.

Cam kết của các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc trong việc thúc đẩy nhu cầu trong nước được đưa ra sau khi đà tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới yếu đi trong những tháng gần đây do đầu tư giảm mạnh.

Lĩnh vực xuất khẩu của Trung Quốc đã trụ vững trước áp lực từ thuế quan của Mỹ, đưa thặng dư thương mại của Trung Quốc lần đầu tiên vượt mốc 1 nghìn tỷ USD trong 11 tháng đầu năm nay, nhưng Bắc Kinh đang đối mặt với sức ép châu Âu và các đối tác thương mại khác khác kêu gọi Trung Quốc tái cân bằng nền kinh tế.

Tuy nhiên, cỗ máy xuất khẩu bền bỉ của Trung Quốc có thể sẽ giúp nước này đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 5% trong năm 2025 mà không cần triển khai các biện pháp kích cầu lớn. Điều này có thể làm giảm động lực của Bắc Kinh trong việc thay đổi hướng đi.

Ông Xing Zhaopeng, chiến lược gia cấp cao về Trung Quốc tại ngân hàng ANZ, nhận định với Bloomberg: “Tuyên bố của Bộ Chính trị Trung Quốc cho thấy các chính sách kích thích nhẹ nhàng, từ tốn sẽ được thực hiện vào năm 2026, tập trung nhiều hơn vào tiêu dùng". Ông dự báo Trung Quốc sẽ giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc tại các ngân hàng thương mại trong quý 1/2026 và cắt giảm lãi suất trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6.

Cuộc họp tháng 12 Bộ Chính trị Trung Quốc là sự chuẩn bị cho Hội nghị Công tác kinh tế Trung ương - sự kiện mà các nhà hoạch định chính sách nước này lên danh sách các ưu tiên chính sách cho năm tiếp theo. Hội nghị này - với sự tham gia của Bộ Chính trị, cũng như các bộ trưởng, lãnh đạo tỉnh và người đứng đầu các doanh nghiệp nhà nước - dự kiến sẽ diễn ra trong những ngày tới. Các biện pháp và mục tiêu cụ thể, như mục tiêu tăng trưởng kinh tế và quy mô thâm hụt ngân sách, sẽ được công bố tại kỳ họp Quốc hội Trung Quốc vào tháng 3 hàng năm.

Ông He Wei, nhà kinh tế về Trung Quốc tại công ty Gavekal Dragonomics, nhận định: "Cuộc họp Bộ Chính trị lần này chủ yếu là về việc duy trì các chính sách hiện tại, vì không cần thiết phải có một sự điều chỉnh lớn nào vào lúc này. Không sự bất ngờ nào tại cuộc họp này”.

Giới chuyên gia dự báo tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm dần trong năm 2026, trong khi tiêu dùng trong nước sẽ phục hồi chậm chạp. Bởi vậy, Bắc Kinh có thể cần triển khai các biện pháp kích thích để thúc đẩy tiêu dùng, nhưng sẽ khó có các biện pháp lớn. Số liệu thống kê cho thấy tiêu dùng ở Trung Quốc giảm tốc kể từ tháng 6 năm nay, khi hiệu ứng từ các khoản trợ cấp của chính phủ cho chương trình đổi xe cũ lấy xe mới giảm dần.

Trong tuyên bố của Bộ Chính trị Trung Quốc ngày 8/12, việc ngăn ngừa và giải quyết rủi ro trong các lĩnh vực chính - có thể hiểu là nguy cơ về nợ của chính quyền các địa phương, trong lĩnh vực bất động sản và ngành tài chính - đã được hạ xuống 3 bậc xuống cuối danh sách 8 ưu tiên lớn cho năm 2026.

Sự thay đổi này "có thể phản ánh đánh giá của các nhà hoạch định chính sách rằng đã có tiến bộ trong việc giảm rủi ro" về nợ - theo ông Ding Shuang, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc và Bắc Á tại ngân hàng Standard Chartered Plc. "Khả năng cao là nhiều nguồn lực tài chính hơn sẽ được dành để thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng và chi tiêu xã hội”, ông nói thêm.