Hãng tin CNBC đã tiến hành phân tích một loạt bài báo trên truyền thông nhà nước Trung Quốc và rút ra con số 7,7 triệu người nộp hồ sơ thi tuyển công chức ở nước này năm 2023, trong khi tổng số công chức cấp quốc gia và cấp tỉnh cần tuyển dụng chỉ là 200.000 vị trí.

Làm việc trong nhà nước thường được coi là những công việc ổn định và uy tín ở Trung Quốc. Trong khi đó, nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới đang giảm tốc từ sự tăng trưởng mạnh mẽ ghi nhận trong nhiều thập kỷ qua. Một hệ quả của sự giảm tốc này là tỷ lệ thất nghiệp tăng lên, nhất là ở lao động trẻ.

Để trở thành công chức, phần lớn người Trung Quốc phải trải qua một kỳ thi tuyển được tổ chức hàng năm. Bài thi viết bao gồm 2 phần, một phần trắc nghiệm gồm 120 câu để đánh giá “năng lực nghề nghiệp hành chính” và một bài thi tự luận 180 phút về “xây dựng vào bảo vệ một luận điểm”.  Bài thi cũng có các nội dung về kỹ năng ngôn ngữ, phân tích dữ liệu, phương pháp định lượng, đánh giá vấn đề bằng tư duy và cảm xúc.

Năm nay, Trung Quốc mở rộng tuyển công chức cấp quốc gia và cấp tỉnh với tỷ lệ tuyển thêm tương ứng là 15% và 20% so với năm ngoái, nhằm “giảm bớt sức ép thất nghiệp, nhất là đối với sinh viên mới ra trường” - truyền thông nhà nước dẫn lời giáo sư Zhu Lijia thuộc Học viện Quản lý Quốc gia Trung Quốc cho biết.

Tỷ lệ thất nghiệp ở người trẻ từ 16-24 tuổi ở Trung Quốc đã tăng lên mức cao kỷ lục vào mùa hè năm ngoái trong bối cảnh đại dịch. Gần đây, tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm này đã giảm nhẹ nhưng vẫn còn cao. Số liệu công bố mới đây cho thấy tỷ lệ là 18,1%.

So với nhiều ngành nghề khác ở Trung Quốc, lương công chức ở nước này rất khiêm tốn. Dù vậy, đây là công việc trọn đời và được xã hội nể trọng, cộng thêm nhiều ưu đãi như thưởng lễ tết, bảo hiểm y tế tốt hơn, và lương hưu cao.

Dù không có số liệu chính xác cụ thể về lương công chức ở Trung Quốc, số liệu mới nhất được truyền thông nhà nước công bố cho thấy công chức nước này hưởng lương bình quân 48.608 Nhân dân tệ, tương đương gần 7.000 USD, vào năm 2012. 

Theo số liệu chính thức, thu nhập theo lương của người Trung Quốc ở thành thị vào năm 2022 là 20.590 Nhân dân tệ/năm. Ở Trung Quốc, có sự chênh lệch lớn về tiền lương giữa các vùng miền và giữa các công việc khác nhau.

Cho dù có những dự báo dài hạn cho rằng dân số và lực lượng lao động của Trung Quốc sẽ giảm, số sinh viên mới ra trường ở nước này tăng lên mức kỷ lục trong mấy năm gần đây.

“Về vấn đề việc làm, đang có áp lực nhất định”, tân Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường phát biểu vào hôm thứ Hai tuần này trong cuộc họp báo đầu tiên ở cương vị người đứng đầu Chính phủ. “Chúng tôi sẽ mở rộng các kênh việc làm để giúp giới trẻ hiện thực hoá giá trị cá nhân của họ thông qua làm việc chăm chỉ”.