USD tuột khỏi đỉnh 20 năm, thế giới đã có thể thở phào?
An Huy
21/11/2022, 19:35
Trong vòng nửa tháng qua, tỷ giá đồng USD đã trượt từ mức đỉnh của 20 năm, khi những dấu hiệu về sự “giảm nhiệt” của lạm phát ở Mỹ làm dấy lên đồn đoán rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm giảm tốc độ tăng lãi suất...
Ảnh minh hoạ - Ảnh: Bloomberg.
Đồng bạc xanh đã giảm giá hơn 4% so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt khác trong tháng 11 này, tiến tới hoàn tất tháng giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2010 - theo dữ liệu từ Refintiv. Tuy nhiên, nếu tính từ đầu năm, USD vẫn tăng khoảng 11%.
Cú sụt tháng nay của đồng USD diễn ra khi giới đầu tư theo dõi các chỉ báo sớm cho thấy lạm phát ở Mỹ cuối cùng có thể dã qua đỉnh, mở đường cho Fed tăng lãi suất với tốc độ chậm lại. Một số dữ liệu, chẳng hạn thống kê về thị trường bất động sản và ngành sản xuất, cũng cho thấy nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với thách thức gia tăng - một trở ngại khác đối với việc Fed thắt chặt chính sách tiền tệ.
“Tất cả mọi thứ đều đang chỉ đến sự giảm lạm phát ở Mỹ và do đó, chúng ta sẽ chứng kiến sự giảm tốc của nền kinh tế Mỹ trong quý 1/2023… Tất cả tạo thành cơ sở cho sự suy yếu của đồng USD”, chiến lược gia Thierry Wizman của Macquarie nhận định.
Sự giảm giá của đồng USD đã giải toả một phần áp lực đối với nền kinh tế toàn cầu do đồng USD mạnh gây ra. Năm nay, xu hướng tăng giá bền bỉ của USD đã đẩy lạm phát tăng cao ở nhiều nền kinh tế và làm gia tăng gánh nặng nợ nần đối với các quốc gia và doanh nghiệp, nhất là ở các nền kinh tế mới nổi có mức độ vay nợ lớn bằng USD.
Tỷ giá đồng Euro hiện đã hồi về mức khoảng 1,04 USD đổi 1 Euro, từ mức dưới 0,96 USD tương đương 1 Euro hồi tháng 9. Đà phục hồi của đồng Bảng Anh kể từ mức thấp kỷ lục mọi thời đại thiết lập hồi tháng 9 cũng đang được đẩy nhanh. Đồng Yên Nhật đang phục hồi từ mức đáy 32 năm so với đồng USD - sự kiện khiến Chính phủ Nhật Bản phải chi hàng tỷ USD để bảo vệ tỷ giá đồng nội tệ.
Tuy nhiên, phần tiếp theo của câu chuyện sẽ tuỳ thuộc nhiều việc cách phản ứng của Fed với các dữ liệu cho thấy giá tiêu dùng và giá nhà sản xuất ở Mỹ đã tăng với tốc độ chậm lại trong tháng 10 vừa qua so với tháng 9, cũng như việc xu hướng này có tiếp tục hay không. Trong cuộc họp tháng 11 của Fed, Chủ tịch Fed Jerome Powell không phát tín hiệu rõ ràng về một đợt tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm lần thứ 5. Giới đầu tư xem việc ông Powell không phát tín hiệu như vậy là một dấu hiệu cho thấy Fed để ngỏ khả năng tăng lãi suất chỉ nửa điểm phần trăm trong cuộc họp tháng 12.
Những dấu hiệu về sự giảm nhiệt của lạm phát đã đảo ngược nghiêm trọng những giao dịch trên thị trường tiền tệ đặt cược vào sự tăng giá của đồng USD. “Chúng tôi dự báo đà tăng mạnh của đồng USD trong vòng 1 năm qua sẽ đảo ngược trong năm 2023, khi chu kỳ tăng lãi suất của Fed chấm dứt. Tỷ giá USD đã qua đỉnh”, các chiến lược gia ngoại hối của Fed ngân hàng HSBC nhận định trong một báo cáo vào tuần vừa rồi.
Trong những tuần gần đây, các nhà giao dịch tiền tệ đã cắt giảm mức độ đặt cược vào sự tăng giá của đồng USD xuống mức thấp nhất trong 1 năm - theo dữ liệu từ Uỷ ban Giao dịch hàng hoá tương lai (CFTC). Dữ liệu này phản ánh vắn tắt về việc các nhà đầu tư có mức độ đầu cơ cao, như các quỹ phòng hộ (hedge fund) đang có trạng thái như thế nào trên thị trường tiền tệ.
Đợt tăng giá lịch sử của đồng USD trong năm nay diễn ra trong bối cảnh làn sóng lạm phát “càn quét” khắp thế giới, buộc các ngân hàng trung ương lớn - ngoại lệ là Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) - mạnh tay thắt chặt chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, lãi suất ở nhiều quốc gia không thể đuổi kịp lãi suất của Fed. Nhờ sự vững vàng tương đối của nền kinh tế Mỹ, Fed có cơ sở để tăng lãi suất nhanh hơn so với ngân hàng trung ương của các nền kinh tế phát triển khác. Sức mạnh của đồng USD vì thế được củng cố.
Ngoài ra, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu và mức độ biến động lớn trên thị trường tài chính - một hệ quả của chính sách tiền tệ thắt chặt nhanh - cũng làm lợi cho tỷ giá đồng USD, bởi đồng bạc xanh chính là một “hầm trú ẩn” hàng đầu mà giới đầu tư toàn cầu thường tìm đến mỗi khi sợ hãi.
Cả hai nhân tố có lợi đối với đồng USD kể trên đều đang có chiều hướng giảm, theo HSBC. Các chiến lược gia của nhà băng này lập luận rằng đồng bạc xanh khó giữ “thế thượng phong” khi tình trạng bán tháo trên thị trường trái phiếu toàn cầu - mà một phần nguyên nhân là việc các ngân hàng trung ương tăng lãi suất - không còn.
Diễn biến chỉ số Dollar Index đo sức mạnh đồng USD từ đầu năm đến nay.
Tuy nhiên, một số phát biểu cứng rắn của các quan chức Fed trong mấy ngày gần đây đã phần nào kìm hãm kỳ vọng rằng Fed sẽ tăng lãi suất chậm lại.
Theo chiến lược gia trưởng ngoại hối phụ trách 10 đồng tiền chủ chốt thuộc ngân hàng Bank of America, ông Athanasios Vamvakidis, sự giảm giá gần đây của USD có vẻ như là một phản ứng thái quá, xét tới việc các quan chức Fed phát biểu gần đây đều nói rõ quan điểm rằng việc chống lạm phát còn một chặng đường dài phải đi.
Ông Vamvadikis cho rằng đồng USD có thể không lập lại mức đỉnh của 20 năm thiết lập vào cuối tháng 9, nhưng cảnh báo rằng lạm phát vẫn còn cao. “Chúng ta vẫn chưa thoát hiểm… Ngay cả khi đã qua đỉnh, lạm phát vẫn sẽ cao dai dẳng”, ông nói.
Do các nhà đầu tư dồn trọng tâm vào các số liệu lạm phát hàng tháng của Mỹ, chỉ cần một con số lạm phát nhỉnh hơn so với dự báo cũng có thể dễ dàng khiến thị trường tiền tệ toàn cầu quay trơ lại với chiều hướng cũ - ông Vamvadikis nhấn mạnh.
Rủi ro này được thể hiện rõ sau phát biểu của Chủ tịch Fed chi nhánh St Louis, ông James Bullard, vào hôm thứ Năm tuần trước. Ông Bullard nói lãi suất cần phải tăng lên mức tối thiểu 5% để kiểm soát lạm phát.
Các trạng thái trên thị trường tương lai ở thời điểm hiện tại phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư rằng lãi suất Fed sẽ đạt cực đại ở mức 5% vào tháng 5. “Còn quá sớm để nói rằng đồng USD đã qua đỉnh, vì Fed dự kiến tiếp tục tăng lãi suất”, nhà phân tích Joe Manimbo thuộc Convera nhận định.
Đang mất giá “thảm” nhất châu Á, đồng Won Hàn Quốc bất ngờ trở thành đồng tiền tăng mạnh nhất
Các ngân hàng trung ương ứng phó với đồng USD tăng giá
Lạm phát ở Mỹ đã qua đỉnh và Fed sắp trở nên mềm mỏng?
4 nội dung nhà đầu tư mong đợi trong bài phát biểu của ông Powell ở Jackson Hole
Vào ngày thứ Sáu (22/8), Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng cuối cùng trong nhiệm kỳ của ông tại hội nghị thường niên của ngân hàng trung ương này, vào một trong những thời điểm khó khăn nhất trong lịch sử của Fed...
Giá vàng “nín thở” đợi phát biểu của Chủ tịch Fed, SPDR Gold Trust tiếp tục xả hàng
Một số nhà phân tích cho rằng ngay cả khi Fed có hạ lãi suất vào tháng 9, giá vàng cũng sẽ không tăng thêm được nhiều...
Giới đầu cơ đang phạm sai lầm đặt cược giá dầu?
Đang có một mất kết nối rõ rệt giữa giá dầu và dự báo cho rằng thế giới đang bước vào một thời kỳ thừa mứa dầu...
Chứng khoán Mỹ giảm điểm trước thềm sự kiện Jackson Hole, giá dầu tăng phiên thứ hai liên tiếp
Thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm trong phiên giao dịch ngày thứ Năm (21/8), với chỉ số S&P 500 ghi nhận phiên “đỏ” thứ năm liên tiếp, một phần các nhà giao dịch thận trọng trước khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell có bài phát biểu quan trọng...
Phát hành trái phiếu nhân dân tệ ngoài Trung Quốc đại lục nhiều chưa từng thấy
Hoạt động phát hành trái phiếu nhân dân tệ bên ngoài Trung Quốc đại lục đang trên đà đạt mức cao kỷ lục trong năm nay...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: