Gạch không nung, panel cách nhiệt... trong giai đoạn tới phát triển mạnh mẽ, có khả năng thay thế vật liệu truyền thống nhờ trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển, tiết kiệm chi phí, thân thiện môi trường.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng, nhu cầu vật liệu xanh hay vật liệu nhẹ ở Việt Nam tăng nhanh trong 5 năm trở lại đây. 10 năm nay, thị trường cũng ghi nhận sự ra đời của nhiều sản phẩm mới như gạch không nung, đá siêu nhẹ hay tấm cách nhiệt sản xuất bằng các công nghệ cao, kỹ thuật phức tạp với các dây chuyền đồng bộ, khép kín.

Nhờ đó, thành phẩm ra đời có nhiều đặc tính ưu việt hơn các vật liệu truyền thống. Hiện tại, vật liệu xây dựng nhẹ đã có thể tận dụng ở hầu hết các kết cấu, bao gồm tường, vách, trần, mái, cửa ra vào, mặt tiền...

Các định hướng chính của Chính phủ về phát triển vật liệu xây dựng trong tương lai cũng tập trung đối với các chủng loại vật liệu xây dựng thông minh, vật liệu xây dựng mới... Nổi bật là quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả. Một trong những quy định là sử dụng vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng, vật liệu không nung, lắp đặt thiết bị sử dụng năng lượng mặt trời, khí sinh học trong các công trình xây dựng.

Ông Giáp Văn Thanh - Tổng giám đốc Công ty TNHH Cách âm Cách nhiệt Phương Nam - đơn vị hơn hai thập kỷ theo đuổi lĩnh vực vật liệu nhẹ công nghệ cao, nhận xét so với nhiều năm trước đây, vật liệu nhẹ đang đón nhận nhiều sự quan tâm từ thị trường.

Điều này thể hiện rõ ngay tại Công ty Phương Nam. Trong năm 2019, danh sách các chủ đầu tư ứng dụng panel cách nhiệt của công ty ngày càng mở rộng. Ban đầu sản phẩm sử dụng xây dựng các nhà xưởng, nhà máy, kho lạnh, kho dược. Hiện nay panel cách nhiệt Phương Nam đưa vào thi công cho các trang trại chăn nuôi công nghệ cao, khu huấn luyện hàng không, nhà máy sản xuất linh kiện hàng không vũ trụ...

Trong khi đó, ở mảng dân dụng, lợi thế về chi phí và điều kiện thi công khiến những ngôi nhà "lắp ghép" bằng panel cách nhiệt mọc lên ngày càng nhiều tại khu vực nông thôn. Trong khai thác du lịch, các dịch vụ homestay tại bãi biển cũng lựa chọn panel cách nhiệt thành vật liệu xây dựng chủ đạo.

Các chuyên gia nhận định, trong thời gian tới, nhiều nhà thầu ngày càng "mở lòng" đối với nhóm vật liệu nhẹ, chủ yếu đến từ bốn nguyên nhân chính.

Một là tiết kiệm thời gian, nhân công: Vật liệu nhẹ vẫn đảm bảo yêu cầu về kết cấu chịu lực của công trình, tăng độ linh hoạt trong thiết kế. Thời gian thi công rút ngắn, giúp các nhà thầu hoàn thành tiến độ xây dựng.

Ông Đàm Minh Tuấn - đại Công ty Cổ phần Kết cấu thép Trường Phú cho biết, doanh nghiệp hiện sử dụng vật liệu là tấm panel cách nhiệt để xây lắp cho trung tâm huấn luyện hàng không tại Khu công nghệ cao Tp.HCM (quận 9). Toàn bộ diện tích hơn 3.000m2 dự kiến hoàn thiện trong gần ba tuần, so với hơn hai tháng đối với phương pháp truyền thống.

Hai là giảm chi phí: Vật liệu nhẹ là lời giải cho bài toán chi phí đầu tư cho các chủ doanh nghiệp lẫn người dân. Đơn cử, một m2 tường xây bằng gạch nhẹ cần 8 viên, trong khi xây gạch nung tốn 65 viên, cộng thêm xi măng, cát làm mạch hồ. Tương tự, một ngôi nhà xây lắp bằng panel cách nhiệt cũng có giá thành thi công, bao gồm cả chi phí vật liệu và hoàn thiện bằng 1/5 so với phương pháp xây thô thông thường.

Gạch đá siêu nhẹ hay tấm cách nhiệt còn có độ bền cao, trước các tác động từ môi trường bên ngoài lẫn bên trong công trình. Panel cách nhiệt có độ bền lên tới 30 năm trước nhiều điều kiện thời tiết.

Ba là đa chức năng: Nhờ ứng dụng dây chuyền sản xuất từ các nước phát triển, cộng thêm quá trình nghiên cứu của các doanh nghiệp Việt mà vật liệu nhẹ còn kèm theo nhiều chức năng như cách nhiệt, kháng cháy, kháng khuẩn... Các vật liệu nhẹ còn có thể phản ứng nhanh hơn với những thay đổi về nhiệt độ, khả năng làm mát nhanh ở vùng khí hậu nóng.

Dòng sản phẩm chiến lược của Panel Phương Nam là Pisocy panel (panel chống cháy) được phủ hai lớp tôn mạ màu có công dụng chống rỉ sét, giảm nhiệt và chịu lực cao, ở giữa là lớp Polyisocyanurate Fire Retardant 5 thành phần với các nguyên liệu được nhập từ Thổ Nhĩ Kỳ, Đức...

Hệ số cách nhiệt đáp ứng kho lạnh - 45 độ C, chống thất thoát nhiệt và không đóng tuyết khi lắp đặt. Trong khi chống cháy cấp độ B2 với khả năng chống cháy lên đến 180 phút ở nhiệt độ 300 độ C.

Bốn là thân thiện môi trường: Nhóm vật liệu mới đáp ứng xu hướng xây dựng xanh, hướng đến các tiêu chi phát triển bền vững tại nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước, giảm thiểu tác động đến môi trường. So với gạch nung phải vắt từ đất sét hoặc các loại đá, gỗ phải khai thác từ tự nhiên, các vật liệu hiện đại sản xuất thông qua dây chuyền khép kín, hiện đại và đồng bộ, đáp ứng các tiêu chuẩn công nghệ khắt khe.

Những vật liệu nhẹ cũng thường có xếp hạng năng lượng thấp hơn so với vật liệu truyền thống, do đó trong suốt vòng đời vật liệu siêu nhẹ sẽ sử dụng năng lượng ít hơn.