Ai được, ai mất khi USD tăng giá?

DIỆU MINH

13/04/2015, 11:18

Sự lên giá của USD đang phân bố lại đà tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới

Chỉ số USD so với rổ tiền tệ mạnh - Nguồn: Bloomberg.<br>
Chỉ số USD so với rổ tiền tệ mạnh - Nguồn: Bloomberg.<br>

Sự lên giá của USD đang phân bố lại đà tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới. Việc giá USD lên mức cao nhất trong vòng hơn một thập kỷ qua đang làm giảm tính cạnh tranh của Mỹ và các nền kinh tế có tỷ giá gắn với USD, trong đó có Trung Quốc.

USD mạnh lên cũng làm giảm giá thương phẩm, khiến các nước xuất khẩu như Brazil bị ảnh hưởng, đồng thời đe doạ các nền kinh tế mới nổi bởi doanh nghiệp nơi đây từng vay nhiều USD khi giá thấp, theo Bloomberg.

Ngược lại, khu vực sử dụng EURO và Nhật Bản đang được hưởng lợi. Tương tự, Ấn Độ cũng có thuận lợi do nhập khẩu năng lượng với giá thấp hơn. “USD tăng giá khiến thế giới bị chia thành kẻ được người mất”, kinh tế trưởng Peter Hooper tại Công ty Chứng khoán Deutsche Bank tại New York nói.

Chỉ số USD, vốn được sử dụng để theo dõi diễn biến của đồng tiền này so với 6 đồng tiền chủ chốt khác, đã tăng khoảng 25% kể từ tháng 6 năm ngoái đến nay. Hiện giới đầu tư tin rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế ở Mỹ sẽ vượt qua các đối tác thương mại của nước này và FED sẽ sớm nâng lãi suất trong khi các ngân hàng trung ương khác vẫn sẽ giữ lãi suất ở mức thấp.

Tổng giám đốc IMF Christine Lagarde cũng nhận định sự biến động của USD là một yếu tố tiềm ẩn gây ra bất ổn trong nền kinh tế toàn cầu, bởi nó khiến kẻ này chịu thiệt và người kia hưởng lợi.

Các nhà đầu tư hiện đã cân đối lại danh mục đầu tư. Chỉ số Euro Stoxx 50 tăng 21% từ đầu năm đến nay do các nhà đầu tư tin rằng kinh tế châu Âu sẽ tiến triển.

Trong khi đó, chỉ số Standard & Poor’s 500 lại giảm tốc và chỉ tăng 2,1%, bởi hơn 40% doanh số của các công ty hợp thành chỉ số này là ở nước ngoài. Công ty chuyên sản xuất hạt giống Monsanto và hãng bán lẻ nữ trang Tiffany & Co đều nhận định USD lên giá sẽ khiến lợi nhuận của họ bị sụt giảm.

Các nhà tạo lập chính sách tại Mỹ cũng đang phải điều chỉnh. Chủ tịch FED Janet Yellen và các cộng sự đã lưu tâm về việc USD lên giá tạo áp lực như thế nào lên kinh tế Mỹ, trong bối cảnh họ cần tính toán thời điểm nâng lãi suất.

Trong khi đó, các Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đều đang lờ đi việc đồng nội tệ lao dốc so với USD, bởi họ hy vọng bằng cách này, có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và đạt mức lạm phát cần thiết. Tại Ấn Độ, ngân hàng trung ương cũng đã hạ lãi suất hai lần từ đầu năm đến nay.

Nhìn chung, USD tăng giá có thể có lợi cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, hai đợt USD tăng giá kéo dài trước đây - vào đầu thập kỷ 1980 và cuối thập kỷ 1990 - đều gây ra bất ổn.

Năm 1985, Mỹ và các đồng minh đã phải tìm cách kéo giá USD xuống sau khi đồng tiền này tăng giá mạnh khiến chủ nghĩa bảo hộ tại châu Mỹ bùng nổ. Cuối những năm 1990, sự tăng giá của USD dẫn đến một cuộc khủng hoảng toàn cầu, trong đó các nền kinh tế Thái Lan, Hàn Quốc, Nga và Brazil chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Hiện mức độ tăng giá của USD chưa lớn như hai đợt trước, song các nhà kinh tế tại Deutsche Bank dự báo nó đã đủ lớn để khiến xuất khẩu sụt giảm và làm tăng trưởng sản lượng hàng năm của Mỹ giảm 0,75 điểm phần trăm.

USD tăng giá là tin tốt lành với ECB và BOJ, bởi hai cơ quan này có thể tiếp tục nới lỏng chính sách tiền, kích cầu và doanh nghiệp có thể nâng giá hàng hoá xuất khẩu.

Tại khu vực sử dụng EURO, việc đồng tiền này giảm giá có thể giúp kinh tế toàn khối tăng 0,3 điểm phần trăm trong năm nay và 0,5 điểm phần trăm trong năm tới.

Với Nhật Bản, Deutsche Bank ước tính đồng Yên giảm giá 10% giúp tăng trưởng kinh tế nhích thêm 0,2 điểm phần trăm trong vòng hai năm. Điều đó có nghĩa đồng Yên giảm giá 30% từ năm 2012 đến nay có thể giúp đưa nền kinh tế lớn thứ ba thế giới ra khỏi giảm phát.

Với các nền kinh tế mới nổi, USD lên giá là tin xấu, bởi giá thương phẩm các nước này xuất khẩu, vốn được định giá bằng USD, sẽ giảm. Dòng tiền mà các nước này rất cần để bù đắp thâm hụt tài khoản vãng lai cũng sẽ ít đi, và vì thế lãi suất có thể sẽ tăng.

USD tăng giá có thể khiến tăng trưởng kinh tế tại các nền kinh tế mới nổi giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2009, trong đó Malaysia, Chile, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Venezuela sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, theo nhà kinh tế Adam Slater tại Oxford Economics Ltd., Anh.

Tại Trung Quốc, việc đồng nhân dân tệ lên giá có thể hỗ trợ nền kinh tế này chuyển đổi sang tăng trưởng dựa vào tiêu dùng hơn là dựa vào đầu tư như hiện nay. Tuy nhiên, đồng nhân dân tệ tăng giá đồng nghĩa với việc tăng trưởng kinh tế vốn đang chậm lại sẽ càng bị ảnh hưởng.

Đọc thêm

Dòng sự kiện

Bài viết mới nhất

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

VnEconomy Interactive

VnEconomy Interactive

Interactive là một sản phẩm báo chí mới của VnEconomy vừa được ra mắt bạn đọc từ đầu tháng 3/2023 đã gây ấn tượng mạnh với độc giả bởi sự mới lạ, độc đáo. Đây cũng là sản phẩm độc quyền chỉ có trên VnEconomy.

Bài viết mới nhất

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là generative AI, phát triển mạnh mẽ, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã tiên phong ứng dụng công nghê để mang đến trải nghiệm thông tin đột phá với chatbot AI Askonomy...

Bài viết mới nhất

Y tế thông minh trong thời đại AI

Y tế thông minh trong thời đại AI

KOCHAM thúc đẩy hợp tác đầu tư Việt – Hàn trong giai đoạn mới

KOCHAM thúc đẩy hợp tác đầu tư Việt – Hàn trong giai đoạn mới

Lý do các “ông lớn” chưa xây trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Lý do các “ông lớn” chưa xây trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Asko AI Platform

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:

VnEconomy