Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi  năm thế giới có 17,5 triệu người chết vì các bệnh tim mạch mà tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu. Tại Việt Nam, tỉ lệ người bị tăng huyết áp cũng tăng cao hàng năm.

Người bệnh cao huyết áp cần giảm cân

Béo phì và cao huyết áp có thể tăng gánh nặng "làm việc" của tim. Quan sát lâm sàng, huyết áp của phần đông người bệnh thường giảm xuống khi được giảm cân, mà cân nặng tăng lên thì huyết áp cũng tăng lên, điều này nói rõ béo phì và huyết áp tỉ lệ thuận với nhau. Người béo phì nên tiết thực để giảm béo. Ít ăn thức ăn giàu chất béo, nhất là chất béo động vật, như thịt mỡ, thức ăn chiên, rán. Ăn ít thức ăn giàu cholesterol, như nội tạng động vật gồm tim, gan, thận. Ăn uống thanh nhạt, không quá mặn. Hạn chế đồ ngọt, saccharose, fruitose, glucose đều làm tăng đường máu, mỡ máu. Tránh hấp thu quá nhiều caffeine, trà đậm, cà phê đậm, ớt…

Bên cạnh đó, bạn nên chọn thức ăn bảo vệ mạch máu và tác dụng giảm mỡ như rau cần, chuối, sơn tra, nấm mèo, củ hành, cà chua, hải sâm, tỏi, nấm hương (đông cô), rong biển…, đều có hiệu quả tốt đối với phòng trị bệnh cao huyết áp, xuất huyết não, nhũn não. Nên ăn ít, chia nhiều bữa, không nên ăn quá no, ngày chia ra 4 - 5 bữa.

Hạn chế hấp thu chất béo động vật

Chất béo hấp thu quá nhiều, có thể làm mỡ máu tăng cao, mỡ máu nhiều lại có thể thúc đẩy xơ cứng động mạch, cho nên trong bữa ăn nên hạn chế hấp thu chất béo động vật. Khi chế biến, tận dụng nhiều dầu thực vật, hạn chế hấp thu cholesterol < 300mg/ngày. Có thể ăn nhiều cá, cá biển chứa axít béo không bão hòa, giúp cholesterol oxy hóa, theo đó làm giảm cholesterol máu, còn kéo giãn sự kết tập của tiểu cầu, ức chế hình thành máu đông, dự phòng trúng phong (tai biến mạch máu não); cá biển còn chứa nhiều axít linoleic, tăng tính đàn hồi đối với mao mạch, dự phòng vỡ mạch máu, có tác dụng nhất định phòng ngừa các biến chứng của cao huyết áp. Tốt nhất hàng tuần ăn cá 2 - 3 lần.

Nên ăn nhạt

Các bác sĩ cho biết,

giảm hấp thu muối ăn một cách thích đáng giúp ích cho giảm huyết áp, giảm việc giữ nước trong cơ thể. Người bệnh cao huyết áp lượng hấp thu muối ăn hằng ngày nên < 3g hoặc nước tương, nước mắm < 5ml (ăn uống ít muối), có thể chế biến xong món ăn mới thêm muối hoặc nước tương, nước mắm, để đạt mục đích điều vị.

Tăng cường khoáng chất và rau củ

Người bệnh cao huyết áp nên dùng nhiều thức ăn giàu kali, calci để ức chế hấp thu muối natri. Bữa ăn giàu kali có tác dụng tốt để giảm huyết áp, cũng như thúc đẩy việc bài tiết cholesterol, tăng tính đàn hồi mạch máu, có tác dụng lợi tiểu tốt, cũng như giúp cải thiện khả năng co bóp của cơ tim. Thức ăn chứa nhiều kali gồm khoai tây, khoai môn, cà tím, chuối, thức ăn chứa nhiều canxi gồm chuối, nước trái cây, canh thịt…

Còn trong rau  và trái cây có chứa nhiều loại vitamin và khoáng tố. Sinh tố giúp ích cho việc phòng trị cao huyết áp gồm vitamin C và E. Vitamin C giảm cholesterol, tăng tính đàn hồi mạch máu. Vitamin E có tác dụng chống oxy hóa mạnh, ngăn ngừa nhiều axít béo không bão hòa oxy hóa, đảm bảo tính hoàn chỉnh của màng tế bào, phòng ngừa xơ cứng động mạch. Khoáng tố có tác dụng nhất định đối với việc phát sinh cao huyết áp, bệnh mạch vành, cao mỡ máu. Nghiên cứu hiện nay cho rằng crom, kẽm, selen giúp cho lipid và glucid chuyển hóa; iod giúp ức chế hấp thu cholesterol trong đường ruột.

Dùng ngũ cốc nguyên cám

Những lương thực mới chỉ qua sơ chế như yến mạch, kiều mạch, hạt bắp, mì đạt chuẩn…, có chứa nhiều chất xơ. Chất xơ có tác dụng bám hút cholesterol, còn giúp tăng tốc bài tiết axít mật từ phân, giảm cholesterol máu, phòng ngừa xơ cứng động mạch. Cung cấp đủ chất xơ, có ích cho việc phòng trị cao huyết áp, bệnh mạch vành, cao mỡ máu. Lượng xơ hấp thu hằng ngày nên đạt trên 15g. Ngoài ra, người bệnh cao huyết áp xuất hiện táo bón có thể gây xuất huyết não, ngũ cốc nguyên cám còn có tác dụng nhuận trường thông tiện, giúp ích cho việc dự phòng táo bón.