Hội thảo công bố báo cáo đánh giá cải cách thủ tục hành chính hải quan - mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2016 đã được Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức chiều 27/4.

Đây là năm thứ tư VCCI tiến hành đánh giá nói trên, với phản hồi từ 1.035 doanh nghiệp.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI, trong phần trình bày kết quả đánh giá đã nhấn mạnh, phần lớn các doanh nghiệp trên có kinh nghiệm trong làm thủ tục hải quan.

Về kết quả cụ thể, ông Tuấn cho biết có đến trên 90% doanh nghiệp hài lòng về tiếp cận thông tin về hải quan và thủ tục hành chính hải quan.

Doanh nghiệp cũng tương đối thuận lợi trong thực hiện thủ tục hành chính hải quan nhưng vẫn còn trên 20% doanh nghiệp gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục hoàn thuế, xét miễn thuế, và giải quyết khiếu nại... ông Tuấn khái quát.

Đánh giá sự phục vụ của công chức hải quan, khảo sát năm 2016 tiếp tục duy trì các câu hỏi liên quan đến mức độ thực hiện kỷ cương như các năm trước. Kết quả có 37% doanh nghiệp đánh giá mức độ thực hiện kỷ cương của cán bộ hải quan (ứng xử văn minh lịch sự và thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ) là cao/rất cao.

Đáng chú ý, chi phí không chính thức có dấu hiệu tăng nhẹ. Vẫn có 31% doanh nghiệp có chi trả chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục  hải quan (tỷ lệ của năm 2015 là 28%). Trong khi đó, nhóm không chi thêm chi phí ngoài quy định chỉ tăng thêm 1% so với năm 2015.

Kết quả khảo sát phản ánh, trong thực tế doanh nghiệp vẫn e sợ thủ tục hải quan do công chức cán bộ hải quan có thể viện lý do quá tải, giải quyết hồ sơ tồn đọng trước đó... mà làm chậm hồ sơ của mình hay bắt lỗi nhỏ nhặt của doanh nghiệp để làm khó, nên doanh nghiệp phải tự mình bồi dưỡng cho cán bộ công chức hải quan (ở hầu hết các khâu công chức cán bộ hải quan có tiếp xúc vơi người làm thủ tục xuất nhập khẩu của doanh nghiệp).

Chi phí ngoài quy định quá nhiều vì còn quá nhiều khâu doanh nghiệp phải trực tiếp làm việc với phía hải quan. Do vậy, đề nghị áp dụng cơ chế một cửa và đẩy mạnh khai báo hải quan qua online, giảm khâu làm trực tiếp để giảm tình trạng cán bộ hải quan nhũng nhiều đòi chi phí ngoài quy định, báo cáo nêu rõ.

Nhiều doanh nghiệp ngại nói về chi phí không chính thức vì sợ bị gây khó dễ - đại diện một doanh nghiệp phát biểu tại hội thảo.

Nhấn lại tỷ lệ chi phí chi trả không chính thức đã tăng từ 28% lên 31%, song đại diện Cục Hải quan cũng lưu ý con số doanh nghiệp không chi trả chi phí không chính thức nhưng không bị phân biệt đối xử cũng tăng từ 39% (2015) lên 44% của 2016.

Đánh giá chung, theo các doanh nghiệp tham gia khảo sát năm 2016, ngành hải quan cần tiếp tục có nhiểu cải cách hơn nữa trong thời gian tới.

37% doanh nghiệp đề nghị nâng cao kỷ cương, kỷ luật và năng lực giải quyết công việc của cán bộ, công chức hải quan - báo cáo nêu con số đáng chú ý.

Tại hội thảo, đại diện một số doanh nghiệp góp ý ngành hải quan hiện giải quyết khiếu nại tố cáo không rõ ràng, cần tách bạch rõ ràng ai kiểm tra, ai giải quyết lần 1 và giải quyết lần 2 những khiếu nại của doanh nghiệp.

Góp ý này nhân được sự đồng tình của lãnh đạo Tổng cục Hải quan.