Bản báo cáo tổng kết nhiệm vụ công tác thuế năm 2011, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện công tác thuế năm 2012 ghi nhận rằng trong hoạt động nghiệp vụ năm qua, một trong những điểm nhấn quan trọng nhất chính là việc nâng cao một bước về chất lượng của công tác thanh tra, kiểm tra thuế nói chung và thanh tra chống chuyển giá nói riêng.

Báo cáo cho hay công tác thanh tra kiểm tra năm 2011 được xem là một trong những nhiệm vụ được ngành thuế “đặc biệt quan tâm và chú trọng”, và ngay từ đầu năm đã giao chỉ tiêu thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp cho 63 cục thuế với số lượng các doanh nghiệp được thanh tra tăng 181% so với kế hoạch năm 2010 và kiểm tra tăng 174% so với năm 2010.

Tuy nhiên, dự kiến năm 2011, toàn ngành đã thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 45.939 doanh nghiệp, đạt 82,7% nhiệm vụ kế hoạch và tăng 44,5% so cùng kỳ.

Cũng trong năm 2011, công tác thanh tra, kiểm tra chống chuyển giá thông qua hoạt động giao dịch liên kết của các doanh nghiệp, theo đánh giá của Tổng cục thuế, là đã “được nâng lên một bước cả về số lượng và hiệu quả, đã thu hút được sự quan tâm, chú ý và ủng hộ của dư luận cả nước”.

Tuy nhiên, về mặt số liệu thống kê, kết quả đạt được lại khá khiêm tốn so với kế hoạch đề ra. Cụ thể, kế hoạch thanh tra là 1.276 doanh nghiệp (gấp 10 lần so với thực hiện của năm 2010). Còn kết quả ước thực hiện đã tiến hành thanh tra 856 doanh nghiệp lỗ, doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá, đạt 67% so với kế hoạch đề ra, xử lý giảm lỗ 4.400 tỷ đồng (tăng hơn 2,5 lần so với cùng kỳ), truy thu thuế và phạt 1.650 tỷ đồng (tăng 4 lần so với cùng kỳ).

Con số ước thực hiện này khiến cho những người trong cuộc không khỏi băn khoăn khi so sánh với các tuyên bố của lãnh đạo ngành thuế trong suốt năm 2011, khi mà nội dung chống chuyển giá luôn được coi như một mục tiêu được ưu tiên.

Trong một năm kinh tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp hẳn đã cảm thấy “dễ chịu” khi  không bị ngành thuế thanh, kiểm tra. Tuy nhiên, từ góc độ quản lý nhà nước, tỷ lệ 67% là một tỷ lệ đáng suy nghĩ và điều đáng tiếc là không có lấy một lời giải thích nào từ phía Tổng cục Thuế trong báo cáo này!

Liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thu thuế trong năm 2012, ngành thuế cho biết đối tượng thanh tra sẽ tập trung vào các doanh nghiệp có giao dịch liên kết, các doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá; doanh nghiệp kinh doanh lỗ; các doanh nghiệp có số nợ thuế lớn; doanh nghiệp nhiều năm chưa được thanh tra, kiểm tra; các doanh nghiệp được hưởng ưu đãi miễn, giảm thuế… 

Về lĩnh vực thanh tra, ngành thuế sẽ tập trung vào các lĩnh vực như ngân hàng, dược phẩm, bất động sản, điện, dầu khí, bưu chính viễn thông, khoáng sản…; đồng thời tập trung thanh tra, kiểm tra chuyên đề về công tác hoàn thuế và tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh tra chống chuyển giá.