Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có công văn hướng dẫn hai địa phương là Hà Nội và Tp.HCM đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận nhà đất tại các dự án bất động sản.

Theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đối với các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở nếu đang có vướng mắc, vi phạm thì cơ quan chức năng địa phương phải kiểm tra, thanh tra, xử lý, giải quyết dứt điểm theo đúng quy định của pháp luật. Dự án phát triển nhà ở mà chủ đầu tư chưa nộp xong tiền sử dụng đất thì phải nộp tiền sử dụng đất trước khi cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở.

Trong trường hợp vướng mắc, vi phạm pháp luật không do lỗi của người mua nhà ở thì phải bảo đảm quyền lợi cho người mua nhà ở đó.

Cụ thể, Bộ quy định những trường hợp sau đây cần thực hiện cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở mà không chờ giải quyết xong tồn tại, vướng mắc, vi phạm pháp luật của chủ đầu tư:

Thứ nhất là dự án đã giải phóng xong mặt bằng và đã giao đất cho chủ đầu tư; chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật và đã xây dựng, bàn giao xong nhà ở cho người mua theo đúng quy hoạch, thiết kế xây dựng được duyệt hoặc giấy phép xây dựng đã cấp, nhưng hiện còn một số trường hợp khiếu nại về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa giải quyết xong thì vẫn cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở.

Thứ hai, đối với trường hợp dự án có một phần diện tích đã giải phóng xong mặt bằng và đã giao đất cho chủ đầu tư, chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật và đã xây dựng, bàn giao xong nhà ở cho người mua theo đúng quy hoạch, thiết kế xây dựng được duyệt hoặc giấy phép xây dựng thì cũng được cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở đối với phần diện tích đã hoàn thành xây dựng, bàn giao xong nhà ở đó.

Ngoài ra, khi chủ đầu tư đã hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai (hoàn thành thủ tục giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển quyền sử dụng đất và hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai) và đã xây dựng, bàn giao xong nhà ở cho người mua nhưng nhà ở đó được xây dựng nhà ở vượt số tầng quy định hoặc thay đổi thiết kế, công năng sử dụng ở một số tầng hoặc một số lô đất của dự án nhà liên kế có diện tích không đúng quy hoạch xây dựng chi tiết được duyệt, thì xem xét cấp giấy chứng nhận trước cho người mua nhà ở tại các căn hộ ở các tầng, lô đất ở đã xây dựng đúng với thiết kế, quy hoạch xây dựng được duyệt.

Ngoài ra, Bộ cũng hướng dẫn một số trường hợp khác cần được cấp giấy chứng nhận nhà đất như trường hợp chủ đầu tư đã hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai và đã xây dựng, bàn giao xong nhà ở cho người mua…nhưng vẫn còn vướng mắc ở một số khâu do quy định của pháp luật, quan hệ công ty mẹ - công ty con…thì các địa phương vẫn phải tiến hành cấp giấy cho người dân mua nhà.

Về việc cấp giấy chứng nhận đối với đất xây dựng nhà chung cư, Bộ cho biết, theo quy định của Chính phủ thì đất xây dựng nhà chung cư và các công trình trực tiếp phục vụ nhà chung cư là thuộc quyền sử dụng chung của những người sở hữu căn hộ chung cư và được cấp giấy chứng nhận cho chủ sở hữu căn hộ chung cư theo hình thức sử dụng đất chung.

Trường hợp đất để xây dựng các công trình trực tiếp phục vụ nhà chung cư hoặc cho nhiều nhà chung cư do chủ sở hữu công trình này quản lý để kinh doanh dịch vụ thì cấp giấy chứng nhận cho chủ sở hữu công trình theo quy định tại khoản 3 điều 46 Nghị định số 181/2004/CP.

Trường hợp đất sử dụng làm sân, vườn, nơi vui chơi công cộng hoặc các công trình công cộng khác phục vụ chung cho nhiều nhà chung cư thì không cấp giấy chứng nhận cho chủ sở hữu căn hộ chung cư mà giao cho UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất quản lý theo quy định của pháp luật.

Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tính đến cuối năm 2011, công tác cấp giấy chứng nhận đối với đất ở đô thị của cả nước chỉ mới đạt 63,5%, mới có 15 tỉnh hoàn thành trên 90%, còn 13 tỉnh đạt dưới 50%. Đặc biệt khu vực mới phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có tỷ lệ cấp đạt 19,3% tổng số căn hộ được duyệt. Hà Nội chỉ đạt 9,3%, Tp.HCM đạt 30%.