Đề xuất hỗ trợ 100% kinh phí để tu bổ di tích đặc biệt có nguy cơ sập tại Hội An

Chủ tịch UBND Thành phố Đà Nẵng vừa tiến hành kiểm tra thực tế và rà soát, đánh giá tình trạng xuống cấp, ảnh hưởng bởi đợt bão lụt vừa qua của các di tích tại di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An.

Tại buổi làm việc, Trung tâm bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An cho biết sau đợt mưa lớn kéo dài gây ngập lụt nghiêm trọng, đơn vị đã phối hợp với UBND các phường trên địa bàn tiến hành kiểm tra toàn bộ hệ thống di tích trong Khu phố cổ – Di sản văn hóa thế giới.

Kết quả là trong tổng số hơn 1.155 di tích được rà soát, phần lớn vẫn đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, có 30 di tích bị xuống cấp, trong đó 9 di tích xuống cấp nghiêm trọng; 14 di tích xuống cấp nặng; và 7 di tích xuống cấp nhẹ.

Trước thực trạng này, Trung tâm đã hỗ trợ chống đỡ khẩn cấp cho một di tích (nhà số 23 Tiểu La), đồng thời, vận động 19 chủ di tích tự gia cố, chống đỡ công trình. Riêng 10 di tích xuống cấp nghiêm trọng, Trung tâm đề nghị tu bổ khẩn cấp hoặc hạ giải tạm thời do không còn khả năng đảm bảo an toàn.

Ngoài ra, theo đơn vị, khu phố cổ Hội An hiện có hơn 83% di tích là nhà ở tư nhân, đóng vai trò quan trọng của cấu trúc không gian di sản cũng như đời sống cư dân địa phương. Song, nhiều công trình chưa có hồ sơ pháp lý rõ ràng về quyền sở hữu, trong khi kinh phí tu bổ vượt quá khả năng của người dân, đặc biệt là các hộ sinh sống trong hẻm nhỏ, ít điều kiện kinh doanh.

Nhằm đảm bảo an toàn cho người dân, du khách và bảo tồn tính nguyên gốc của di sản, Trung tâm bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An kiến nghị Sở Văn hóa, thể thao và du lịch trình UBND Thành phố xem xét một số giải pháp, gồm: đầu tư tu bổ khẩn cấp các di tích có nguy cơ sụp đổ, với cơ chế hỗ trợ 100% kinh phí cho những công trình có giá trị đặc biệt; ban hành cơ chế hỗ trợ kinh phí tu bổ, tôn tạo (với mức hỗ trợ từ 40% đến 100%) đối với di tích trong và ngoài khu phố cổ.

Bên cạnh đó, Trung tâm cũng đề xuất thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An nhằm kịp thời cứu nguy các di tích xuống cấp, cho phép lập dự án tu bổ khẩn cấp đối với những di tích có nguy cơ sụp đổ; hợp đồng với các đơn vị tư vấn, viện nghiên cứu để đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và thiên tai đến khu di sản, qua đó, xây dựng giải pháp bảo tồn bền vững.

Theo Trung tâm bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An, việc triển khai sớm các biện pháp trên là cần thiết nhằm bảo vệ tính toàn vẹn của Di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An trước những tác động ngày càng rõ rệt của thời tiết cực đoan và biến đổi khí hậu.

Trên cơ sở các kết quả và kiến nghị nêu trên, đồng thời, qua quá trình kiểm tra thực tế, Chủ tịch UBND Thành phố Phạm Đức Ấn khẳng định tầm quan trọng của các di tích trong đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, đặc biệt là vai trò của di tích trong phát triển du lịch.

Chủ tịch UBND Thành phố đề nghị Sở Văn hóa, thể thao và du lịch chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương liên quan tiếp tục rà soát, thống kê, đánh giá cụ thể hiện trạng và công năng của từng di tích, qua đó, nêu phương án bảo tồn, tôn tạo khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế.

“Mục tiêu là gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử của di tích, đồng thời, khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố”, Chủ tịch UBND Thành phố nhấn mạnh.