Ngày 9/9/2025, sự kiện “Go Global 2025 – Khát vọng Toàn cầu” với sự tham gia của hơn 1.000 doanh nhân, nhà đầu tư, chuyên gia trong nước và quốc tế đã diễn ra tại TP.HCM. Sự kiện do Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 (thuộc Saigon Times Group) tổ chức nhằm kết nối và chia sẻ chiến lược cho cộng đồng doanh nghiệp Việt.

Sau 6 lần tổ chức thành công, chương trình năm nay tập trung vào các vấn đề của thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt là cách tiếp cận dòng vốn trong và ngoài nước trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu cùng với tác động ngày càng rõ nét của trí tuệ nhân tạo (AI). Các phiên thảo luận chuyên sâu xoay quanh ESG, chuyển đổi số, quản trị doanh nghiệp và chiến lược mở rộng thị trường, nhấn mạnh sự thích ứng của doanh nghiệp Việt với những tiêu chuẩn mới để vừa thu hút vốn đầu tư, vừa nâng cao sức cạnh tranh quốc tế.

VIỆT NAM TỪ LÂU ĐÃ LÀ “CON HỔ MỚI” CỦA CHÂU Á

Trong phiên khai mạc với chủ đề “La bàn kinh tế – Định hình tương lai”, ông Brook Taylor, CEO công ty quản lý quỹ VinaCapital, nhận định Việt Nam đang ở thời điểm thuận lợi để bứt phá. Với mức tăng trưởng GDP 7,5%, dân số trẻ và độ mở hội nhập ngày càng lớn, Việt Nam được ví như “con hổ mới" của châu Á. 

Gần 30 năm qua, ngoài tăng trưởng GDP, tỷ lệ nghèo đói tại Việt Nam cũng giảm từ 55% xuống chỉ còn khoảng 3%. Thành tựu này cho thấy sự chuyển đổi sâu sắc và vai trò đóng góp của Việt Nam vào tiến trình phát triển toàn cầu. Tuy nhiên theo ông Taylor, câu hỏi đặt ra là liệu Việt Nam có thể duy trì tốc độ này để trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.

Dẫn nghiên cứu trong cuốn Vietnam – Asia’s Rising Star, ông Taylor cho rằng Việt Nam không chỉ “muốn trở thành” mà thực tế đã là một “con hổ” kinh tế ở châu Á. Nền tảng văn hóa Nho giáo – coi trọng giáo dục, kỷ luật và lao động giúp Việt Nam có nhiều nét tương đồng với Hàn Quốc, Nhật Bản hay Đài Loan hơn so với các nước Đông Nam Á khác.

Hiện, Việt Nam đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, áp dụng mô hình phát triển Đông Á với các trụ cột: huy động nguồn lực, cải cách thể chế, mở cửa thương mại và thu hút đầu tư. Kết quả đã thể hiện rõ trong việc sản xuất tăng trưởng, tỷ lệ nghèo giảm, tầng lớp trung lưu mở rộng.

Tuy nhiên, theo ông Taylor, chặng đường phía trước còn nhiều thách thức, từ năng lực quản trị, biến đổi khí hậu, cạnh tranh toàn cầu đến địa chính trị. Bên cạnh đó là cơ hội lớn từ công nghệ, đặc biệt trí tuệ nhân tạo, sẽ định hình sức bật của doanh nghiệp Việt trong thập kỷ tới.

DÒNG VỐN QUỐC TẾ: CƠ HỘI VÀ CẠM BẪY

Tại phiên thảo luận với chủ đề “Tài chính toàn cầu – Sân chơi của người dẫn đầu”, ông Phạm Hồng Hải, Tổng Giám đốc ngân hàng Phương Đông (OCB), chia sẻ góc nhìn khác về cách tiếp cận vốn cho doanh nghiệp Việt.

Ông Hải nhận định dòng vốn toàn cầu đang chảy mạnh vào các lĩnh vực trọng yếu như công nghệ, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo và hạ tầng. Đây vừa là cơ hội để doanh nghiệp Việt tiếp cận vốn và mở rộng ra thị trường quốc tế.

Tuy nhiên ở chiều ngược lại, doanh nghiệp Việt, nhất là khối doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) cũng đang đối mặt với hai thách thức:

Thứ nhất, việc kỳ vọng quá mức vào FDI có thể khiến hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) "đọng lại" trong nước rất ít. Đồng thời, việc vay vốn bằng đồng USD cũng khiến doanh nghiệp dễ bị cuốn theo những biến động khó lường của đồng tiền này.

Thứ hai, các doanh nghiệp Việt đang bị “ám ảnh” bởi việc làm thế nào để vay được tiền, tiếp cận vốn. Tuy nhiên đây không phải là câu hỏi đầu tiên nên đặt ra mà phải là việc nên tiếp cận thị trường nào, ý tưởng kinh doanh là gì và mình muốn giải bài toán nào của thị trường?

Ông Hải cũng cảnh báo những “căn bệnh cố hữu” của nhiều doanh nghiệp Việt như định giá quá cao, chạy theo tăng trưởng nóng nhưng thiếu minh bạch tài chính và nền tảng quản trị. “Đây chính là những cạm bẫy có thể khiến doanh nghiệp hụt hơi ngay trên đường băng quốc tế, nếu không chuẩn bị kỹ về quản trị rủi ro và chiến lược phát triển bền vững”, ông Hải cho biết.

DOANH NGHIỆP VIỆT CẦN ĐA DẠNG HOÁ NGUỒN VỐN

Doanh nghiệp muốn giải quyết được những vấn đề về vốn, trước hết cần xác định đúng thị trường mục tiêu, xây dựng chiến lược kinh doanh khả thi và kế hoạch triển khai cụ thể. Khi nền tảng này vững chắc, dòng vốn từ nhà đầu tư hay ngân hàng sẽ tự "đổ" về.

Trong chiến lược “go global” và tiếp cận tài chính quốc tế, doanh nghiệp Việt cần nhìn nhận đa chiều hơn. Việc tham gia thị trường vốn toàn cầu là quan trọng nhưng không phải lựa chọn bắt buộc nếu chưa phù hợp với quy mô hay định hướng phát triển. Bên cạnh nguồn vốn từ ngân hàng, vẫn còn nhiều kênh huy động khác mà doanh nghiệp có thể khai thác.

Theo ông Phạm Hồng Hải, vốn tín dụng ngân hàng hiện nay có thể chia thành hai nhóm là từ ngân hàng nước ngoài và ngân hàng trong nước. Ngân hàng nước ngoài thường ưu tiên việc đánh giá “dòng tiền”, khả năng trả nợ, sau đó mới xem xét tài sản đảm bảo của doanh nghiệp. Trong khi đó, các ngân hàng nội vẫn chủ yếu dựa vào tài sản thế chấp, song xu hướng này đang thay đổi, khi một số ngân hàng bắt đầu chấp nhận đánh giá trên cơ sở “dòng tiền” cùng chiến lược kinh doanh hợp lý.

Bản thân thị trường tài chính Việt Nam trong 10 năm gần đây đã phát triển mạnh mẽ. Trên thực tế với nhu cầu vốn của các doanh nghiệp hiện nay, các ngân hàng, định tế tài chính và thậm chí là các nhà đầu tư trong nước hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu, cung cấp các giải pháp tài chính phù hợp.

Lấy ví dụ về việc nếu như cách đây khoảng 10 năm để tài trợ một khoản vốn để mua máy bay (thường là mất khoảng 12 tới 15 năm cho khoản vay) thì bản thân các ngân hàng trong nước sẽ không thể tham gia mà đa số là từ các ngân hàng, tổ chức tài chính quốc tế. Tuy nhiên hiện nay các ngân hàng, quỹ đầu tư trong nước đã tự tin để có thể làm được điều này.

Ngoài hệ thống ngân hàng, doanh nghiệp, đặc biệt là SME, còn có thể tiếp cận vốn từ nhiều kênh khác.

Thứ nhất, từ quỹ đầu tư tại Việt Nam. Bên cạnh quỹ ngoại, các quỹ nội cũng đang hình thành, được thiết kế riêng cho từng nhóm doanh nghiệp như doanh nghiệp chưa IPO, hay doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nếu phù hợp với “khẩu vị” rủi ro của quỹ, doanh nghiệp vẫn có cơ hội huy động vốn.

Thứ hai, kênh M&A. Dù hai năm qua chưa sôi động, nhưng tiềm năng phục hồi vẫn lớn trong các lĩnh vực y tế, logistics, giáo dục, nơi nhu cầu về M&A tại Việt Nam còn nhiều dư địa.

Thứ ba, trái phiếu doanh nghiệp. Sau cú sốc năm 2022, kênh này đã suy giảm mạnh nhưng từ năm nay đang có dấu hiệu quay trở lại.

Điểm mấu chốt, theo ông Hải, là tính “minh bạch” trong quản trị tài chính là yếu tố quyết định để doanh nghiệp tiếp cận dòng vốn. Hiện nhiều doanh nghiệp vẫn tồn tại tình trạng “hai số”, nghĩa là báo cáo tài chính “một đường” và số liệu kiểm toán “một nẻo”. Trong bối cảnh Chính phủ thúc đẩy minh bạch hóa và cơ quan thuế siết chặt kiểm soát hóa đơn, doanh thu, doanh nghiệp cần đưa dữ liệu về chuẩn “minh bạch hóa” để giảm rủi ro dài hạn.

Ở tầm nhìn rộng hơn, ông Brook Taylor nhấn mạnh, nếu Việt Nam tiếp tục kiên định con đường cải cách và hội nhập như hiện nay, nền kinh tế không chỉ duy trì được đà tăng trưởng mà còn có thể hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. Song song với viễn cảnh này, ông Taylor lưu ý, Việt Nam vẫn phải thích ứng với biến động toàn cầu, và con đường phát triển, có thể tương tự Hàn Quốc hay Đài Loan nếu tận dụng đúng thời cơ.