11:12 08/12/2010

Hơn 1 tỷ tờ 100 USD mới gặp rắc rối về in ấn

An Huy

Một lỗi không hề nhỏ đã xảy ra trong quá trình in ấn tờ 100 USD mới mang công nghệ cao của Mỹ

Đồng 100 USD mới trong lễ ra mắt hôm 21/4 - Ảnh: Reuters.
Đồng 100 USD mới trong lễ ra mắt hôm 21/4 - Ảnh: Reuters.
Một lỗi không hề nhỏ đã xảy ra trong quá trình in ấn tờ 100 USD mới mang công nghệ cao của Mỹ, khiến Washington phải cho tạm ngừng sản xuất đồng tiền này. Hãng tin CNBC cho biết, hơn 1 tỷ tờ 100 USD mới đã in bị đưa vào giữ trong những két sắt lớn, thay vì đưa ra lưu thông như dự kiến vào đầu năm sau.

Hồi tháng 4 năm nay, Bộ Tài chính Mỹ và Cục Dự trữ Liên bang nước này (FED) đã giới thiệu với cả thế giới tờ bạc 100 USD mới, thu hút sự quan tâm lớn của dư luận. Tờ bạc được “quảng cáo” là mang công nghệ siêu cao nhằm tạo ra những hàng rào an ninh khó vượt qua này dự kiến sẽ được đưa vào lưu hành từ tháng 2/2011. Những đặc điểm bảo mật đặc biệt trên tờ bạc gồm có sợi đai an ninh 3D, hình ảnh chuyển màu, và một hình quả chuông bên cạnh chân dung Benjamin Franklin…

Tuy nhiên, do quá trình sản xuất quá phức tạp, tờ bạc mới đã “làm khó” cơ quan in tiền của Chính phủ Mỹ, trước khi có cơ hội thách đố giới tội phạm bạc giả.

Một nguồn tin thân cận tiết lộ với CNBC, 1,1 tỷ tờ 100 USD mới đã được in, nhưng không thể được sử dụng, hoặc chí ít là chưa thể dùng ngay. Lý do là giấy in tiền bị gấp lại trong quá trình in, tạo ra những khoảng trống ngắt quãng trên bề mặt tờ bạc khi in xong. Một nguồn tin khác cho biết, có thời điểm, có tới 30% số tờ bạc được in ra mang lỗi này, buộc cơ quan chức năng phải tạm ngừng hoạt động in ấn này lại.

Tổng mệnh giá của số tiền có chứa những đồng bạc bị lỗi trên lên tới 110 tỷ USD, tương đương hơn 10% lượng cung tiền USD trên hành tinh. Theo số liệu của Chính phủ Mỹ, mệnh giá của số USD hiện đang lưu hành trên toàn cầu là 930 tỷ USD. Ở thời điểm hiện nay, số tờ bạc không thể sử dụng trên đang được lưu giữ trong những két sắt khổng lồ theo từng gói lớn, mỗi gói chứa 4 tập tiền, mỗi tập gồm 4.000 tờ.

Nguồn tin cho CNBC biết, các nhà chức trách Mỹ hiện vẫn chưa xác định được nguyên nhân dẫn tới lỗi trong quá trình in tờ bạc mới. Do vậy, họ phải giữ số tiền đã được in cho tới khi tìm được cách để lọc ra những tờ bạc được in chuẩn và có thể sử dụng. Ước tính, nếu “lọc” số tiền này bằng tay, thời gian có thể mất tới 20-30 năm, còn nếu bằng máy, thì có thể mất khoảng 1 năm.

Số tờ bạc có lỗi có khả năng lên tới hàng chục triệu tờ, tương đương mệnh giá nhiều tỷ USD. Một khi đã được loại ra, những tờ bạc này sẽ được cơ quan chức năng cho vào máy để xé vụn.

Theo nguồn tin của CNBC, việc in tờ bạc 100 USD mới là tốn kém nhất từ trước tới nay. Chi phí in mỗi tờ tiền loại này là 12 xu Mỹ, cao gấp đôi so với những tờ USD thông thường. Như vậy, hơn 1 tỷ tờ bạc in xong mà không thể sử dụng đã “ngốn” của Chính phủ  Mỹ, mà xét cho cùng là của người dân đóng thuế nước này, khoảng 120 triệu USD. Ngoài ra, chi phí để loại ra những tờ bạc bị lỗi rồi hủy bỏ chúng chắc chắn cũng không phải là nhỏ.

Các nhà chức trách Mỹ hiện vẫn lạc quan tin tưởng rằng, phần lớn trong số 1,1 tỷ tờ bạc mới đã in sẽ đủ chuẩn để đưa vào lưu thông. Cho tới giờ, rắc rối với tờ 100 USD mới vẫn được giấu kín trước công chúng, mặc dù FED hôm 1/10 công bố trì hoãn ngày phát hành tờ bạc mới, với lý do giấy in tiền bị gấp lại trong quá trình in.

Tờ 100 USD mới là những tờ 100 USD đầu tiên mang chữ ký của đương kim Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Tim Geithner. Tuy nhiên, để tránh tình trạng thiếu tờ 100 USD khi mà những tờ tiền đang lưu hành bị hư hỏng dần và không thể thay thế, FED đã phải cho sản xuất trở lại tờ 100 USD hiện hành mang chữ ký của cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Henry Paulson và không có đặc điểm an ninh mới nào.

Theo các quan chức, việc in lại tờ 100 USD hiện hành là một việc quan trọng, vì có khoảng 6,6 tỷ tờ 100 USD trong lưu thông ở bất kỳ thời điểm nào và những tờ bạc này cũ đi rất nhanh. Nếu tờ bạc này không được in tiếp, sự lưu hành toàn cầu của đồng USD có thể bị gián đoạn bất kỷ lúc nào.

Việc sản xuất tiền của Mỹ là một quy trình phức tạp. Giấy in tiền là do công ty Crane & Company sản xuất. Công ty này đã cung cấp giấy in tiền cho Washington liên tục từ năm 1879 tới nay. Công việc thiết kế và in tiền là do Bộ Tài chính Mỹ thực hiện tại Cục In ấn của bộ này. Tuy nhiên, cơ quan phát hành tiền lại là FED, và trên các tờ bạc Mỹ luôn có dòng chữ “Federal Reserve Note”.

Tờ 100 USD mới là tờ bạc được thiết kế lại mới nhất của Mỹ với những đặc điểm chống làm giả đặc biệt. Bộ Tài chính nước này đã thiết kế lại tờ 20 USD vào năm 2003, và tiếp đó thiết kế lại các tờ 50 USD, 10 USD và 5 USD. Chính phủ Mỹ cho biết đã mất hơn 1 thập kỷ để nghiên cứu và phát triển các đặc điểm an ninh trên tờ 100 USD mới.