Mặc thương chiến, đồng nhân dân tệ sắp hoàn tất một năm tăng giá mạnh

Sự lạc quan gia tăng về tài sản và nền kinh tế Trung Quốc đã phần nào giúp nhân dân tệ vượt qua được sức ép giảm giá từ mối lo về căng thẳng trong quan hệ thương mại giữa nước này với Mỹ.

Theo số liệu của hãng tin Bloomberg, từ đầu năm đến nay, tỷ giá đồng nhân dân tệ ngoài thị trường Trung Quốc đại lục đã tăng gần 4% so với đồng USD, đạt hơn 7 nhân dân tệ đổi 1 USD. Kết quả này có được nhờ vào sự hỗ trợ của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) thông qua thiết lập tỷ giá tham chiếu hàng ngày, sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc thu hút dòng vốn đầu tư, và cả xu hướng mất giá của đồng USD.

Việc đồng nhân dân tệ tăng giá trong năm nay hoàn toàn trái ngược với những gì đã xảy ra trong giai đoạn căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đầu tiên vào năm 2018. Khi đó, đồng tiền này đã giảm hơn 13% từ mức đỉnh vào tháng 3 năm đó xuống mức đáy vào tháng 9/2019, do dự báo rằng Bắc Kinh sẽ phải giảm giá đồng nội tệ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện nay, các nhà phân tích vẫn lạc quan về triển vọng của đồng nhân dân tệ trong năm 2026, với một báo cáo vào tháng trước của ngân hàng Mỹ Goldman Sachs Group Inc. đã nâng dự báo tỷ giá nhân dân tệ năm tới.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự tăng giá của đồng nhân dân tệ là sự suy yếu của đồng USD. Chỉ số Bloomberg Dollar Spot đã giảm khoảng 7% trong năm nay do lo ngại về sự không chắc chắn trong chính sách của Mỹ và thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.

Bên cạnh đó, cách tiếp cận của Bắc Kinh trong cuộc chiến thương mại hiện tại với Mỹ cũng khác biệt so với trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump. Trong giai đoạn 2018-2019, các lựa chọn của Trung Quốc bị hạn chế do nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào người tiêu dùng Mỹ. Hiện nay, Trung Quốc đã đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang nhiều quốc gia khác và mở rộng sự thống trị trong các chuỗi cung ứng quan trọng như đất hiếm.

Phần lớn các nhà phân tích dự đoán đồng nhân dân tệ sẽ tiếp tục tăng giá trong những tháng tới. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất sẽ làm suy yếu đồng USD và hỗ trợ đồng nhân dân tệ cùng các đồng tiền châu Á khác trong năm tới. Theo ông Lin Li, trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường toàn cầu cho khu vực châu Á tại ngân hàng MUFG Bank Ltd. ở Hồng Kông, đồng nhân dân tệ có thể kết thúc năm 2026 ở mức 6,95 nhân dân tệ đổi 1 USD.

Goldman Sachs nâng dự báo tỷ giá nhân dân tệ tại thị trường Trung Quốc đại lục trên cơ sở lạc quan về xuất khẩu và thặng dư tài khoản vãng lai của nước này. Ngân hàng đầu tư Mỹ này dự báo đồng nhân dân tệ có thể tăng lên 6,95 nhân dân tệ/USD trong khoảng 3 tháng tới và đạt 6,85 nhân dân tệ/USD trong 1 năm tới.

Một số chuyên gia cho rằng Trung Quốc nên cho phép đồng nhân dân tệ tăng giá nhanh hơn. Ông Brad Setser và ông Mark Sobel, cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ, đã viết trong một bài báo đăng hồi tháng 11 rằng đã đến lúc Trung Quốc thúc đẩy sự tăng giá mạnh của đồng nhân dân tệ so với USD và trên cơ sở trọng số thương mại, vì đồng tiền này đang bị “định giá thấp hơn rất nhiều so với giá trị thực". Họ cho rằng tỷ giá đồng nhân dân tệ đang thấp hơn khoảng 18% so với giá trị thực.

Theo một báo cáo ngày 1/12 của ngân hàng ANZ, bán USD mua nhân dân tệ là một trong những giao dịch hàng đầu trên thị trường ngoại hối toàn cầu cho năm 2026. Trước Tết Nguyên đán, doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc có thể sẽ tăng cường chuyển doanh thu từ ngoại tệ và tiền gửi USD tại các ngân hàng thương mại sang nhân dân tệ - theo báo cáo của ANZ.

Tuy nhiên, việc cho phép đồng nhân dân tệ tăng giá quá nhanh cũng có những hạn chế. Một đồng nhân dân tệ mạnh hơn đáng kể có thể làm suy yếu xuất khẩu của Trung Quốc, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, sự tăng giá thêm có thể khuyến khích dòng vốn nóng chảy vào thị trường Trung Quốc, dẫn đến các bong bóng tài sản tiềm ẩn và đe dọa sự ổn định tài chính.

PBOC dường như đang tìm cách làm chậm đà tăng của đồng nhân dân tệ. Ngày 2/12/2025, cơ quan này đã thiết lập tỷ giá hàng ngày cho đồng tiền này ở mức yếu hơn so với dự báo trung bình của các nhà phân tích, sau một động thái tương tự vào tuần trước - lần đầu tiên kể từ tháng 7.

Tuy nhiên, nhiều nhà giao dịch và phân tích vẫn tin rằng đồng nhân dân tệ sẽ tiếp tục đà tăng gần đây. Ông Chi Lo, chiến lược gia thị trường toàn cầu tại BNP Paribas Asset Management ở Hồng Kông, cho rằng nếu đàm phán thương mại Trung - Mỹ tiến triển suôn sẻ, đồng nhân dân tệ có thể tăng lên mức 7 nhân dân tệ/USD vào cuối năm nay và có thể tăng thêm lên mức khoảng 6,5-6,8/nhân dân tệ/USD vào năm tới.