09:40 02/07/2015

Mỹ-Cuba chính thức nối lại quan hệ ngoại giao từ 20/7

Diệp Vũ

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh, mối quan hệ Mỹ-Cuba đã bị cắt đứt vào năm 1961, chính là năm ông chào đời

Trưởng phái đoàn của Mỹ tại Havana, ông Jeffrey DeLaurentis (trái) và Bộ
 trưởng Bộ Ngoại giao lâm thời Cuba Marcelino Medina tại Havana ngày 
1/7/2015 - Ảnh: Reuters.
Trưởng phái đoàn của Mỹ tại Havana, ông Jeffrey DeLaurentis (trái) và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao lâm thời Cuba Marcelino Medina tại Havana ngày 1/7/2015 - Ảnh: Reuters.
Mỹ và Cuba, hai cựu thù thời chiến tranh lạnh, ngày 1/7 đã chính thức nhất trí nối lại quan hệ ngoại giao từ ngày 20/7. Theo tin từ Reuters, thỏa thuận này sẽ mở đường cho chuyến thăm Havana của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngay sau đó.

Với chuyến thăm này, ông Kerry sẽ là ngoại trưởng Mỹ đầu tiên tới thăm Cuba trong vòng 70 năm qua.

Được hoàn tất bằng việc trao đổi thư giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro, thỏa thuận trên hoàn tất lời hứa mà hai nhà lãnh đạo đưa ra cách đây 6 tháng. Hai lá thư của hai nhà lãnh đạo đưa ra ngày 20/7 là thời điểm bắt đầu nối lại quan hệ ngoại giao giữa hai nước và đại sứ quán của nước này có thể sẽ mở ở nước kia cùng thời điểm hoặc sau đó.

Phát biểu khi đang có chuyến công du ở thủ đô Vienna, Áo, Ngoại trưởng Kerry nói ông sẽ tới thăm Hanava để dự lễ thượng cờ Mỹ bên ngoài tòa nhà sẽ được sử dụng để đặt Đại sứ quán Mỹ.

“Những gì đạt được ngày hôm nay là một bằng chứng nữa cho thấy chúng ta không bị cầm tù bởi quá khứ. Khi có điều gì đó không phù hợp, chúng ta có thể, và sẽ thay đổi”, ông Obama phát biểu từ Vườn Hồng của Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng, mối quan hệ Mỹ-Cuba đã bị cắt đứt vào năm 1961, chính là năm mà ông chào đời.

Cô lập Cuba đã giữ vai trò trụ cột trong chính sách đối ngoại suốt 10 đời Tổng thống Mỹ, duy trì ngay cả sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. Các nước đồng minh của Mỹ và bản thân ông Obama đã chỉ trích chính sách này.

“Chính sách này đã không có hiệu quả trong suốt 50 năm. Chính sách như vậy đẩy nước Mỹ ra khỏi tương lai của Cuba, và chỉ khiến cuộc sống của người dân Cuba trở nên tồi tệ”, ông Obama nói, đồng thời nhấn mạnh những khác biệt lớn giữa hai bên vẫn còn tồn tại.

Về phần mình, Chủ tịch Cuba Fidel Castro hoan nghênh mối quan hệ ngoại giao được nối lại với Mỹ, và nói mối quan hệ này cần củng cố thêm nguyên tắc chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.

“Cuba vui mừng trước ý định của hai bên về phát triển mối quan hệ tôn trọng và hợp tác giữa nhân dân hai nước và hai chính phủ”, ông Castro viết trong lá thư gửi ông Obama.

Sau khi nối lại quan hệ ngoại giao, Mỹ và Cuba sẽ chuyển sang giải quyết những vấn đề khó khăn hơn, có thể phải mất nhiều năm để khắc phục.

Trong một tuyên bố, Chính phủ Cuba nói để có quan hệ được bình thường hóa hoàn toàn, Mỹ cần chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế đối với Cuba và trả lại cho nước này căn cứ hải quân ở vịnh Guatanamo.

Khi được hỏi liệu Mỹ có tính đến một ngày nào đó sẽ từ bỏ căn cứ trên, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Ash Carter nói rằng Washington “không có dự định và kế hoạch nào” về vấn đề này.

Là một thành viên đảng Dân chủ, ông Obama đã đề nghị Quốc hội Mỹ do phe Cộng hòa nắm quyền kiểm soát dỡ lệnh cấm vận kinh tế kéo dài 53 năm đối với Cuba, nhưng các nhà lãnh đạo với quan điểm bảo thủ của Quốc hội đã phản đối.

Tuy vấp phải một số lời chỉ trích, thỏa thuận nối lại quan hệ ngoại giao Mỹ-Cuba được xem là một thành tựu lớn của Tổng thống Obama. Các cuộc thăm dò dư luận ở Mỹ cho thấy phần đông người dân nước này ủng hộ việc hai nước nối lại quan hệ.