Ngành bán dẫn Việt Nam hút hơn 170 dự án FDI với tổng vốn gần 11,6 tỷ USD

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương thông tin tại Triển lãm SemiExpo Vietnam 2025 ngày 7/11.

Việt Nam có nhiều tiềm năng và thuận lợi để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Vị trí địa chính trị chiến lược, nằm ở trung tâm Đông Nam Á, gần các trung tâm sản xuất chip hàng đầu, giúp Việt Nam dễ dàng đón nhận dòng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Độ mở kinh tế cao cùng mạng lưới hiệp định thương mại tự do rộng khắp cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các tập đoàn công nghệ đầu tư và hợp tác.

Ngoài ra, Việt Nam có nền sản xuất điện tử quy mô lớn với kim ngạch xuất khẩu phần cứng đạt hơn 132 tỷ USD trong năm 2024, cùng lực lượng lao động trẻ, dồi dào, với 1,9 triệu người làm việc trong lĩnh vực công nghệ và hơn 7.000 kỹ sư thiết kế chip.

Nhưng lợi thế lớn nhất, theo Thứ trưởng, "là quyết tâm chính trị mạnh mẽ và xuyên suốt từ lãnh đạo cấp cao nhất trong việc thúc đẩy phát triển lĩnh vực này".

Để tận dụng các lợi thế trên, Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050, tóm tắt bằng công thức C = SET +1, với C - chip bán dẫn; S - specialized (chuyên dụng, chip chuyên dụng); E - electronics (điện tử, công nghiệp điện tử); T - talent (nhân tài, nhân lực); + 1 nghĩa là Việt Nam là điểm đến mới an toàn của chuỗi cung ứng toàn cầu về công nghiệp bán dẫn.

Công thức gồm bốn tư tưởng cốt lõi. Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương diễn giải, tư tưởng đầu tiên là tập trung nguồn lực, cơ chế ưu đãi đặc biệt để nghiên cứu, thiết kế, sản xuất phát triển chip chuyên dụng, thúc đẩy phát triển bền vững các ngành công nghiệp điện tử, IoT.

Tư tưởng thứ hai là gắn sự phát triển của công nghiệp bán dẫn với công nghiệp điện tử. "Phát triển công nghiệp bán dẫn phải nằm trong tổng thể phát triển ngành công nghiệp điện tử Việt Nam", ông nói.

Thứ ba, Việt Nam sẽ ưu tiên đầu tư phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, với mục tiêu trở thành trung tâm nhân lực bán dẫn toàn cầu, có khả năng tham gia sâu vào ngành công nghiệp bán dẫn.

Cuối cùng, Việt Nam sẽ tận dụng vị thế địa chính trị và mối quan hệ hợp tác chiến lược để trở thành điểm đến mới trong chiến lược đa dạng chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết, các Bộ ngành liên quan đã ban hành nhiều cơ chế chính sách để phát triển nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực bán dẫn như ưu đãi thuế thu nhập cá nhân, doanh nghiệp, ưu đãi xuất nhập khẩu, thành lập quỹ nghiên cứu, quỹ hỗ trợ đầu tư, hình thành hạ tầng dùng chung để thúc đẩy công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Tính đến tháng 11, Việt Nam có hơn 170 dự án đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực bán dẫn với tổng vốn gần 11,6 tỷ USD, tập trung ở hai công đoạn chính là thiết kế chip và đóng gói, kiểm thử. Khoảng 60 doanh nghiệp thiết kế, 8 dự án đóng gói - kiểm thử và hơn 20 doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vật liệu, thiết bị đã hiện diện tại Việt Nam, trong đó có các tên tuổi như Intel, Amkor, Hana Micron, Coherent, VDL.

Luật Công nghiệp công nghệ số cùng với một số Luật như đầu tư, thuế thu nhập doanh nghiệp, xuất nhập khẩu,… đã và đang dành những cơ chế hỗ trợ, ưu đãi đặc biệt cho hoạt động công nghiệp bán dẫn.

Theo đó, dự án nghiên cứu sản xuất sản phẩm bán dẫn với vốn đầu tư chỉ từ 6000 tỷ đồng sẽ được áp dụng thuế suất 5% trong 37 năm; miễn thuế 06 năm, giảm 50% số thuế phải nộp trong 13 năm tiếp theo; miễn toàn bộ tiền thuê đất, thuê mặt nước của dự án; miễn thuế thu nhập cá nhân cho nhân lực chất lượng cao trong 5 năm; miễn giấy phép lao động và visa 5 năm cho nhân lực chất lượng cao là người nước ngoài,…

Đây là những chính sách ưu đãi đầu tư đặc thù, vượt trội; các chính sách ưu đãi này chỉ áp dụng đối với các ngành, lĩnh vực ưu tiên khác, có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên. 

Hiện nay Bộ đang đẩy mạnh xây dựng các văn bản hướng dẫn chi tiết Luật Công nghiệp công nghệ số gồm Nghị định và Thông tư và dự kiến sẽ có hiệu lực đồng thời với Luật vào ngày 1/1/2026.