14:01 10/05/2023

Những sai lầm trong sự nghiệp đầu tư lẫy lừng của tỷ phú Warren Buffet

Nguyễn Tuyên

Mặc dù là một trong những tỷ phú giàu nhất thế giới với số tài sản khổng lồ, nhưng ông Warren Buffett cũng không tránh khỏi việc mắc phải những sai lầm trong đầu tư, trong đó có một số sai lầm nghiêm trọng...

Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett.
Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett.

Trong nhiều thập kỷ qua, tỷ phú Warren Buffet, Giám đốc điều hành (CEO) của Berkshire Hathaway - người có biệt danh “Nhà tiên tri xứ Omaha” - đã thể hiện khả năng “đọc vị” Phố Wall. Với tài sản ròng trị giá gần 114,3 tỷ USD, theo tạp chí Forbes, ông đã trở thành một trong những người giàu nhất hành tinh.

Mặc dù có năng lực đầu tư tài tình như vậy, nhưng Buffett cũng không tránh khỏi việc mắc phải một số sai lầm trong đầu tư, trong đó có một số sai lầm nghiêm trọng. Tuy nhiên, không giống như một số giám đốc điều hành tìm cách đổ lỗi cho cấp dưới, Buffett nhận lỗi về mình và chịu hoàn toàn trách nhiệm trước các cổ đông. Nếu bạn đang cố gắng cải thiện năng lực đầu tư của mình, bạn có thể học được nhiều điều từ những thua lỗ trong quá khứ của nhà đầu tư huyền thoại này.

MUA BERKSHIRE HATHAWAY

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC hồi năm 2010, Warren Buffett cho biết cổ phiếu tồi tệ nhất mà ông từng mua là Berkshire Hathaway. Theo giải thích của Buffett, lần đầu tiên ông đầu tư vào Berkshire Hathaway là năm 1962 khi đó là một công ty dệt đang làm ăn thua lỗ. Ông nghĩ rằng mình sẽ kiếm được lợi nhuận khi có nhiều nhà máy đóng cửa hơn, vì vậy ông đã gom mua cổ phiếu Berkshire Hathaway. Sau đó, công ty đã cố gắng moi thêm tiền của Buffett. Do đó, Buffett phải cay đắng mua lại quyền kiểm soát công ty, sa thải người quản lý và cố gắng duy trì hoạt động kinh doanh dệt trong 20 năm sau đó. Buffett ước tính rằng quyết định “trả thù” này đã khiến ông tiêu tốn 200 tỷ USD.

Bài học rút ra ở đây là đừng để cảm xúc ảnh hưởng đến các quyết định tài chính của bạn.

MUA CÔNG TY DỆT WAUMBECK

Mặc dù hối tiếc về việc mua công ty dệt Berkshire Hathaway đang thua lỗ vào năm 1962, nhưng 13 năm sau, Buffett tiếp tục quyết định tương tự khi mua Waumbec Mills - một công ty dệt khác ở New England.

“Giá mua công ty này là một món hời nếu xét về tài sản mà chúng tôi nhận được cùng những hoạt động kết hợp tiềm năng với mang kinh doanh hiện có của Berkshire”, Buffett viết trong lá thư gửi cổ đông năm 2014. Tuy nhiên, ông thừa nhận đây là một quyết định tồi tệ, vì nhà máy này phải đóng cửa không lâu sau khi Berkshire mua lại nó vào năm 1975.

Bài học từ khoản đầu tư tồi tệ của Buffett vào Waumbec là học hỏi từ những sai lầm trước đây của bạn. Khi đầu tư, nếu lúc đầu bạn không thành công, hãy chuyển sang một chiến lược mới.

ĐẦU TƯ VÀO TESCO

Tính tới cuối năm 2012, Berkshire Hathaway sở hữu 415 triệu cổ phiếu của hãng bán lẻ thực phẩm Tesco có trụ sở tại Vương quốc Anh. Dù sau đó có bán một phần nhưng nhìn chung Berkshire Hathaway vẫn nắm giữ lượng cổ phiếu lớn của Tesco. Vào năm 2014, việc “khai khống” lợi nhuận đã khiến cổ phiếu của hãng bán lẻ này giảm mạnh.

Trong bức thư gửi cổ đông năm 2014, Buffett cho biết những lo ngại về ban lãnh đạo Tesco đã thúc đẩy ông bán cổ phiếu ban đầu, thu về 43 triệu USD lợi nhuận. Tuy nhiên, thật không may, ông đã không ra quyết định nhanh chóng đối với số cổ phiếu còn lại.

“Tôi rất xấu hổ khi phải báo cáo rằng đã không bán cổ phiếu Tesco sớm hơn. Tôi đã phạm sai lầm lớn với khoản đầu tư này khi chần chừ”, Buffett viết. Ông thừa nhận động thái này khiến công ty lỗ 444 triệu USD sau thuế. Bài học từ sai lầm này của Warren Buffett là cần đưa ra quyết định kịp thời.

MUA CÔNG TY GIÀY DEXTER

Năm 1993, Warren Buffett mua lại công ty giày Dexter với giá 433 triệu USD bằng cổ phiếu Berkshire Hathaway. Trong bức thư gửi cổ đông năm 2007, Buffett đã giải thích về quyết định sai lầm này, thừa nhận đã làm tiêu tốn 3,5 tỷ USD của nhà đầu tư. Vào thời điểm đó, số tiền này tương đương 1,6% giá trị tài sản ròng của Berkshire Hathaway. Ông đã đánh giá công ty này có “lợi thế cạnh tranh lâu dài”, nhưng điều đó dường như đã biến mất chỉ trong vòng vài năm. “Đến nay, Dexter là thương vụ tồi tệ nhất mà tôi từng thực hiện”, Buffett viết.

Bài học quan trọng rút ra là: Một công ty trong tình trạng tốt nhất nếu nó có lợi thế cạnh tranh có thể nhìn thấy được.

DÙNG CỔ PHIẾU BERKSHIRE ĐỂ MUA CÔNG TY GIÀY DEXTER

Warren Buffett không khỏi tiếc nuối khi mua lại công ty giày Dexter, nhưng trong bức thư gửi cổ đông năm 2014, ông tiếp tục bày tỏ sự thất vọng về cách thức trả số tiền 433 triệu USD. Thay vì trả tiền mặt, ông đã sử dụng cổ phiếu Berkshire cho thương vụ này. Vào thời điểm viết bức thư, ông tiết lộ rằng số cổ phiếu đó được định giá 5,7 tỷ USD. “Đây là một thảm họa tài chính, vụ này xứng đáng được ghi vào Sách kỷ lục Guinness Thế giới”, ông viết.

Bài học rút ra từ sai lầm này của Buffett là đảm bảo rằng các nguồn lực đầu tư được phân bổ một cách hợp lý. Nếu danh mục đầu tư của bạn đang tốt, đừng rót tiền cho những cơ hội liều lĩnh, không chắc chắn.

MUA LẠI NỢ CỦA ENERGY FUTURE HOLDINGS

Trong bức thư gửi cổ đông năm 2013, Buffett đã giải thích về thất bại của mình với Energy Future Holdings. Số nợ của công ty này đã lên tới 8 tỷ USD và thậm chí còn vay mượn nhiều hơn.

“Khoảng 2 tỷ USD nợ của Energy Future Holdings đã được Berkshire mua lại theo quyết định của tôi mà không có sự cố vấn của Charlie”, Buffett viết, ý muốn nói đến Charles Munger, Phó chủ tịch Berkshire Hathaway.

Buffett đã dự đoán chính xác Energy Future Holdings sẽ nộp đơn xin phá sản. Ông cho biết Berkshire Hathaway đã bán số nợ trên của công ty này với giá 259 triệu USD vào năm 2013, sau khi lỗ 873 triệu USD trước thuế.

Bài học từ thất bại này của Warren Buffett là hãy luôn đưa ra những quyết định lớn cùng với cộng sự hoặc người đáng tin cậy.

KHÔNG MUA ĐÀI TRUYỀN HÌNH NBC DALLAS-FORT WORTH

Không phải tất cả lời khuyên của Warren Buffett đều bắt nguồn từ những thương vụ đầu tư thua lỗ - ông ấy cũng đã bỏ lỡ một số cơ hội. Một trong những hối tiếc của ông là đã không mua lại Đài truyền hình NBC Dallas-Fort Worth với giá 35 triệu USD.

Trong bức thư gửi cổ đông năm 2007, Buffett giải thích rằng ông đã bỏ lỡ cơ hội mua lại đài truyền hình này vào khoảng thời gian ông mua See's Candies năm 1972. Ông đã từ chối mặc dù hết lòng tin tưởng vào người đưa ra lời mời mua lại, rằng đài có tiềm năng tăng trưởng tốt và về cơ bản sẽ không cần đầu tư vốn.

Hồi tưởng về cơ hội bị bỏ lỡ, Buffett chỉ ra rằng Đài truyền hình NBC Dallas-Fort Worth đã đạt lợi nhuận 73 triệu USD trước thuế vào năm 2006 và vào thời điểm ông viết bức thư, nó được định giá 800 triệu USD.

Bài học rút ra từ câu chuyện này là hãy tận dụng cơ hội tốt khi nó đến.

PHÁT HÀNH THÊM CỔ PHIẾU BERKSHIRE ĐỂ MUA GENERAL REINSURANCE

Việc mua General Reinsurance (General Re) năm 1998 ban đầu đã không phải là quyết định tốt nhất cho chiến lược đầu tư của Warren Buffett. Dù ông đã xoay chuyển tình thế, nhưng vẫn có một số điều hối tiếc.

“Sau một số vấn đề ban đầu, hoạt động bảo hiểm của General Re đã đi vào ổn định”, Buffett viết trong bức thư gửi cổ đông năm 2016, “Tuy nhiên, về phần tôi, đó là một sai lầm khủng khiếp khi phát hành 272.200 cổ phiếu của Berkshire để mua General Re. Quyết định này đã làm tăng số cổ phiếu đang lưu hành của công ty thêm 21,8%. Sai lầm của tôi đã khiến các cổ đông của Berkshire phải bỏ ra nhiều hơn những gì họ thu về”, Buffett cho hay.

Bài học ở đây là sửa chữa sai lầm đúng cách và gặt hái thành quả.

MUA LƯỢNG LỚN CỔ PHIẾU CONOCOPHILLIPS

Trong bức thư gửi cổ đông năm 2008, Buffett viết: “Không có sự cố vấn của Charlie hay bất kỳ ai, tôi đã mua lượng lớn cổ phiếu của ConocoPhillips khi giá dầu và khí đốt gần đạt đỉnh. Tôi không hề lường trước được sự sụt giảm nghiêm trọng của giá năng lượng xảy ra ở nửa cuối năm”.

Buffett đã chi hơn 7 tỷ USD để mua 85 triệu cổ phiếu của ConocoPhillips, nhưng giá trị thị trường của khoản đầu tư này tại thời điểm viết thư chỉ khoảng 4,4 tỷ USD.

Những sai lầm như thế này của Warren Buffett một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỏi ý kiến những người mà bạn tin tưởng trước khi thực hiện khoản đầu tư lớn. Đôi khi, ý kiến của người cố vấn có thể giúp bạn nhìn ra vấn đề một cách toàn diện nhất.

KHÔNG MUA CỔ PHIẾU AMAZON SỚM HƠN

Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 2-2017, Buffett đã được hỏi tại sao ông chưa bao giờ mua cổ phiếu của Amazon. Ông thừa nhận mình không có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi này.

“Đáng lẽ tôi nên mua cổ phiếu Amazon từ lâu, vì tôi đã ngưỡng mộ nó từ lâu”, ông nói, “Nhưng tôi đã không hiểu được mô hình của họ và giá dường như đã không phản ánh được sức mạnh của mô hình này tại thời điểm đó. Vì vậy, tôi đã bỏ lỡ thời điểm”.

Warren Buffett không bao giờ đầu tư vào các doanh nghiệp mà ông không hiểu rõ, dù là công ty tốt hay xấu. Việc đầu tư vào các công ty một cách mù quáng không phải là một quyết định thông minh, nhưng tránh xa chúng cũng không phải là điều khôn ngoan. Hợp tác với người có thế mạnh khác với bạn có thể giúp bạn tránh bỏ lỡ những cơ hội tuyệt vời.

Với nỗ lực bắt kịp thời đại (và kiếm thêm lợi nhuận), tính đến tháng 5-2019, Berkshire Hathaway đã sở hữu 537.300 cổ phiếu của Amazon, trị giá khoảng 947 triệu USD.

MUA CỔ PHIẾU US AIRWAYS

US Airways không nằm trong danh sách những khoản đầu tư thất bại của Berkshire Hathaway, nhưng Buffett thực sự hối tiếc khi chi 358 triệu USD để mua cổ phiếu của hãng hàng không này vào năm 1989.

Bài học của câu chuyện là nghiên cứu mọi khoản đầu tư trước khi mua, để bạn biết chính xác mình đang tham gia vào lĩnh vực gì, cho dù bạn là nhà đầu tư mới bắt đầu hay nhà đầu tư chuyên nghiệp lâu năm.

BỎ LỠ CƠ HỘI ĐẦU TƯ VÀO GOOGLE

Danh mục đầu tư của Warren Buffett không có cổ phiếu Google và đó là điều khiến ông hối tiếc. Tại cuộc họp cổ đông thường niên của Berkshire Hathaway năm 2017, ông nói với các nhà đầu tư rằng ông đã phạm sai lầm khi không mua cổ phiếu của gã khổng lồ công nghệ nhiều năm trước khi Google nhận được 10 USD cho mỗi lần nhấp chuột từ Geico - một trong những công ty con của Berkshire Hathway.

Trước đây, Buffett đã tránh xa các cổ phiếu công nghệ vì ông không hiểu rõ mô hình của chúng. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng lẽ ra ông phải nhận ra tiềm năng của Google vì ông thực sự là khách hàng quảng cáo lớn của tập đoàn này.

Điều bạn có thể học được từ sai lầm này là đừng bỏ qua các cơ hội đầu tư ngay trước mắt mình.