20:41 24/04/2023

Ông Biden và ông Trump sẽ "tái đấu" trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024?

An Huy

Một cuộc "tái đấu" giữa ông Biden và ông Trump là một khả năng lớn trong bối cảnh nước Mỹ có sự phân cực sâu sắc về chính trị...

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thốn Mỹ Joe Biden - Ảnh: Getty/AP/WSJ.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thốn Mỹ Joe Biden - Ảnh: Getty/AP/WSJ.

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 có thể một lần nữa lại là cuộc đối đầu giữa ông Joe Biden - người hiện đứng đầu Nhà Trắng - và ông Donald Trump, người đã thua trước ông Biden trong cuộc bầu cử năm 2020 sau 4 năm lãnh đạo nước Mỹ.

Theo tờ Wall Street Journal, theo dự kiến, ông Biden sẽ công bố chiến dịch tái tranh cử trong tuần này. Một động thái như vậy sẽ là câu trả lời cho những phỏng đoán bấy lâu về việc liệu ông Biden có tìm kiếm thêm một nhiệm kỳ nữa cho sau khi trở thành vị Tổng thống hơn 80 tuổi đầu tiên trong lịch sử Mỹ. Cùng với đó, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ông Trump đang dẫn trước với ưu thế lớn trong số các ứng cử viên tiềm năng của Đảng Cộng hoà cho dù đối mặt với các cáo buộc hình sự ở New York và có thể gặp thêm những rắc rối pháp lý nữa.

Cuộc đua vào Nhà Trắng mới chỉ ở giai đoạn đầu và các chiến dịch tranh cử có thể xoay chiều đột ngột, nhưng khởi đầu của mùa bầu cử tổng thống Mỹ 2024 cho thấy một cuộc tái đấu giữa ông Biden và ông Trump là một khả năng lớn trong bối cảnh nước Mỹ có sự phân cực sâu sắc về chính trị. Một cuộc chạy đua như vậy có thể quyết định những bước đi tiếp theo của Mỹ trong những vấn đề quan trọng của thế giới như chiến tranh Nga-Ukraine và chống biến đổi khí hậu, hoặc những vấn đề nội tại lớn của Mỹ như chống lạm phát.

Theo dự báo, kế hoạch tái tranh cử sẽ được ông Biden công bố vào ngày thứ Ba tuần này, đúng vào ngày tròn 4 năm ông gia nhập cuộc đua giành vị trí ứng cử viên đại diện cho Đảng Dân chủ vào năm 2019. Nguồn thạo tin tiết lộ với Wall Street Journal rằng ông Biden có kế hoạch bổ nhiệm bà Julie Chavez Rodriguez vào vị trí quản lý chiến dịch tranh cử của ông. Bà Chavez Rodriguez là một cố vấn cấp cao của Nhà Trắng và là cháu gái của thủ lĩnh công đoàn quá cố Cesar Chavez.

Các trợ lý của ông Trump cho biết ông Trump có kế hoạch đáp trả tuyên bố tái tranh cử của ông Biden. Vị cựu Tổng thống Cộng hoà cũng chỉ trích ông Biden lúng túng khi xử lý một loạt vấn đề từ người nhập cư tới lạm phát.

Cách đây 3 năm, ông Biden thắng ông Trump trong cuộc bầu cử diễn ra giữa bối cảnh đại dịch Covid-19, những cuộc biểu tình căng thẳng liên quan đến cách đối xử của cảnh sát đối với người da màu ở Mỹ và các mâu thuẫn sắc tộc khác. Sau đó, cuộc bầu cử 2020 để lại hàng loạt vấn đề trong nền chính trị Mỹ, bao gồm các cuộc điều tra nhằm vào việc ông Trump tìm cách thay đổi kết quả bầu cử, vụ bao động ở toà nhà Quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021, việc ông Trump cất giữ các tài liệu mật của Chính phủ tại tư dinh…

Về phần mình, ông Biden cũng đối mặt một cuộc điều tra về cách ông xử lý tài liệu nhạy cảm khi còn giữ chức Phó tổng thống. Con trai ông Biden là ông Hunter Biden đối mặt với một cuộc điều tra hình sự về thuế và nghi vấn đưa ra tuyên bố không đúng sự thật liên quan tới một vụ mua súng.

“Nền chính trị Mỹ càng trở nên chia rẽ hơn kể từ sau cuộc bầu cử 2020 và bằng chứng rõ rệt hơn cả là sự kiện ngày 6/1/2022. Ngoài ra, chúng ta chưa bao giờ có một ứng viên tổng thống bị truy tố hay con trai của một Tổng thống đương nhiệm có khả năng bị truy tố”, chiến lược gia Doug Heye của Đảng Cộng hoà nhấn mạnh.

Một cuộc khảo sát của Wall Street Journal với kết quả công bố vào tuần trước cho thấy nếu tái đấu vào năm 2024, ông Biden có khả năng thắng là 48% và ông Trump là 45%. Trong số 12 ứng cử viên tiềm năng cho vị trí người đại diện cho Đảng Cộng hoà, cuộc khảo sát cho thấy ông Trump có được sự ủng hộ của 48% cử tri bầu cử sơ bộ của đảng này, bỏ xa người thứ hai là Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida, người có 24%. Không một ứng cử viên Cộng hoà nào khác đạt tỷ lệ ủng hộ 2 con số, theo kết quả khảo sát.

Tuy ông Biden gặp trở ngại không đáng kể trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ, kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy công chúng có sự dè dặt khi đánh giá kết quả điều hành của ông trong nhiệm kỳ này. Trong 6 cuộc khảo sát của Wall Street Journal từ cuối năm 2021 đến nay, một tỷ lệ bình quân 43% cử tri nói họ ủng hộ những gì ông Biden đã làm, trong khi một tỷ lệ bình quân 48% nói họ ủng hộ những gì ông Trump đã làm trên cương vị Tổng thống.

Bà Donna Brazile, một chiến lược gia của Đảng Dân chủ và là một thành viên của Uỷ ban Quốc gia Dân chủ, nói rằng ông Trump sẽ muốn đưa cuộc tái đấu với ông Biden vào năm 2024 thành một cuộc “báo thù” cho thất bại của ông vào năm 2020, trong khi ông Biden sẽ nhấn mạnh vào chương trình nghị sự của ông và tương lai.

“Thách thức đối với ông Biden là không để ông Trump biến cuộc bầu cử thành một trận đấu của thù hận, mà là một cuộc đấu của các ý tưởng và cách giải quyết vấn đề”, bà Brazile nói.

Cả hai bên đều nhận thấy lợi thế trong một cuộc tái đấu. Nhiều người Dân chủ đã kín đáo bày tỏ sự thích thú với việc ông Trump có thể trở thành ứng cử viên đại diện cho phe Cộng hoà, vì họ cho rằng những rắc rối pháp lý sẽ đặt ông Trump vào thế bất lợi trước ông Biden. Ngoài ra, họ còn cho rằng ông Trump sẽ là nhân tố khiến cử tri Dân chủ đi bầu nhiều hơn và giúp Đảng Dân chủ huy động được nhiều ngân sách tranh cử hơn.

Ông Biden năm nay 80 tuổi, là Tổng thống già nhất trong lịch sử Mỹ và chỉ hơn ông Trump khoảng 3 tuổi rưỡi. Điều này có nghĩa là cử tri Mỹ sẽ phải lựa chọn giữa hai trong số những ứng cử viên tổng thống già nhất từ trước đến nay ở nước này. Phe Dân chủ cho rằng do tuổi ông Biden và ông Trump khá tương đồng, việc ông Biden chạy đua với ông Trump sẽ giảm bớt những câu hỏi về tuổi tác và năng lực của ông Biden.

Trong khi đó, ông Trump đã thề sẽ “báo thù” cuộc bầu cử 2020 và suốt từ khi rời Nhà Trắng, ông luôn chỉ trích ông Biden. Ông luôn nhấn mạnh việc nền kinh tế Mỹ đã khởi sắc như thế nào trong nhiệm kỳ của ông và việc ông đã tránh kéo nước Mỹ vào các cuộc xung đột quân sự lớn.