Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết đã chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Tài chính Scott Bessent cho dừng việc đúc tiền xu 1 cent - thường gọi là đồng penny - vì chi phí sản xuất tốn kém.

“Đã quá lâu rồi, nước Mỹ vẫn đúc ra những đồng penny thực chất tiêu tốn của chúng ta hơn 2 cent để sản xuất. Đó là một sự lãng phí. Tôi đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài chính của tôi dừng đúc đồng penny mới. Hãy xóa bỏ sự lãng phí ngân sách quốc gia, cho dù chỉ lãng phí 1 penny”, ông Trump viết trong một bài đăng trên mạng xã hội hôm Chủ nhật.  

Trên thực tế, đồng xu 1 cent của Mỹ đã là đối tượng của sự chỉ trích trong suốt nhiều năm qua. Phong trào vận động nhằm “xóa sổ” đồng xu này đã được đẩy mạnh hơn từ tháng trước, sau khi Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk đứng đầu đăng một bài trên mạng xã hội X kêu gọi mọi người chú ý tới chi phí sản xuất cao của đồng xu có giá trị 0,01 USD này.

Ông Trump nói rằng mất 2 cent để sản xuất ra mỗi đồng xu 1 cent. Tuy nhiên, hãng tin CNN dẫn số liệu từ Cục In tiền Mỹ (US Mint) cho biết đến năm 2024, chi phí sản xuất mỗi đồng xu penny đã là 3,7 cent, tăng 20% so với năm trước. Hồi năm 2023, US Mint cho biết có khoảng 4,1 tỷ đồng penny trong lưu thông.

Theo US Mint, năm ngoái là năm thứ 19 liên tiếp chi phí sản xuất đồng penny và đồng xu 5 cent - tức đồng nickel - đã cao hơn mệnh giá của các đồng tiền này. Bộ Tài chính Mỹ phải bù lỗ cho cả hai loại đồng xu này trong năm 2024 và đã liên tục giảm số lượng phát hành hai đồng này trong mấy năm trở lại đây.

Tuy nhiên, trên thực tế, chi phí sản xuất và chi phí phân phối của tất cả các loại tiền xu của Mỹ đều tăng, do giá đồng và giá kẽm tăng. Đáng chú ý, đồng 25 cent - tức đồng quarter - có chi phí sản xuất trong năm 2024 tăng 26% so với năm 2023.

Cũng trong năm ngoái, tờ báo New York Times đã có một bài viết ủng hộ việc loại bỏ đồng xu 1 cent. “Sự cần thiết phải loại bỏ đồng penny là hiển nhiên”, bài báo viết. Năm 2013, một bài bình luận trên website của Viện Brooking thậm chí đưa ra ý tưởng dừng sản xuất cả đồng penny lẫn đồng nickel. “Có lẽ, vấn đề không phải là những người ủng hộ việc bỏ đồng penny đã quá táo bạo, mà là họ quá rụt rè - chúng ta hãy bỏ không chỉ đồng penny mà hãy bỏ cả đồng nickel”, bài viết kêu gọi.

Trong khi đó, một số chuyên gia cho rằng việc dừng sản xuất đồng penny có thể đặt ra gánh nặng cho Bộ Tài chính Mỹ vì cơ quan này sẽ phải sản xuất thêm nhiều đồng 5 cent để lấp đầy khoảng trống, rốt cục dẫn tới gánh nặng tài chính tăng thêm.

Những người ủng hộ việc giữ đồng penny lập luận rằng việc có đồng tiền này trong lưu thông giúp giữ giá tiêu dùng ở mức thấp hơn, và đồng penny cũng là một nguồn thu cho các hoạt động từ thiện.

Nhưng đối với với nhiều người Mỹ, đồng 1 cent đã trở thành một mối phiền toái mà họ rốt cục có thể ném bừa vào ngăn kéo, gạt tàn thuốc lá hay cùng lắm là bỏ lợn đất.

Một khi đồng penny không còn, niêm yết giá hàng hóa ở Mỹ có thể sẽ phải đổi chữ số cuối cùng thành số 0 - theo hãng tin Reuters.

Đồng penny được Chính phủ Mỹ phát hành lần đầu vào năm 1793. Vào năm 1909, hình chân dung Tổng thống Abraham Lincoln được in lên mặt trước của đồng tiền xu làm bằng kẽm và đồng này.