Sự gia tăng tuổi thọ con người đã kéo theo nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe và tâm lý của người cao tuổi, trong đó sự cô đơn được coi là một đại dịch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ của họ.

Theo dự báo từ Công ty nghiên cứu thị trường IMARC Group, thị trường robot xã hội toàn cầu sẽ đạt khoảng 57 tỷ USD vào năm 2032. Mordor Intelligence cũng ước tính rằng quy mô thị trường robot xã hội sẽ đạt 7,47 tỷ USD vào năm 2025 và có thể tăng lên 30,38 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng hàng năm (CAGR) lên tới 32,4%.

Sự phát triển này chủ yếu nhờ vào những tiến bộ trong trí tuệ nhân tạo (AI), cảm biến và công nghệ truyền động, cho phép tương tác giữa người và robot trở nên tự nhiên hơn thông qua biểu cảm khuôn mặt, giao tiếp bằng mắt và khả năng trò chuyện.

Ngành chăm sóc sức khỏe đã nổi lên như một lĩnh vực ứng dụng quan trọng cho robot xã hội, đặc biệt trong việc chăm sóc người cao tuổi và các ứng dụng trị liệu. Nhật Bản, đối mặt với những thách thức về nhân khẩu học, đã công bố kế hoạch đầu tư khoảng 30 nghìn tỷ Yên (225 tỷ USD) vào các chương trình nghiên cứu và phát triển robot tương tác trong 5 năm tới.

Tương tự, Trung Quốc cũng đã khởi động chương trình thí điểm nhằm triển khai robot để giảm bớt áp lực chăm sóc người cao tuổi, với thị trường robot chăm sóc người cao tuổi ước tính đạt khoảng 7,9 tỷ Nhân dân tệ (1,1 tỷ USD) vào năm 2024.

Một trong những sản phẩm nổi bật là robot hải cẩu Paro, được phát triển tại Nhật Bản, đã được đưa vào phương án điều trị chứng mất trí nhớ tại Anh. Tại Mỹ, robot AI tên Sonia đã được sử dụng trong điều trị tâm lý cho bệnh nhân, hoạt động như một chatbot AI có khả năng đưa ra liệu trình chữa trị phù hợp...

Phân khúc giải trí hiện đang chiếm ưu thế trong thị trường robot xã hội, với khoảng 74% thị phần vào năm 2024. Sự gia tăng sử dụng robot tương tác dưới dạng đồ chơi, thú cưng hay robot đồng hành nhằm mục đích giải tỏa cảm xúc đang trở thành xu hướng. Ví dụ, robot thú cưng Moflin ra mắt tại Nhật Bản đã bán được hơn 7.000 chiếc chỉ trong vài tháng. Một sản phẩm khác, Lovot, được thiết kế đặc biệt để phục vụ những người mắc chứng suy giảm trí nhớ như Alzheimer, đã thu hút sự quan tâm lớn từ thị trường.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các rối loạn tâm lý do cô đơn dự kiến sẽ tăng lên 103 triệu ca vào năm 2030, tạo thêm áp lực lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe vốn đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt nhân sự. Gánh nặng chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng này, kết hợp với mức lương cao cho nhân viên chăm sóc chuyên khoa, đang khiến các giải pháp tự động hóa trở nên khả thi hơn về mặt kinh tế đối với các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Hội nghị Robot thế giới 2025 tại Bắc Kinh và Expo Osaka 2025 đã thu hút sự tham gia của nhiều công ty robot và chuyên gia quốc tế, nhấn mạnh vai trò của robot và AI trong việc định hình nền kinh tế cảm xúc, đặc biệt trong các xã hội già hóa.

Các chuyên gia cho rằng robot xã hội có thể tham gia vào quá trình tương tác, trò chuyện và trị liệu với những bệnh nhân gặp vấn đề về tâm lý, mặc dù vẫn còn nhiều ý kiến hoài nghi về độ chính xác và tính khách quan của thông tin mà robot cung cấp.

Tại Việt Nam, robot đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ nhà hàng, khách sạn đến trung tâm hành chính công. Sự phát triển của robot không chỉ thể hiện trình độ công nghệ ngày càng cao mà còn mở ra cơ hội ứng dụng mới, hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho xã hội trong tương lai...

Nội dung đầy đủ bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 33-2025 phát hành ngày 18/8/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:

  Link: https://premium.vneconomy.vn/dat-mua/an-pham/tap-chi-kinh-te-viet-nam-so-33.html