Sản phẩm surimi và bột cá có tiềm năng xuất khẩu 1 tỷ USD
Chu Khôi
24/12/2023, 15:06
Surimi cá (bột cá xay làm thực phẩm cho người) và bột cá là hai sản phẩm phụ của ngành chế biến thủy sản, nhưng có kim ngạch xuất khẩu lên tới 600 triệu USD mỗi năm. Đây là nhóm sản phẩm “thứ cấp” trong chuỗi kinh tế tuần hoàn của ngành thủy sản, không chỉ tạo công ăn việc làm cho nông, ngư dân và người dân tại các địa phương, mà còn đóng góp đáng kể cho ngành kinh tế thủy sản và chăn nuôi…
Ra mắt Câu lạc bộ Doanh nghiệp Surimi và bột cá VASEP.
Trong số hàng trăm sản phẩm thủy sản đông lạnh, chế biến, tươi, sống, khô… thì surimi là một phân khúc có dư địa và tiềm năng phát triển vì đặc thù phù hợp của nghề cá trong nước cũng như xu hướng gia tăng tiêu thụ của thị trường thế giới.
XUẤT KHẨU SURIMI CHIẾM 5% TỔNG KIM NGẠCH THỦY SẢN
Tại hội nghị ngành surimi và bột cá - Thành lập câu lạc bộ doanh nghiệp Surimi và bột cá VASEP do Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) tổ chức ngày 22/12/2023 tại TP.HCM, ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP, cho biết một xu hướng tích cực và phù hợp trong các năm gần đây là sự gia tăng số lượng và hoạt động đóng góp của các doanh nghiệp sản xuất Surimi và các doanh nghiệp sản xuất, sản xuất kinh doanh bột cá.
Trong 5 năm qua, mỗi năm Việt Nam xuất khẩu surimi thủy sản đem về 300 - 420 triệu USD, bao gồm cả surimi cá biển và surimi cá tra, chiếm 4 - 5% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.
"Hiện Việt Nam có hơn 100 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu các mặt hàng chả cá và surimi, sản phẩm này đã xuất được sang hơn 40 thị trường trên thế giới. Hàn Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu chả cá và surimi số một của Việt Nam. Cùng với đó, Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản cũng là thị trường lớn nhập khẩu surimi".
Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP.
Tuy nhiên năm 2023, xuất khẩu chả cá và surimi sụt giảm, nguyên nhân do thị trường lạm phát và kinh tế khó khăn cò. Mặc dù vậy về lâu dài, ngành sản xuất, xuất khẩu surimi đang và sẽ phát triển mạnh vì được đánh giá là sản phẩm thủy sản phổ biến, được sử dụng như một thành phần quan trọng trong một số món ăn, đặc biệt là trong ẩm thực châu Á. Ngoài ra, người tiêu dùng ưa chuộng surimi vì giá trị dinh dưỡng cao, thời hạn sử dụng phù hợp.
“Trong số hàng trăm sản phẩm thủy sản đông lạnh, chế biến, tươi, sống, khô… thì surimi là một phân khúc có dư địa và tiềm năng phát triển vì đặc thù phù hợp của nghề cá trong nước cũng như xu hướng gia tăng tiêu thụ của thị trường thế giới. So với cùng kỳ, các thị trường xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam ngày càng được mở rộng hơn. Ngành sản xuất, xuất khẩu surimi đang và sẽ phát triển mạnh vì được đánh giá là sản phẩm thủy sản phổ biến nhờ hiệu quả về mặt chi phí, được sử dụng như một thành phần quan trọng trong một số món ăn, đặc biệt là trong ẩm thực châu Á”, ông Hòe nhận định.
Ông Trần Đình Luân: "Các sản phẩm surimi và bột cá giúp cho ngành thủy sản phát triển kinh tế tuần hoàn".
Còn đối với bột cá, ông Trương Đình Hòe cho hay, mỗi năm Việt Nam sản xuất 530.000 - 540.000 tấn bột cá. Trong đó, xuất khẩu 200.000 - 280.000 tấn, bao gồm cả bột cá sản xuất từ cá biển và bột cá sản xuất từ phụ phẩm cá tra, kim ngạch xấp xỉ 200 triệu USD. Việt Nam cũng đồng thời nhập khẩu 130-140 nghìn tấn/năm bột cá có hàm lượng protein cao.
Trong 10 tháng năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu 108 triệu USD bột cá các loại và nhập khẩu khoảng 89 triệu USD. Ước tính năm nay, kim ngạch xuất khẩu bột cá của Việt Nam 120-130 triệu USD và nhập khẩu khoảng 100-110 triệu USD.
“Nhóm sản phẩm bột cá chiếm vị trí quan trọng trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi. Hoạt động nuôi trồng thủy sản của Việt Nam cũng như trên thế giới trong những năm gần đây ngày càng tăng cả về diện tích và sản lượng. Nhu cầu về thức ăn thủy sản tăng nhanh và dự kiến xu hướng này sẽ còn tiếp tục tăng trong vài năm tới. Do đó, bột cá, một trong những nguồn nguyên liệu chính để sản xuất thức ăn chăn nuôi nói chung và thức ăn thủy sản nói riêng, cũng tăng theo đáng kể”, ông Trương Đình Hòe chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Chủ tịch VASEP, cho rằng nhóm ngành surimi và bột cá đang có vị trí quan trọng trong ngành thủy sản. Surimi và bột cá là nhóm ngành đặc trưng và tiêu biểu tạo nên chuỗi kinh tế tuần hoàn của thủy sản. Nhóm ngành này không chỉ tạo công ăn việc làm cho nông, ngư dân và người dân tại các địa phương, mà còn đóng góp đáng kể cho kinh tế thủy sản và chăn nuôi nói chung.
“Vấn đề lớn nhất của ngành chế biến surimi và bột cá là quy trình bảo quản cá đánh bắt, nước thải môi trường và nguồn nhân công tay nghề cao. Nếu giải quyết được những vấn đề này thì ngành surimi và bột cá sẽ sớm gia nhập vào câu lạc bộ tỉ USD trong tương lai gần”, bà Sắc nhận định.
CẦN BAN HÀNH QUY CHUẨN CHO SURIMI VÀ BỘT CÁ
Chia sẻ tại hội nghị, ông Quảng Trọng Thao - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, cho biết cái khó hiện nay là sản lượng hải sản đánh bắt đang giảm mạnh và khâu bảo quản hải sản còn kém. Do đó, cần có sự hỗ trợ của Nhà nước, đặc biệt trong khâu bảo quản và công nghệ liên quan.
"Một công ty tại Nhật Bản đưa ra 6 miếng surimi cho khách dùng, thì miếng có nguyên liệu nhập từ Việt Nam cho chất lượng thấp nhất. Lý do là hải sản đánh bắt không được bảo quản tốt, dẫn đến chế biến ra surimi không ngon", ông Thao cho hay.
Trong khi đó, đại diện một doanh nghiệp cho biết sản phẩm bột cá tại Việt Nam cũng chưa đáp ứng được về mặt chất lượng, do độ đạm trong bột cá sản xuất tại Việt Nam ở mức thấp nên không phù hợp yêu cầu của nhiều thị trường nhập khẩu. Ngoài ra, vấn đề xử lý về môi trường cũng gây khó khăn cho sản xuất hai mặt hàng này. Bởi vậy, ngành thủy sản cần ban hành một quy trình, quy chuẩn thống nhất đối với sản phẩm bột cá và surimi.
Tại hội nghị, VASEP cũng đã ra mắt Câu lạc bộ Doanh nghiệp Surimi và bột cá VASEP. Việc thành lập Câu lạc bộ xuất phát từ thực tế là xu hướng gia tăng số lượng và hoạt động đóng góp của các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu surimi và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu bột cá trong ngành thủy sản Việt Nam. Đây cũng là xu hướng phát triển chung của ngành thủy sản thế giới.
Câu lạc bộ Doanh nghiệp Surimi và Bột cá VASEP là một bộ phận hoạt động của Ủy ban Hải sản VASEP, nhằm mục đích phối hợp, liên kết hoạt động, giúp nhau nâng cao giá trị, chất lượng của sản phẩm surimi, bột cá của Việt Nam và hợp tác chặt chẽ, cùng có lợi trong tổ chức thực hiện các vấn đề về nguyên liệu, chất lượng, môi trường, thị trường, rào cản và chính sách.
Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đánh giá cao việc VASEP thành lập Câu lạc bộ Doanh nghiệp Surimi và Bột cá VASEP, bởi nhu cầu của những mặt hàng này trên thế giới là không nhỏ và càng ngày càng tăng. Đồng thời đây là những sản phẩm giúp cho ngành thủy sản phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải và tăng trưởng xanh.
Thủy sản năm 2023: Sản lượng nuôi trồng vượt chỉ tiêu, xuất khẩu không hoàn thành kế hoạch
Xuất khẩu thủy sản 11 tháng năm 2023 giảm 19% so với cùng kỳ, cá tra mất vị thế “độc quyền”
Nông nghiệp 11 tháng năm 2023: Lúa gạo tiếp tục thắng lớn, thủy sản và lâm sản duy trì tăng trưởng
Đọc thêm
Kim ngạch xuất khẩu 8 tháng của Thanh Hóa đạt xấp xỉ 4,7 tỷ USD
Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Thanh Hóa trong 8 tháng năm 2025 ước đạt 4,695 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ và bằng 58,7% kế hoạch năm. Đây là kết quả khả quan, cho thấy xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng của kinh tế tỉnh trong bối cảnh nhiều khó khăn về thị trường và thời tiết.
Chiến lược “kiềng ba chân” để logistics xuyên biên giới vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung tăng tốc
Hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít...
Ấn Độ tuyên bố vẫn tiếp tục mua dầu Nga
Ấn Độ cho biết sẽ vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu của Nga, bất chấp thuế quan trừng phạt của Mỹ liên quan đến vấn đề này sắp có hiệu lực...
Đột phá trong ngành năng lượng để đạt tăng trưởng kinh tế cao và bền vững
Các chuyên gia nhận định: "Để ngành năng lượng đáp ứng được nhu cầu tăng trưởng kinh tế thì cần có những giải pháp triệt về đầu tư, công nghệ cũng như đào tạo nhân lực..."...
Ứng phó với áp thấp nhiệt đới sắp mạnh lên thành bão số 5
Sáng nay (22/8), vùng áp thấp trên khu vực phía Đông đảo Lu-Dông (Philippin) đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới. Hồi 10 giờ ngày 22/8, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở trên đảo Lu-Dông (Philippin), với sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm cấp 6-7, giật cấp 9; di chuyển theo hướng Tây Bắc với tốc độ 10-15km/h. Áp thấp nhiệt đới sẽ sớm mạnh lên thành bão…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: