Hơn 6 thập niên sau cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), giữa hai miền bán đảo này đang tồn tại không chỉ một giới tuyến chia cắt
Một binh sỹ Hàn Quốc (trái) đối diện với hai binh sỹ Triều Tiên tại khu phi quân sự giữa hai miền bán đảo Triều Tiên vào tháng 12/2011 - Ảnh: Reuters/NPR.<br>
Hơn 6 thập niên sau cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), giữa hai miền bán đảo này đang tồn tại không chỉ một giới tuyến chia cắt ở 38 độ Bắc, mà cả sự khác biệt quá lớn về chính trị, kinh tế và quân sự.
Sau vụ thử hạt nhân lần thứ sáu của Bình Nhưỡng, Mỹ đang thúc đẩy một nghị quyết tăng cường trừng phạt Triều Tiên, trong đó kêu gọi cấm vận dầu lửa đối với nước này. Về phần mình, Triều Tiên ngày 11/9 đã lên tiếng cảnh báo Mỹ về “nỗi đau lớn nhất” và “sự trả giá kép” nếu Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc thông qua lệnh trừng phạt mới.
Trong bối cảnh căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên có nguy cơ bị đẩy lên ngưỡng cao mới, hãng tin Bloomberg đã so sánh để làm rõ sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa Hàn Quốc và Triều Tiên, từ đó cho thấy những thách thức lớn cũng như lợi ích tiềm năng của việc đưa hai miền xích lại gần nhau.
Dân số
“So găng” kinh tế Hàn Quốc, Triều Tiên 1
Từ trái qua: biểu đồ so sánh giữa Hàn Quốc (màu đen) và Triều Tiên (màu hồng) về dân số (triệu người); tuổi thọ dự kiến sau sinh (năm); tuổi trung bình của người dân hiện nay (năm); và tỷ lệ sinh trung bình (số lần sinh mỗi phụ nữ) - Nguồn: Bloomberg.
Tổng dân số trên hai miền bán đảo Triều Tiên hiện nay là 76 triệu người. Dân số lão hóa đang là một trong những thách thức kinh tế lớn nhất đối với Hàn Quốc. Bởi vậy, nếu hai miền thống nhất, vấn đề này có thể được cải thiện. Tuổi trung bình thấp hơn và tỷ lệ sinh cao hơn của Triều Tiên có thể khắc phục bức tranh dân số của một đất nước thống nhất.
Mặc dù vậy, khi đó, Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề của Triều Tiên, bao gồm tình trạng thiếu dinh dưỡng của người dân và hệ thống y tế yếu kém.
Các chỉ số kinh tế chính
“So găng” kinh tế Hàn Quốc, Triều Tiên 2
Từ trái qua: biểu đồ so sánh giữa Hàn Quốc (màu đen) và Triều Tiên (màu hồng) về tổng sản thu nhập quốc gia (GNI - tỷ USD); GNI bình quân đầu người (USD); giá trị thương mại (tỷ USD); và số dân có hoạt động kinh tế (triệu người) - Nguồn: Bloomberg.
Khoảng cách kinh tế giữa hai miền Triều Tiên ngày nay lớn hơn nhiều so với khoảng cách giữa Đông Đức và Tây Đức khi bức tường Berlin sụp đổ. Khoảng cách đó thậm chí sẽ còn rộng hơn nếu Triều Tiên bị siết trừng phạt và xảy ra hạn hán ở nước này.
Một báo cáo của Văn phòng Ngân sách thuộc Quốc hội Mỹ vào năm 2015 ước tính rằng trong một kịch bản hòa bình mà ở đó Hàn Quốc sẽ đẩy mạnh hỗ trợ nhân đạo cho Triều Tiên trước khi hai miền thống nhất vào năm 2026, thì phải cần tới 2,8 nghìn tỷ USD để giúp đưa GDP của Triều Tiên lên mức bằng 2/3 GDP của Hàn Quốc. Con số này lớn gấp 8 lần ngân sách năm 2017 của Hàn Quốc.
Cơ sở hạ tầng
“So găng” kinh tế Hàn Quốc, Triều Tiên 3
Từ trái qua: biểu đồ so sánh Hàn Quốc (màu đen) và Triều Tiên (màu hồng) về tổng chiều dài đường bộ (km); sản lượng xe cơ giới (chiếc); tổng chiều dài đường sắt ngầm (km); và tổng tải trọng tàu biển (triệu tấn) - Nguồn: Bloomberg.
Tài nguyên thiên nhiên
Tuy thua kém Hàn Quốc nhiều mặt về cơ sở hạ tầng, Triều Tiên sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào hơn, từ than tới đất hiếm, có thể giúp Hàn Quốc gia tăng sản lượng công nghiệp nếu hai miền thống nhất.
“So găng” kinh tế Hàn Quốc, Triều Tiên 4
Từ trái qua: biểu đồ so sánh Hàn Quốc (màu đen) và Triều Tiên (màu hồng) về sản lượng than (triệu tấn); sản lượng quặng sắt (triệu tấn); sản lượng thép thô (triệu tấn); và tổng sản lượng phát điện (tỷ kwh) - Nguồn: Bloomberg.
Quân sự
Nếu hai miền Triều Tiên thống nhất, ngân sách quân sự của cả Hàn Quốc và Triều Tiên có thể được cắt giảm mạnh, theo đó tăng nguồn ngân sách cho những lĩnh vực như phúc lợi xã hội.
Theo một báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ vào năm 2016, chi quân sự tương đương khoảng 14-23% GDP của Triều Tiên trong thời gian từ 2004-2014. Đối với Hàn Quốc trong cùng khoảng thời gian, tỷ lệ này chỉ là 2,6%.
“So găng” kinh tế Hàn Quốc, Triều Tiên 5
Từ trái qua: biểu đồ so sánh giữa Hàn Quốc (màu đen) và Triều Tiên (màu hồng) về ngân sách quân sự hàng năm (tỷ USD); tổng số xe tăng, tàu chiến và máy bay (chiếc); số binh sỹ; và số vụ thử vũ khí hạt nhân (vụ) - Nguồn: Bloomberg.
Triều Tiên đe Mỹ “trả giá kép” nếu bị siết trừng phạt
Trung-Triều có còn là quan hệ “môi hở răng lạnh”?
Ông Trump: ''Ngày buồn với Triều Tiên nếu Mỹ dùng biện pháp quân sự''
Đọc thêm
Dấu ấn kinh tế thế giới tuần 17-23/8/2025: Tín hiệu giảm lãi suất từ Fed, Ấn Độ không nhượng bộ trước thuế quan Mỹ
Các tín hiệu về lần giảm lãi suất tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nhận được sự quan tâm lớn khi giới tài chính theo dõi hội nghị thường niên của Fed…
Giá vàng tăng mạnh, USD trượt dốc sau phát biểu của ông Powell
Giá vàng thế giới tăng mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), khi tín hiệu có thể hạ lãi suất vào tháng 9 từ Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khiến đồng USD sụt giá...
Tổng thống Trump xác nhận Chính phủ Mỹ sẽ mua 10% cổ phần Intel
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/8 cho biết Chính phủ Mỹ sẽ nắm giữ 10% cổ phần tại nhà sản xuất chip Intel trong một thương vụ “chuyển đổi trợ cấp chính phủ thành cổ phần” - đánh dấu sự can thiệp hiếm thấy của Washington vào doanh nghiệp tư nhân Mỹ...
Chứng khoán Mỹ xanh rực vì Chủ tịch Fed mềm mỏng, giá dầu hoàn tất tuần tăng
Thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), thiết lập đỉnh cao lịch sử mới, sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell phát tín hiệu có thể cắt giảm lãi suất vào tháng tới...
Nghịch lý bất động sản ở Nhật: Tokyo tăng nóng, nông thôn nhiều nhà bỏ không
Tại quận Shibuya của Tokyo, những tòa nhà chọc trời và chung cư cao cấp là hiện thân cho cơn sốt bất động sản đô thị của Nhật Bản, khi giá nhà ở khu vực này tăng chóng mặt trong những năm gần đây...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: