Như VnEconomy đưa tin, mới đây, Bộ Xây dựng đã đề xuất sở hữu có thời hạn đối với nhà ở chung cư. Đề xuất này ngay lập tức đã mang lại rất nhiều luồng tranh luận, bởi đây là một vấn đề dân sinh rất lớn, ảnh hưởng đến hàng chục triệu người trong tương lai.

Trao đổi xung quanh vấn đề này tại Đối thoại chuyên đề: “Sở hữu chung cư – Có cần thời hạn? do Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy tổ chức ngày 20/6/2022, TS. Đỗ Thị Loan - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cho rằng đề xuất sở hữu chung cư có thời hạn của Bộ Xây dựng cần nghiên cứu kỹ lưỡng và cân nhắc bởi nó không phù hợp cả hiện tại lẫn tương lai lâu dài.

GÂY BẤT BÌNH ĐẲNG XÃ HỘI

Khi bán căn hộ cho người dân, chủ đầu tư đã tính tiền sử dụng lâu dài vào giá thành căn hộ; lúc hết thời gian sở hữu, khu đất này ai được quyền sử dụng để xây dựng chung cư mới. Chủ đầu tư cũ không thể lấy lại để tiếp tục phát triển vì họ tính toán vào toàn bộ giá thành, nhà nước thu hồi cũng vô lý vì người dân đã mua rồi.

Vấn đề này phải cân nhắc bởi sẽ xảy ra tình trạng mâu thuẫn gay gắt, đưa ra sự không công bằng giữa những người chủ sở hữu nhà liền thổ, chủ sở hữu chung cư. Chủ sở hữu nhà liền thổ tài sản 100 năm sau vẫn của họ, để con cái họ dùng hoặc bán đi. 50-70 năm mặt đất giá trị tăng quá lớn còn chủ sở hữu căn hộ chung cư ra đi tay trắng, con cháu không được thừa kế, tạo sự cách biệt lớn về mặt kinh tế giữa hai tầng lớp sở hữu nhà liền thổ lâu dài và chung cư có thời hạn. 

"Chính sách này không hợp lý, làm cho người dân không an tâm, cuộc sống không ổn định bền vững, tương lai không sáng sủa so với con cháu người sở hữu nhà liền thổ", đại diện Hiệp hội Bất động sản TP.HCM nhấn mạnh. 

Cũng theo đại diện đơn vị này, việc quy định nhà ở chung cư sở hữu thời hạn 50-70 cũng không làm giá chung cư giảm mà vẫn tăng vì giá trị đất đai ngày càng cao, nhu cầu người dân lớn khi quá trình đô thị hóa diễn ra ngày càng mạnh mẽ và khốc liệt.

Cần lưu ý Việt Nam đang trong thời kỳ tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, từ nay đến 2050, đô thị hóa mạnh mẽ, di dân từ nông thôn ra thành thị, thành phố nhỏ đến thành phố lớn mãnh liệt, năm 2045-2050 dân nông thôn đa phần người già, còn người trẻ và trẻ em rất ít, họ di chuyển ra đô thị lớn và làm việc sinh sống ở đó. Khu vực thành thị thì số dân ngày càng gia tăng, hai đô thị lớn như Tp.HCM và Hà Nội ngày càng tăng nhu cầu nhà ở.

ĐỀ XUẤT THÀNH LẬP MỘT ĐOÀN NGHIÊN CỨU RIÊNG

Cũng theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, tại Singapore, quyền sở hữu căn hộ chung cư chia thành 3 nhóm với 3 thời hạn gồm: lâu dài vĩnh viễn; 999 năm; 99 năm. Họ quy hoạch khu vực đất đai gồm khu nào được xây dựng nhà chung cư vĩnh viễn, khu nào xây dựng 999 năm, quy hoạch do Chính phủ tính. Còn tại sao có chung cư giới hạn 99 năm có thể trước mắt làm căn hộ, sau 99 năm, họ làm nhà ga, tàu điện ngầm hay các công trình khác mà không phải nhà ở.

Tại Mỹ, nhà liền thổ, chung cư thời hạn sở hữu vĩnh viễn, không có chuyện giới hạn 99 năm. Có một vài lô đất tư nhân họ không bán chỉ cho thuê 99 năm, các nhà phát triển bất động sản thuê lại xây chung cư và nhà liền thổ để bán..

"Tôi đề xuất Chính phủ thành lập một đoàn nghiên cứu về vấn đề này để giúp sửa đổi Luật Nhà ở, Luật Đất đai và thành viên đoàn khảo sát này không chỉ riêng Bộ Xây dựng, phải có thêm Bộ Tài nguyên Môi trường, Bộ Tư pháp cả kể Bộ Kế hoạch Đầu tư những cơ quan có liên quan, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM tham gia đoàn khảo sát để khách quan.

Khi lập biên bản báo cáo tổng hợp cuối cùng trình các Bộ phải có chữ ký đầy đủ các thành viên, nội dung phải nói rõ đề xuất học tập ai, nước nào, tại sao  chứ không nói chung chung. Như vậy mới chặt chẽ chính xác, đưa ra đề xuất chất lượng, tăng uy tín của Chính phủ, đảm bảo lợi ích của người dân", Tiến sĩ Đỗ Thị Loan đề xuất.