Thuế quan có thể ảnh hưởng dai dẳng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu

Đến thời điểm hiện tại, có thể nói rằng các kế hoạch của thuế quan của Tổng thống Donald Trump có ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu ít hơn so với lo ngại ban đầu của nhiều nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp tại các quốc gia.

Tuy nhiên, giới chuyên gia kinh tế cho rằng thuế quan cao hơn vẫn để lại những ảnh hưởng kéo dài, có thể tiếp tục trong năm tới và thậm chí lâu hơn.

Số liệu công bố tuần này cho thấy trong quý 3/2025, nền kinh tế của Nhật Bản và Thụy Sỹ đều suy giảm, một phần do các doanh nghiệp Mỹ phải chịu mức thuế cao hơn khi mua hàng hóa từ hai quốc gia này. Mexico và Ireland - hai trong số những nước có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất sang Mỹ - cũng chứng kiến sự suy giảm kinh tế trong cùng kỳ.

Dù vậy, không phải tất cả các nền kinh tế đều chịu ảnh hưởng tiêu cực. Trong quý 3/2025, kinh tế Hàn Quốc, Pháp và khu vực đồng euro nói chung đã ghi nhận sự tăng trưởng, trong khi sản lượng kinh tế của Đức và Italy ổn định sau khi suy giảm trong quý 2/2025. Kết quả này phần nào được thúc đẩy bởi sự gia tăng đầu tư liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI), khi Mỹ và các nền kinh tế khác nhập khẩu một lượng lớn linh kiện bán dẫn, bộ xử lý, máy tính hoàn chỉnh, máy chủ và thiết bị viễn thông.

Một yếu tố khác giúp giảm bớt tác động tiêu cực của thuế quan là hầu hết các quốc gia bị ảnh hưởng bởi chính sách của chính quyền Trump chọn cách không trả đũa.

Sự cởi mở của phần còn lại của thế giới đối với thương mại cũng đã góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Theo Ngân hàng Thế giới (WB), xuất khẩu từ các nước đang phát triển sang Mỹ giảm 8,6% trong 7 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024, nhưng xuất khẩu sang các nền kinh tế phát triển khác lại tăng 5,9% và sang các nền kinh tế đang phát triển khác tăng 10,3%.

Tuần này, Ủy ban châu Âu (EC) đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Liên minh châu Âu (EU) năm nay, nhưng hạ dự báo cho năm tới - một động thái cho thấy gánh nặng của thuế quan cao hơn chỉ đến chậm hơn và giảm bớt phần nào chứ không phải bị loại bỏ hoàn toàn.

Ông Valdis Dombrovskis, quan chức kinh tế hàng đầu của EU, nhận định: "Tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ chậm lại trong nửa cuối năm 2025 và sau đó ổn định, do tác động từ thuế quan cao và sự không chắc chắn về chính sách”.

Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cũng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ duy trì dưới mức trung bình lịch sử trong các quý tới, khi tác động của thuế quan và tình trạng bấp bênh chính sách thương mại gia tăng.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), tổng sản lượng kinh tế của các thành viên nhóm G20 nền kinh tế lớn đã tăng trưởng nhanh hơn trong quý 2/2025, sau khi chậm lại trong quý 1/2025, chủ yếu nhờ sự phục hồi của kinh tế Mỹ. Tuy vậy, tốc độ tăng trưởng của G20 trong quý 3/2025 vẫn chưa được tính toán do Mỹ chưa công bố con số tăng trưởng cho quý này.

Các nhà kinh tế tại ngân hàng JPMorgan Chase ước tính nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng với tốc độ hàng năm là 3% trong quý 3/2025, giảm từ mức 3,8% trong quý 2/2025. Nếu ước tính này chính xác, nền kinh tế toàn cầu quý 3/2025 có thể đã tăng trưởng với tốc độ yếu hơn một chút so với quý 2/2025.