Chính sách áp thuế quan cao trên diện rộng của Tổng thống Donald Trump đang định hình lại thương mại toàn cầu và mang lại nguồn thu ngân sách lớn cho quốc khố Mỹ. Nhưng một nghiên cứu mới cũng cho rằng chính sách này có thể đẩy nhiều người Mỹ rơi vào cảnh nghèo.

Phân tích được tổ chức nghiên cứu The Budget Lab của Đại học Yale công bố hôm 9/9 phát hiện thấy việc chính quyền ông Trump tăng thuế quan có thể khiến số người Mỹ sống trong cảnh nghèo tăng thêm 875.000 người vào năm 2026. Con số này bao gồm 375.000 trẻ em bị rơi vào cảnh nghèo.

Theo hãng tin CNN, đánh giá của The Budget Lab dựa trên Thước đo nghèo chính thức (Official Poverty Measure) của Mỹ, một tiêu chuẩn đánh giá nghèo trên cơ sở thu nhập trước thuế đã được sử dụng từ lâu của nước này.

Thuế quan và việc tăng giá hàng hóa do thuế quan được cho là sẽ tác động nhiều nhất đến các hộ gia đình thu nhập thấp. So với những hộ giàu hơn, những hộ nghèo hơn thường có xu hướng phải chi một phần lớn hơn trong thu nhập cho chi phí sinh hoạt, đồng nghĩa rằng họ dễ tổn thương hơn trước sự biến động giá cả. Ngoài ra, giới chuyên gia kinh tế cũng nói rằng các hộ gia đình thu nhập thấp ở Mỹ thường mua nhiều hàng hóa nhập khẩu hơn so với các hộ thu nhập cao, mà hàng nhập khẩu là đối tượng bị áp thuế quan trực tiếp.

Chính sách thuế mới của Mỹ

Chính sách thuế mới của Mỹ

Nghiên cứu của The Budget Lab cho thấy tỷ lệ nghèo ở Mỹ có thể tăng lên mức 10,7% sau khi tính đến thuế quan của ông Trump, so với mức 10,4% trong trường hợp không có thuế quan.

Một báo cáo của Cục Thống kê dân số (US Census Bureau) thuộc Bộ Thương mại Mỹ công bố ngày 9/9 cho thấy có gần 36 triệu người ở Mỹ sống trong cảnh nghèo vào thời điểm cuối năm ngoái. So với một năm trước đó, tỷ lệ nghèo ở nước này đã giảm 0,4 điểm phần trăm, còn 10,6% nhờ tăng trưởng tiền lương và thu nhập về cơ bản theo kịp tốc độ tăng của chi phí sinh hoạt.

Phản hồi câu hỏi của CNN về phát hiện cho thấy thuế quan làm gia tăng tỷ lệ nghèo ở Mỹ, người phát ngôn Nhà Trắng Taylor Rogers lập luận rằng các chính sách kinh tế của Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ cầm quyền đầu tiên đã giúp “các hộ gia đình thuộc tầng lớp lao động trở nên khá giả hơn, thu hẹp bất bình đẳng thu nhập”.

“Với chương trình nghị sự ‘Nước Mỹ trên hết’ gồm các chính sách giảm thuế, áp thuế quan, đầu tư chưa từng có tiền lệ, nới lỏng các quy chế giám sát, và phát triển vị thế thống lĩnh năng lượng tiếp tục được thực thi trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, người dân Mỹ có thể tin tưởng rằng tình trạng tồi tệ của nền kinh tế thời cựu Tổng thống Joe Biden cầm quyền đã khép lại”, ông Rogers nói.

Với các kế hoạch thuế quan mà ông Trump đã triển khai trong năm nay, thuế suất hiệu lực bình quân của thuế quan Mỹ đã tăng lên 17,4%, cao nhất từ năm 1935 - theo The Budget Lab. Tuy nhiên, các kế hoạch thuế quan vẫn còn nhiều bất định và đang đối mặt với kiện tụng tại Tòa án Tối cao Mỹ.

Theo The Budget Lab, nếu Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết rằng phần lớn các kế hoạch thuế quan của ông Trump là không phù hợp với quy định của Hiến pháp Mỹ, 71% thuế quan mà ông đã áp trong năm nay sẽ bị vô hiệu hóa. Tuy nhiên, giới phân tích và giới chức chính quyền Trump nhấn mạnh rằng Tổng thống có thể dựa vào các thẩm quyền khác để duy trì nhiều thuế quan đang có hiệu lực.