Trần lãi suất sẽ nghiêm, tín dụng phi sản xuất có thể xét lại
Những nội dung chính tại cuộc họp mở rộng giữa Ngân hàng Nhà nước với các tổ chức tín dụng sáng nay (7/9)
Sau cuộc họp ngày 26/8 với 12 ngân hàng thương mại lớn, sáng nay (7/9) tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức cuộc họp mở rộng với tất cả các tổ chức tín dụng, đại diện các hiệp hội trong ngành để bàn triển khai các giải pháp, nhiệm vụ trong những tháng cuối năm 2011.
Một nội dung được đề cập đến là tình hình phát triển tín dụng của hệ thống hiện nay, trong đó xét về cơ cấu cũng như khả năng có những điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
Tại cuộc họp, Ngân hàng Nhà nước đưa ra 3 định hướng chính nhằm kiểm soát tăng trưởng tín dụng bằng VND trong thời gian tới. Trong đó tiếp tục kiểm soát tăng trưởng tín dụng dưới 20% ; tùy theo diễn biến thị trường, đặc biệt là tình hình cung cầu ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều hành linh hoạt qua các kênh, đảm bảo hài hòa về mức tăng và lượng cung ứng tiền qua các tháng, đảm bảo mục tiêu chính sách tiền tệ.
Đặc biệt, một khả năng quan trọng được đưa ra là: Trước mắt vẫn duy trì các quy định về cho vay phi sản xuất, tùy theo diễn biến tình hình, Ngân hàng Nhà nước sẽ trình Chính phủ cho phép có những điều chỉnh phù hợp. Nếu điều chỉnh, có thể dự tính điểm đến là giới hạn tỷ trọng tín dụng phi sản xuất trên tổng dư nợ (hiện đã chốt 16% vào 31/12/2011), sự phân loại cụ thể các nhóm đối tượng thuộc diện phi sản xuất.
Liên quan đến nội dung này, dữ liệu mà Ngân hàng Nhà nước công bố tại cuộc họp cho biết, dư nợ cho vay phi sản xuất của hệ thống đã giảm mạnh so với cuối năm 2010, đặc biệt là cho vay đầu tư chứng khoán.
Ước tính đến cuối tháng 8, tín dụng đối với lĩnh vực sản xuất tăng 14,79%, trong đó tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 30,5%; tín dụng xuất khẩu tăng 35,02%; trong khi đó tín dụng phi sản xuất giảm 16,95%, trong đó, dư nợ cho vay để đầu tư, kinh doanh chứng khoán giảm tới 43,03%, dư nợ cho vay để đầu tư kinh doanh bất động sản giảm 10,1%, dư nợ cho vay tiêu dùng giảm 23,12%.
Cũng theo Ngân hàng Nhà nước, đến cuối tháng 8, tổng phương tiện thanh toán và tín dụng tăng thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước nhưng phù hợp với mục tiêu kiểm soát kiềm chế lạm phát. Tổng phương tiện thanh toán đến ngày 30/8 tăng 9,16% so với cuối năm 2010, thấp hơn mức tăng 19,87% và 16,41% của cùng kỳ năm 2009 và 2010; tín dụng đối với nền kinh tế đến ngày 30/8 tăng 8,85% so với cuối năm 2010, thấp hơn mức tăng 16,9% của cùng kỳ năm 2010 nhưng bằng khoảng 50% tốc độ tăng tín dụng dự kiến cả năm 2011 (khoảng 15-18%).
Ngoài ra, tại cuộc họp, Ngân hàng Nhà nước cũng đưa ra những định hướng điều hành khác khá cụ thể trong những tháng cuối năm.
Để kiểm soát tăng trưởng tín dụng bằng ngoại tệ, nhà điều hành sẽ thanh tra, kiểm tra một số tổ chức tín dụng có tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao và hệ số sử dụng vốn ngoại tệ cao; sửa đổi cơ chế cho vay bằng ngoại tệ theo hướng quy định điều kiện chặt chẽ hơn đối với khách hàng không có nguồn thu ngoại tệ từ hoạt động sản xuất kinh doanh để trả nợ vay; ban hành quy chế trần giao dịch kỳ hạn nhằm tăng chi phí vay bằng ngoại tệ; yêu cầu các tổ chức tín dụng quan tâm điều hành, đảm bảo thanh khoản ngoại tệ.
Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ nguyên các mức lãi suất điều hành như hiện nay, duy trì trần lãi suất huy động vốn bằng VND 14%/năm để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng đưa mặt bằng lãi suất cho vay về biên độ 17-19% đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường; giữ nguyên trần lãi suất bằng ngoại tệ của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng là tổ chức và dân cư.
Thông tư quy định về hoạt động ủy thác, nhận ủy thác của tổ chức tín dụng cũng sẽ được ban hành để tránh việc các tổ chức tín dụng lợi dụng đưa lãi suất huy động lên cao. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ ban hành chỉ thị về việc chấp hành trần lãi suất huy động và xử lý nghiêm khắc các tổ chức tín dụng vi phạm.
Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của tổ chức tín dụng, trước mắt tập trung thanh tra các tổ chức tín dụng có tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao, xử lý nghiêm và kịp thời đối với những sai phạm của tổ chức tín dụng nhằm đảm bảo việc thực thi chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng có hiệu quả.
Và một lần nữa, cơ quan điều hành chính sách tiền tệ tái khẳng định sẽ điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, nếu cần phải điều chỉnh thì chỉ điều chỉnh theo diễn biến tỷ giá thực của đồng Việt Nam (không quá 1%); sẵn sàng bán ra can thiệp thị trường nếu cần thiết để hỗ trợ bình ổn tỷ giá.
Về điều hành thị trường vàng, mục tiêu bình ổn là làm cho giá vàng trong nước diễn biến phù hợp với giá vàng quốc tế, chống đầu cơ, làm giá. Ngân hàng Nhà nước xây dựng và trình Chính phủ phương án bình ổn thị trường vàng trong ngắn hạn và phương án Ngân hàng Nhà nước huy động vàng trong nền kinh tế để tăng dự trữ ngoại hối, đảm bảo quyền lợi của người dân có vàng cũng như tăng cường nguồn lực can thiệp của Nhà nước; trình Chính phủ nghị định về quản lý hoạt động sản xuất- kinh doanh vàng.
Liên quan đến an toàn hệ thống, Ngân hàng Nhà nước cho biết thanh khoản VND và ngoại tệ của hệ thống các tổ chức tín dụng về cơ bản được đảm bảo. Thanh khoản VND căng thẳng trong 4 tháng đầu, nhưng từ nửa cuối tháng 5/2011 đến nay đã được cải thiện đáng kể do huy động vốn ngắn hạn VND đã tăng trở lại; tín dụng VND có xu hướng giảm, tín dụng bằng ngoại tệ mặc dù tăng trưởng cao nhưng vẫn được cân đối bằng nguồn vốn vay nước ngoài.
Nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng tăng lên nhưng được cho là vẫn trong tầm kiểm soát (đến cuối tháng 7 nợ xấu là 3,04%/tổng dư nợ cho vay so với mức 2,16% cuối năm 2010).
Một nội dung được đề cập đến là tình hình phát triển tín dụng của hệ thống hiện nay, trong đó xét về cơ cấu cũng như khả năng có những điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
Tại cuộc họp, Ngân hàng Nhà nước đưa ra 3 định hướng chính nhằm kiểm soát tăng trưởng tín dụng bằng VND trong thời gian tới. Trong đó tiếp tục kiểm soát tăng trưởng tín dụng dưới 20% ; tùy theo diễn biến thị trường, đặc biệt là tình hình cung cầu ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều hành linh hoạt qua các kênh, đảm bảo hài hòa về mức tăng và lượng cung ứng tiền qua các tháng, đảm bảo mục tiêu chính sách tiền tệ.
Đặc biệt, một khả năng quan trọng được đưa ra là: Trước mắt vẫn duy trì các quy định về cho vay phi sản xuất, tùy theo diễn biến tình hình, Ngân hàng Nhà nước sẽ trình Chính phủ cho phép có những điều chỉnh phù hợp. Nếu điều chỉnh, có thể dự tính điểm đến là giới hạn tỷ trọng tín dụng phi sản xuất trên tổng dư nợ (hiện đã chốt 16% vào 31/12/2011), sự phân loại cụ thể các nhóm đối tượng thuộc diện phi sản xuất.
Liên quan đến nội dung này, dữ liệu mà Ngân hàng Nhà nước công bố tại cuộc họp cho biết, dư nợ cho vay phi sản xuất của hệ thống đã giảm mạnh so với cuối năm 2010, đặc biệt là cho vay đầu tư chứng khoán.
Ước tính đến cuối tháng 8, tín dụng đối với lĩnh vực sản xuất tăng 14,79%, trong đó tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 30,5%; tín dụng xuất khẩu tăng 35,02%; trong khi đó tín dụng phi sản xuất giảm 16,95%, trong đó, dư nợ cho vay để đầu tư, kinh doanh chứng khoán giảm tới 43,03%, dư nợ cho vay để đầu tư kinh doanh bất động sản giảm 10,1%, dư nợ cho vay tiêu dùng giảm 23,12%.
Cũng theo Ngân hàng Nhà nước, đến cuối tháng 8, tổng phương tiện thanh toán và tín dụng tăng thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước nhưng phù hợp với mục tiêu kiểm soát kiềm chế lạm phát. Tổng phương tiện thanh toán đến ngày 30/8 tăng 9,16% so với cuối năm 2010, thấp hơn mức tăng 19,87% và 16,41% của cùng kỳ năm 2009 và 2010; tín dụng đối với nền kinh tế đến ngày 30/8 tăng 8,85% so với cuối năm 2010, thấp hơn mức tăng 16,9% của cùng kỳ năm 2010 nhưng bằng khoảng 50% tốc độ tăng tín dụng dự kiến cả năm 2011 (khoảng 15-18%).
Ngoài ra, tại cuộc họp, Ngân hàng Nhà nước cũng đưa ra những định hướng điều hành khác khá cụ thể trong những tháng cuối năm.
Để kiểm soát tăng trưởng tín dụng bằng ngoại tệ, nhà điều hành sẽ thanh tra, kiểm tra một số tổ chức tín dụng có tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao và hệ số sử dụng vốn ngoại tệ cao; sửa đổi cơ chế cho vay bằng ngoại tệ theo hướng quy định điều kiện chặt chẽ hơn đối với khách hàng không có nguồn thu ngoại tệ từ hoạt động sản xuất kinh doanh để trả nợ vay; ban hành quy chế trần giao dịch kỳ hạn nhằm tăng chi phí vay bằng ngoại tệ; yêu cầu các tổ chức tín dụng quan tâm điều hành, đảm bảo thanh khoản ngoại tệ.
Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ nguyên các mức lãi suất điều hành như hiện nay, duy trì trần lãi suất huy động vốn bằng VND 14%/năm để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng đưa mặt bằng lãi suất cho vay về biên độ 17-19% đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường; giữ nguyên trần lãi suất bằng ngoại tệ của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng là tổ chức và dân cư.
Thông tư quy định về hoạt động ủy thác, nhận ủy thác của tổ chức tín dụng cũng sẽ được ban hành để tránh việc các tổ chức tín dụng lợi dụng đưa lãi suất huy động lên cao. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ ban hành chỉ thị về việc chấp hành trần lãi suất huy động và xử lý nghiêm khắc các tổ chức tín dụng vi phạm.
Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của tổ chức tín dụng, trước mắt tập trung thanh tra các tổ chức tín dụng có tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao, xử lý nghiêm và kịp thời đối với những sai phạm của tổ chức tín dụng nhằm đảm bảo việc thực thi chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng có hiệu quả.
Và một lần nữa, cơ quan điều hành chính sách tiền tệ tái khẳng định sẽ điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, nếu cần phải điều chỉnh thì chỉ điều chỉnh theo diễn biến tỷ giá thực của đồng Việt Nam (không quá 1%); sẵn sàng bán ra can thiệp thị trường nếu cần thiết để hỗ trợ bình ổn tỷ giá.
Về điều hành thị trường vàng, mục tiêu bình ổn là làm cho giá vàng trong nước diễn biến phù hợp với giá vàng quốc tế, chống đầu cơ, làm giá. Ngân hàng Nhà nước xây dựng và trình Chính phủ phương án bình ổn thị trường vàng trong ngắn hạn và phương án Ngân hàng Nhà nước huy động vàng trong nền kinh tế để tăng dự trữ ngoại hối, đảm bảo quyền lợi của người dân có vàng cũng như tăng cường nguồn lực can thiệp của Nhà nước; trình Chính phủ nghị định về quản lý hoạt động sản xuất- kinh doanh vàng.
Liên quan đến an toàn hệ thống, Ngân hàng Nhà nước cho biết thanh khoản VND và ngoại tệ của hệ thống các tổ chức tín dụng về cơ bản được đảm bảo. Thanh khoản VND căng thẳng trong 4 tháng đầu, nhưng từ nửa cuối tháng 5/2011 đến nay đã được cải thiện đáng kể do huy động vốn ngắn hạn VND đã tăng trở lại; tín dụng VND có xu hướng giảm, tín dụng bằng ngoại tệ mặc dù tăng trưởng cao nhưng vẫn được cân đối bằng nguồn vốn vay nước ngoài.
Nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng tăng lên nhưng được cho là vẫn trong tầm kiểm soát (đến cuối tháng 7 nợ xấu là 3,04%/tổng dư nợ cho vay so với mức 2,16% cuối năm 2010).