Tuy nhiên, thông tin về loại mực khô được làm giả từ cao su được trà trộn, bày bán trên thị trường khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang, lo lắng. Ngoài ra còn có nguy cơ mua phải mực khô chất lượng kém, ngâm tẩm hóa chất độc hại…Chị Minh Hà (Trương Định, Hà Nội) kể lại, trong chuyến đi du lịch Sầm Sơn vừa qua, chị có mua một vài cân mực khô về làm quà cho người thân. Nhưng khi mang ra nướng ăn, chị thấy mực khô có nhiều biểu hiện lạ. Mực có mùi thơm nhưng có con dai bất thường, đặc biệt khi dùng tay kéo căng, các miếng mực này có sự đàn hồi giống cao su. "Quan sát kỹ, tôi thấy có 1 – 2 con mực không có gân giữa các sống lưng như mực thông thường, khi đốt mực có mùi khét. Tôi sợ quá nên không dám ăn mà đổ bỏ," chị Hà nói.

Theo PGS – TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội) khẳng định, hiện nay chưa có một căn cứ khoa học nào khẳng định xuất hiện loại mực giả làm từ cao su được bày bán trên thị trường. Bởi lẽ để có công nghệ sản xuất cao su thành loại mực giống y như thật từ mùi vị đến hình dáng thì chi phí giá thành còn "đội" lên cao gấp nhiều lần mực loại mực tự nhiên. "Theo tôi, có thể loại mực này là loại kém chất lượng, trước khi phơi khô đã không còn tươi, nên người bán phải dùng hóa chất để xử lý và để được lâu. Chính vì thế, khi ăn mực không ngọt mà tanh, dai hơn bình thường, nướng lên có mùi khét…"Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tử Cương (Nguyên cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản – Bộ NN&PTNN) cũng khẳng định không thể có chuyện mực khô nguyên con được làm giả bằng cao su như thông tin đồn thổi, mà thường là người tiêu dùng mua phải mực khô kém chất lượng.

"Có một số loại mực khi nướng ăn người dân thấy rất dai, có mùi lạ… thực chất gọi là mực xà hay còn gọi là mực ma. Loại mực này khi phơi khô có màu đen, vị đắng, khó nhai và không thơm ngọt như mực thông thường. So với các loại mực khác, mực xà có giá thành khá rẻ, chỉ bằng 1/3 cho đến 1/5 so với các loại mực khác. Trước đây, ngư dân đánh bắt loại mực này chủ yếu dùng làm thức ăn chăn nuôi. Hiện nay, vì lợi nhuận một số cơ sở còn dùng thuốc tẩy phần râu mực xà và lột lớp da màu đen sậm bên ngoài cho giống loại mực ống khô, rồi trà trộn bán ra thị trường…" ông Nguyễn Tử Cương nhận định.Theo các chuyên viên y tế thì những hóa chất được phát hiện trong khô mực xếp vào hàng cực độc, sử dụng loại lớn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Theo các lái buôn, khô mực có hóa chất còn được "kê theo toa", ví dụ như khô mực có tẩm bifenthrin (loại hóa chất dùng trong thuốc trừ sâu), khô mực được tẩm clorin (khử trùng và tẩy trắng), khô mực được tẩm trichlorfon (diệt ruồi muỗi)...

Vậy làm thế nào để người tiêu dùng có thể phân biệt mực khô chất lượng tốt và mực khô đã bị ngâm tẩm hóa chất? Theo các chuyên gia, bạn có thể lưu ý những dấu hiệu dưới đây:

- Quan sát màu sắc của mực khô. Để chọn mực khô ngon bạn không thể bỏ qua việc quan sát màu sắc của chúng. Mực khô ngon sẽ có màu tươi tắn. Lưng mực có màu hồng hơi đậm hoặc ngả đỏ vừa phải, có thêm những đốm nhỏ trên lưng. Phần bụng thì ngàu trắng. Với những chú mực khô màu trắng bệch tuyệt đối không nên mua, vì đó là mực ươn, hư rồi mới đem phơi.- Xem lớp phấn trên mình mực. Mực khô được làm từ những con mực còn tươi sẽ được bao phủ lớp phần trắng mịn và rất dày. Khi chọn mua mực bạn hãy lấy những con có nhiều phấn, chúng dai vừa miệng lại rất ngọt thịt. Nhớ là lớp phấn phủ đều thân mực không bị loang lổ hoặc tập trung quá nhiều ở một vị trí.- Nên chọn mực thân dày. Mực khô được phơi theo 2 hình thức phơi trên phiên và phơi treo. Mực khô phơi treo thường có thân thẳng, mình dày (thường mực câu được phơi kiểu này), mực khô cào thường được phơi trên phiên nên mình mỏng. Kinh nghiệm của dân sành sỏi chia sẻ rằng mực khô thân dày ăn ngon và ngọt hơn mực thân mỏng.- Dựa vào mùi. Ấn tay vào mực không bị dính tay, không thấy có độ ẩm, tay khô ráo cùng với mùi thơm đặc trưng thì chứng tỏ mực khô ngon được phơi dưới nắng tự nhiên. Mực khô ngon thì mùi thơm nhẹ của hải sản, nhưng không tanh. Nếu thấy mực có mùi lạ, hắc hoặc hôi thì không nên mua, đó có thể là mực hư đem phơi hoặc mực được dùng chất bảo quản, rất nguy hiểm.

Ngoài ra, người tiêu dùng có thể nhận ra mực khô chất lượng kém dựa vào các yếu tố như: xem đầu mực có dính chắc chắn trên thân mực không, râu mực phải nguyên vẹn, phần râu có màu hồng giống như thân mực. Quan sát kĩ sẽ thấy mực chất lượng kém có đặc điểm dễ nhận biết như không có hạch, thiếu mắt, râu mực có nhưng không quăn...