Năm 2010, các quỹ đầu tư lợi ích quốc gia của Trung Quốc đã mạnh tay tăng vốn đầu tư vào các công ty blue-chip của Nhật Bản, nguồn tin thân cận tiết lộ với tờ Wall Street Journal.

Theo tờ báo này, phần lớn các vụ mua cổ phần trong công ty Nhật của các quỹ đầu tư lợi ích quốc gia Trung Quốc đều được thực hiện thông qua một số quỹ đầu tư mang những cái tên khó nhớ được đăng ký tại Australia.

Đây đều là các khoản đầu tư bị động, trong đó cổ đông không có tiếng nói trong vấn đề chiến lược và quản lý doanh nghiệp, nhưng cho thấy ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trên thị trường tài chính, cũng như mối quan hệ kinh tế đang lên giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á.

Việc Trung Quốc âm thầm vào rót vốn vào các công ty Nhật diễn ra ngay khi nước này vượt Nhật trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Mỹ.

Trong thời gian từ tháng 4-9/2010, cái tên SSBT OD05 Omnibus Account Treaty Clients - một quỹ đầu tư đăng ký tại Sydney, Australia, mà thực chất là quỹ của các nhà đầu tư lợi ích quốc gia Trung Quốc - đã xuất hiện trong danh sách 10 cổ đông lớn nhất của nhiều công ty hàng đầu Nhật Bản như Toshiba, Shiseido, Kirin, Tokyo Electric Power… Sáu tháng trước đó, cái tên này không nằm trong danh sách 10 cổ đông lớn nhất của các công ty trên.

Ngoài ra, SSBT OD05 Omnibus Account Treaty Clients còn là cổ đông của các công ty như Sony và những ngân hàng lớn nhất Nhật Bản gồm Mitsubishi UFJ Financial, Mizuho Financial và Sumitomo Mitsui Financial.

Do cổ phần sở hữu của quỹ trên chưa đạt tới 5% - mức mà luật chứng khoán của Nhật Bản yêu cầu nhà đầu tư phải công bố nhiều thông tin hơn - nên bản thân các công ty được rót vốn cũng biết rất ít về nhà đầu tư này.

Tuy nhiên, nguồn tin thân cận tiết lộ với Wall Street Journal rằng, quỹ lợi ích quốc gia China Investment Corp. (CIC) là một trong những cái tên đứng sau SSBT OD05. Cơ quan Quản lý ngoại hối Trung Quốc (SAFE) - cơ quan quản lý dự trữ ngoại hối 2,85 nghìn tỷ USD của Trung Quốc - cũng có thể là một trong những quỹ phía sau SSBT OD05.

Các công ty Nhật Bản được phỏng vấn cho biết, họ xem việc các nhà đầu tư Trung Quốc mua cổ phần nhỏ lẻ ở đất nước mặt trời mọc là “chuyện thường ngày ở huyện”. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp Nhật cũng đã thuê các công ty nhận diện cổ đông để tìm hiểu thêm thông tin về cổ đông Trung Quốc.

Theo một báo cáo từ hãng tư vấn đầu tư Chibagin Asset Management của Nhật, trong thời gian 6 tháng kết thúc vào ngày 30/9/2010, các quỹ đầu tư lợi ích quốc gia của Trung Quốc đã tăng hơn gấp đôi số vổn rót vào các công ty Nhật, lên mức 1,62 nghìn tỷ Yên (tương đương 19,4 tỷ USD) cho 90 công ty, từ mức 624 tỷ Yên cho 35 công ty trong thời gian 6 tháng trước đó. Những con số này không bao gồm tiền đầu tư của các nhà đầu tư Trung Quốc khác.

Một cổ đông có tên SSBT OD05 Omnibus China Treaty 808150, cũng đăng ký ở Sydney Australia, đã lần đầu xuất hiện ở vị trí cổ đông lớn thứ 8 của hãng Sony trong báo cáo tài chính của tập đoàn này cho năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2008. Hãng Sony cho hay, cổ đông này nắm 1,6% cổ phần, và “chúng tôi không rõ họ là ai”.

Cái tên trên cũng nằm trong top 10 cổ đông lớn nhất của hãng sản phẩm hóa học Nitto Denko. Theo đại diện của hãng này, SSBT OD05 Omnibus China Treaty 808150 có thể là một quỹ lợi ích quốc gia đến từ Trung Quốc.