Trung Quốc phản ứng sau tuyên bố áp thuế quan 100% của Tổng thống Trump

Theo hãng tin CNBC, một người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc cáo buộc Mỹ là “sách mẫu về tiêu chuẩn kép”. Lời chỉ trích này nhằm vào việc ông Trump nói sẽ áp thuế quan bổ sung 100% lên hàng hóa từ Trung Quốc vào Mỹ - động thái được cho là để trả đũa việc Trung Quốc trước đó một ngày tăng cường các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.

Tuyên bố thuế quan mà ông Trump đưa ra trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social vào hôm thứ Sáu (10/10) đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ rung chuyển, “bốc hơi” 2 nghìn tỷ USD vốn hóa trong phiên ngày hôm đó.

Ông chủ Nhà Trắng nói Mỹ sẽ áp thuế quan mới 100% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc “ngoài bất kỳ thuế quan nào đang áp”, có hiệu lực từ ngày 1/11. Ông cho biết thêm rằng từ ngày 1/11, Mỹ sẽ áp biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với “bất kỳ và tất cả phần mềm quan trọng”.

Phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc ngày Chủ nhật (12/10) nói rằng những lời đe dọa áp thuế quan cao không phải là cách phù hợp để làm việc với Trung Quốc. “Lập trường của Trung Quốc về chiến tranh thương mại là nhất quán: chúng tôi không muốn thương chiến nhưng cũng không sợ thương chiến”, vị này nói.

Người phát ngôn của Trung Quốc nói rằng Mỹ “từ lâu đã kéo căng khái niệm an ninh quốc gia, lạm dụng kiểm soát xuất khẩu, có những hành vi phân biệt đối xử với Trung Quốc và áp đặt các biện pháp tài phán đơn phương có phạm vi rộng đối với nhiều sản phẩm khác nhau, bao gồm thiết bị sản xuất bán dẫn và con chip”.

Vị này nhấn mạnh rằng danh sách kiểm soát xuất khẩu của Mỹ gồm hơn 3.000 mặt hàng, nhiều gấp hơn 3 lần con số xấp xỉ 900 mặt hàng trong danh sách kiểm soát xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng của Trung Quốc.

Hôm thứ Năm (9/10), Trung Quốc tuyên bố tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm. Bắc Kinh nói rằng hành động này phù hợp với luật pháp quốc tế, bác bỏ quan điểm của Mỹ nói làm như vậy là sự cưỡng ép kinh tế.

Bộ Thương mại Trung Quốc nói việc nước này siết kiểm soát xuất khẩu đất hiếm là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm tăng cường hệ thống kiểm soát xuất khẩu và “bảo vệ tốt hơn hòa bình thế giới và ổn định khu vực” trong bối cảnh mà họ miêu tả là môi trường an ninh toàn cầu nhiều biến động.

Các biện pháp kiểm soát mới - không chỉ nhằm vào các vật liệu đất hiếm, mà còn bao trùm cả tài sản trí tuệ và công nghệ liên quan tới đất hiếm - được công bố chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến có cuộc gặp ở Hàn Quốc.

“Các biện pháp kiểm soát này không phải là lệnh cấm xuất khẩu. Các hồ sơ đáp ứng được tiêu chuẩn vẫn sẽ được cấp phép xuất khẩu. Trung Quốc đã đánh giá tác động tiềm tàng của các biện pháp này đối với chuỗi cung ứng và tự tin rằng ảnh hưởng sẽ rất hạn chế”, người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc nói.

Theo các biện pháp mới được công bố, các thực thể nước ngoài sẽ phải xin Trung Quốc cấp phép để được xuất khẩu những sản phẩm có chứa từ 0,1% giá trị trở lên là đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc được sản xuất bằng công nghệ chiết xuất, tinh luyện đất hiếm hoặc công nghệ sản xuất và tái chế nam châm đất hiếm của Trung Quốc. Các hồ sơ xin cấp phép xuất khẩu cho các sản phẩm được sử dụng cho vũ khí hoặc mục đích quân sự khác đều sẽ không được cấp phép.

Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 12/10 nói rằng Mỹ không hề được báo trước về biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới của Trung Quốc. “Ngay khi biết tin từ các nguồn đại chúng, chúng tôi đã liên lạc với phía Trung Quốc để có một cuộc điện đàm, nhưng họ hoãn”, ông Greer nói.

Sau khi biện pháp mới của Trung Quốc được công bố, Hội đồng Thương mại châu Âu ở Trung Quốc cho biết một danh sách dài đơn xin cấp phép xuất khẩu Trung Quốc đang trong trạng thái chờ, nói rằng hạn chế mới sẽ “làm gia tăng sự phức tạp trong chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu”.