TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Xuất khẩu lao động 2009: “Mục tiêu bất khả thi”
Vì sao chỉ tiêu đưa 90.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài năm 2009 không thể hoàn thành?
Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) Nguyễn Ngọc Quỳnh nhận định, số lao động đi làm việc ở nước ngoài cả năm nay chỉ khoảng 70.000 người, giảm trên 22% so với mục tiêu đề ra là 90.000 người.
Ông Quỳnh cho biết, đến thời điểm này cả nước đưa được hơn 60.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài, đạt trên 70% chỉ tiêu. Nguyên nhân chính khiến việc đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài gặp khó khăn là do các nước bị ảnh hưởng khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên đã hạn chế tiếp nhận lao động. Bên cạnh đó, nhiều lao động phải về nước trước thời hạn.
Thực tế cho thấy, trong suốt nửa năm đầu doanh nghiệp xuất khẩu lao động trong nước khai thác được rất ít hợp đồng. Hiện nay, tình hình kinh tế thế giới có ổn định trở lại, một số thị trường cũng tăng nhu cầu tuyển dụng, tuy nhiên, để đạt mục tiêu đưa 90.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài là không thực hiện được.
Nhiều ý kiến cho rằng, lừa đảo xuất khẩu lao động ngày càng nhiều khiến người dân không còn mặn mà đi làm việc ở nước ngoài. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Rất đáng tiếc vì lừa đảo xuất khẩu lao động vẫn xảy ra từ nhiều năm nay, mặc dù chúng tôi đã phối hợp với nhiều ngành, đặc biệt là Bộ Công an để phát hiện xử lý và ngăn ngừa.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc lao động bị lừa khi có ý định đi làm việc ở nước ngoài. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu vẫn là người lao động chưa có đủ thông tin. Về điều này, một mặt do lỗi của các cơ quan quản lý chưa cung cấp đủ thông tin cho người lao động, mặt khác cũng do người lao động không chủ động tìm hiểu thông tin.
Để hạn chế tình trạng này, chúng tôi đã cho ra mắt website www.dolab.gov.vn để cung cấp thông tin cho người lao động. Tất cả những thông tin lao động cần biết về các doanh nghiệp xuất khẩu lao động trong nước, những hợp đồng đưa người đi làm việc ở nước ngoài đăng ký trên Cục đều được công bố công khai rộng rãi trên trang thông tin này. Người lao động có thể truy cập để biết được cụ thể doanh nghiệp nào đang tuyển lao động, tuyển đi thị trường nào và hợp động tuyển ra sao....
Nếu trong trường hợp người lao động thấy một doanh nghiệp hoặc một cá nhân nào đó thông báo tuyển lao động xuất khẩu nhưng tìm ở trên trang website không thấy thì hoàn toàn có thể nghi ngờ và nên báo cho chúng tôi biết để xử lý.
Hiện nay nhiều thị trường đang tăng nhu cầu tiếp nhận lao động nhập cư, vậy ông nhận định thế nào về tình hình xuất khẩu lao động năm 2010? Đâu sẽ là thị trường triển vọng?
Thị trường lao động thế giới bắt đầu hồi phục, có bước phát triển nhưng cũng chưa thực sự sôi động. Hiện chúng tôi đang phối hợp với Bộ Ngoại giao và các doanh nghiệp, cố gắng khai thác càng nhiều càng tốt thị trường hiện có để đưa lao động đi làm việc.
Trước mắt, theo tôi, các thị trường như Đài Loan, Malaysia, Trung Đông, vẫn là những thị trường nhận nhiều lao động. Đài Loan hiện vẫn là thị trường tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam với năm 2009 dự kiến khoảng trên 20.000 người.
Thị trường Malaysia gần đây cũng thấy khởi sắc và có nhiều đơn hàng tốt. Nếu người lao động hào hứng với thị trường này thì đây cũng là thị trường thu hút nhiều lao động trong năm 2010.
Với Hàn Quốc thì mấy tháng trở lại đây nhu cầu tuyển lao động của thị trường này cũng đã cao lên và hy vọng trong năm tới thị trường Hàn Quốc sẽ sôi động trở lại.
Một thị trường mới nhưng được đánh giá là khá triển vọng là Libi. Chỉ tính riêng trong năm 2009 nước ta đã đưa được gần 4000 lao động đi Libi và cho đến thời điểm này vẫn đang tiếp tục. Dự đoán sang năm 20010 Libi sẽ vẫn là thị trường có nhu cầu lao động lớn.
Năm 2010 Nhà nước có chính sách gì hỗ trợ xuất khẩu lao động không, thưa ông?
Đề án hỗ trợ các huyện nghèo xuất khẩu lao động theo Quyết định 71 của Chính phủ hiện vẫn đang được thực hiện.
Sau 6 tháng thực hiện đề án này, đã có trên 600 lao động ở các huyện nghèo được đưa đi làm việc ở nước ngoài. Hiện gần 3.000 lao động ở các huyện này đang được đào tạo nghề để chuẩn bị đưa đi làm việc ở nước ngoài trong thời gian tới.
Năm tới chúng tôi sẽ tiếp tục chương trình hỗ trợ huyện nghèo xuất khẩu lao động, sẽ dành những hợp đồng tốt, an toàn cho người nghèo.
Ngoài ra, sẽ tăng cường việc đào tạo theo đơn đặt hàng. Hiện nhiều doanh nghiệp, các trường nghề đang triển khai đặt hàng thí điểm đào tạo những nghề có nhu cầu cao trên thế giới như thợ hàn, du lịch khách sạn, xây dựng, đốc công...
Ông Quỳnh cho biết, đến thời điểm này cả nước đưa được hơn 60.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài, đạt trên 70% chỉ tiêu. Nguyên nhân chính khiến việc đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài gặp khó khăn là do các nước bị ảnh hưởng khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên đã hạn chế tiếp nhận lao động. Bên cạnh đó, nhiều lao động phải về nước trước thời hạn.
Thực tế cho thấy, trong suốt nửa năm đầu doanh nghiệp xuất khẩu lao động trong nước khai thác được rất ít hợp đồng. Hiện nay, tình hình kinh tế thế giới có ổn định trở lại, một số thị trường cũng tăng nhu cầu tuyển dụng, tuy nhiên, để đạt mục tiêu đưa 90.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài là không thực hiện được.
Nhiều ý kiến cho rằng, lừa đảo xuất khẩu lao động ngày càng nhiều khiến người dân không còn mặn mà đi làm việc ở nước ngoài. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Rất đáng tiếc vì lừa đảo xuất khẩu lao động vẫn xảy ra từ nhiều năm nay, mặc dù chúng tôi đã phối hợp với nhiều ngành, đặc biệt là Bộ Công an để phát hiện xử lý và ngăn ngừa.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc lao động bị lừa khi có ý định đi làm việc ở nước ngoài. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu vẫn là người lao động chưa có đủ thông tin. Về điều này, một mặt do lỗi của các cơ quan quản lý chưa cung cấp đủ thông tin cho người lao động, mặt khác cũng do người lao động không chủ động tìm hiểu thông tin.
Để hạn chế tình trạng này, chúng tôi đã cho ra mắt website www.dolab.gov.vn để cung cấp thông tin cho người lao động. Tất cả những thông tin lao động cần biết về các doanh nghiệp xuất khẩu lao động trong nước, những hợp đồng đưa người đi làm việc ở nước ngoài đăng ký trên Cục đều được công bố công khai rộng rãi trên trang thông tin này. Người lao động có thể truy cập để biết được cụ thể doanh nghiệp nào đang tuyển lao động, tuyển đi thị trường nào và hợp động tuyển ra sao....
Nếu trong trường hợp người lao động thấy một doanh nghiệp hoặc một cá nhân nào đó thông báo tuyển lao động xuất khẩu nhưng tìm ở trên trang website không thấy thì hoàn toàn có thể nghi ngờ và nên báo cho chúng tôi biết để xử lý.
Hiện nay nhiều thị trường đang tăng nhu cầu tiếp nhận lao động nhập cư, vậy ông nhận định thế nào về tình hình xuất khẩu lao động năm 2010? Đâu sẽ là thị trường triển vọng?
Thị trường lao động thế giới bắt đầu hồi phục, có bước phát triển nhưng cũng chưa thực sự sôi động. Hiện chúng tôi đang phối hợp với Bộ Ngoại giao và các doanh nghiệp, cố gắng khai thác càng nhiều càng tốt thị trường hiện có để đưa lao động đi làm việc.
Trước mắt, theo tôi, các thị trường như Đài Loan, Malaysia, Trung Đông, vẫn là những thị trường nhận nhiều lao động. Đài Loan hiện vẫn là thị trường tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam với năm 2009 dự kiến khoảng trên 20.000 người.
Thị trường Malaysia gần đây cũng thấy khởi sắc và có nhiều đơn hàng tốt. Nếu người lao động hào hứng với thị trường này thì đây cũng là thị trường thu hút nhiều lao động trong năm 2010.
Với Hàn Quốc thì mấy tháng trở lại đây nhu cầu tuyển lao động của thị trường này cũng đã cao lên và hy vọng trong năm tới thị trường Hàn Quốc sẽ sôi động trở lại.
Một thị trường mới nhưng được đánh giá là khá triển vọng là Libi. Chỉ tính riêng trong năm 2009 nước ta đã đưa được gần 4000 lao động đi Libi và cho đến thời điểm này vẫn đang tiếp tục. Dự đoán sang năm 20010 Libi sẽ vẫn là thị trường có nhu cầu lao động lớn.
Năm 2010 Nhà nước có chính sách gì hỗ trợ xuất khẩu lao động không, thưa ông?
Đề án hỗ trợ các huyện nghèo xuất khẩu lao động theo Quyết định 71 của Chính phủ hiện vẫn đang được thực hiện.
Sau 6 tháng thực hiện đề án này, đã có trên 600 lao động ở các huyện nghèo được đưa đi làm việc ở nước ngoài. Hiện gần 3.000 lao động ở các huyện này đang được đào tạo nghề để chuẩn bị đưa đi làm việc ở nước ngoài trong thời gian tới.
Năm tới chúng tôi sẽ tiếp tục chương trình hỗ trợ huyện nghèo xuất khẩu lao động, sẽ dành những hợp đồng tốt, an toàn cho người nghèo.
Ngoài ra, sẽ tăng cường việc đào tạo theo đơn đặt hàng. Hiện nhiều doanh nghiệp, các trường nghề đang triển khai đặt hàng thí điểm đào tạo những nghề có nhu cầu cao trên thế giới như thợ hàn, du lịch khách sạn, xây dựng, đốc công...
