Cụm từ “cách mạng công nghiệp 4.0” được nhắc tới khá nhiều và trở thành một cụm từ khá phổ biến trong thời gian gần đây tại Việt Nam.

Vậy thế nào là cách mạng công nghiệp 4.0? Nội dung và xu thế phát triển của cuộc cách mạng này là gì?

Thay đổi về bản chất

Tại diễn đàn "Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 - Được và mất" do Thời báo Kinh tế Việt Nam tổ chức chiều 7/4, các doanh nhân, chuyên gia kinh tế đã có những đánh giá đáng chú ý về bản chất cuộc cách mạng nói trên và ảnh hưởng của nó đến nền kinh tế Việt Nam.

Ông Đặng Việt Dũng, Giám đốc Điều hành Uber Việt Nam nói, bản chất cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là sự hội tụ của nền kinh tế vật lý, kinh tế số, sinh học, dựa trên nền tảng trí tuệ thông minh nhân tạo. Trong tương lai, cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ thay đổi bản chất nhiều công việc và cơ cấu nhiều ngành công nghiệp.

Đăng đàn về khái niệm này, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc Ngân hàng Tiên Phong (TPBank) dự báo, với cách mạng công nghiệp 4.0, các ứng dụng công nghệ hiện đại sẽ tiếp lục len lỏi vào từng gia đình. Các thiết bị nhỏ nhất trong mỗi nhà cũng dần dần được kết nối Internet, thực hiện nhiều việc giúp đời sống mỗi người thuận tiện hơn.

"Tất nhiên, các doanh nghiệp phải ứng dụng cách mạng công nghiệp này vào kinh doanh để giúp giảm giá thành, làm cho tổng thể xã hội tốt lên", ông nói.

Trong khi đó, TS. Lê Đăng Doanh nêu khái niệm, đây là cuộc cách mạng công nghiệp chắp cánh cho 3 cuộc cách mạng công nghiệp trước đó, giúp năng suất tăng lên đáng kể nhờ khoa học kỹ thuật nhưng chu kỳ sản phẩm lại ngắn đi nhiều so với hiện nay.

Ông Doanh mường tượng, trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, con người sẽ có những chiếc áo, kính kết nối Internet. Những người tiếp đón bệnh nhân ở bệnh viên, hay đón người ở toà án không còn là người thật mà là robot…

"Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tạo cơ hội chưa từng thấy cho kinh tế Việt Nam, nhưng cũng đòi hỏi Chính phủ phải thay đổi nhiều chính sách để thành công”, ông nói.

Ai chịu ảnh hưởng nhiều nhất?

Theo TS. Lê Đăng Doanh, đối tượng đầu tiên chịu ảnh hưởng từ cuộc cách mạng không ai khác chính là trí thức, như bác sỹ, luật sư, kiểm toán viên... hay những người làm trong ngành tài chính.

Ông Doanh ví dụ, nhiều luật sư mới ra trường có thể thất nghiệp khi các công tìm kiếm dựa trên trí thông minh nhân tạo hoàn toàn có khả năng trả lời nhanh các câu hỏi liên quan đến pháp luật.

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng trí tuệ nhân tạo không thể thay thế được việc đưa ra quyết định về chiến lược của công ty, hay về hoà giải khi có tranh chấp... Có nghĩa là con người vẫn còn chỗ đứng trong nhiều lĩnh vực cụ thể.

Bà Nguyễn Thanh Huyền, Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 nhận xét, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ mang lại nhiều cơ hội cho các nước đang phát triển như Việt Nam.

Tuy nhiên, đối với riêng ngành dệt may, bà Huyền dự báo, đa số lao động ngành dệt may, da giày Việt Nam trong tương lai sẽ thất nghiệp do khả năng cạnh tranh của máy móc.

Việt Nam có thể bắt kịp cách mạng công nghiệp 4.0?

Lạc quan với câu hỏi này, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank khẳng định: “Việt Nam hoàn toàn có thể”.

Ông phân tích, hiện tại, TPBank đã triển khai các điểm giao dịch ngân hàng tự động từ tháng 2/2017. Theo đó, người sử dụng dịch vụ có thể thực hiện hầu hết các giao dịch ngân hàng cơ bản như nộp tiền mặt, đăng ký tài khoản thanh toán, các khoản vay, mở thẻ ghi nợ, gửi tiền có kỳ hạn...

Dự kiến, từ nay đến cuối năm 2017, ngân hàng này sẽ có 50 điểm giao dịch tự động trên toàn quốc.

Còn người đứng đầu Uber Việt Nam, ông Đặng Việt Dũng, lại cho rằng trong ngắn hạn thì Việt Nam chưa thể bắt kịp, còn trung hạn vẫn là một dấu hỏi lớn. Bởi theo ông, về bản chất, muốn đón nhận thế nào còn phải phụ thuộc nhiều vào yếu tố chính sách.

Đồng quan điểm, ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam cho rằng cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ là thách thức lớn đối với Việt Nam. “Muốn bắt kịp phải có sự đột biến, mà đột biến thì phải có điều kiện. Chỉ có Nhà nước mới tạo được đột biến”, ông Liên khẳng định.