Chính phủ làm việc với doanh nghiệp về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết Bộ Chính trị đã có kết luận và Quốc hội đã ban hành nghị quyết triển khai dự án. Dự án được xem xét theo ba phương thức đầu tư gồm đầu tư công, đầu tư theo mô hình đối tác công – tư (PPP) và đầu tư tư nhân; yêu cầu đặt ra là lựa chọn phương thức tối ưu, bảo đảm hiệu quả và lợi ích cao nhất cho quốc gia.

Phó Thủ tướng hoan nghênh các doanh nghiệp bày tỏ mong muốn tham gia dự án. Trong số 6 doanh nghiệp đăng ký, 4 đơn vị đã gửi hồ sơ và 5 đơn vị tham dự cuộc họp. Một doanh nghiệp không thể liên lạc được theo địa chỉ đã công bố.

Phó Thủ tướng nêu rõ mục đích của cuộc họp để lắng nghe định hướng, đề xuất, phương án đầu tư, năng lực tài chính và các cam kết của doanh nghiệp; đồng thời làm rõ những thông tin còn thiếu trong hồ sơ gửi Bộ Xây dựng.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc đánh giá thực chất năng lực và thiện chí của nhà đầu tư là cần thiết để cung cấp thông tin chính xác cho công chúng, giúp nhận diện những doanh nghiệp chuẩn bị nghiêm túc cũng như những tuyên bố chưa có cơ sở.

Phó Thủ tướng bày tỏ tiếc khi có doanh nghiệp chưa chuẩn bị hồ sơ và có trường hợp công bố thông tin huy động vốn lên tới 100 tỷ USD nhưng nhiều lần liên hệ không có địa chỉ cụ thể. Phó Thủ tướng khẳng định đây là cuộc họp làm việc nghiêm túc đối với một dự án có tổng mức đầu tư khoảng 60–70 tỷ USD, mang tính chất đặc biệt quan trọng, có hàm lượng công nghệ cao và được xã hội quan tâm.

Phó Thủ tướng cho rằng Chính phủ luôn tôn trọng doanh nghiệp, thể hiện qua việc cuộc họp có sự tham dự của hai Phó Thủ tướng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước và lãnh đạo nhiều bộ. Do vậy, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình đề nghị các doanh nghiệp thể hiện tinh thần làm việc tương ứng, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu xem xét công tâm, khách quan, minh bạch trước khi Chính phủ có quyết định.

Tại cuộc họp, các doanh nghiệp trình bày ý tưởng, phương án tài chính, công nghệ và hình thức tham gia dự án. Theo đó, đại diện Công ty TNHH Việt Nam 3000 – Tập đoàn Đầu tư và Phát triển Việt Nam cho rằng dự án đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và nhà đầu tư, nhất là trong huy động vốn. Tuy nhiên, khi được hỏi về năng lực tài chính, tỷ lệ vốn góp và căn cứ huy động vốn, đại diện doanh nghiệp không đưa ra được thông tin cụ thể.

Đại diện Công ty cổ phần Tập đoàn Discovery cho biết tập đoàn hiện có khoảng 70 nhân sự và tổng vốn 2.000–3.000 tỷ đồng, mong muốn tham gia dự án theo hình thức kinh doanh thu hồi vốn. Trong khi đó, Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Việt Nam đề xuất tham gia ở mảng hạ tầng thiết bị tín hiệu và hệ thống điện.

Đại diện Tập đoàn Trường Hải, Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Hoàng Tuệ cho biết doanh nghiệp mong muốn tham gia theo hình thức đầu tư – kinh doanh theo Luật Đầu tư, với phương án nhà đầu tư chịu trách nhiệm 20% vốn và huy động 80% còn lại.

Tập đoàn dự kiến huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước; đặt mục tiêu thi công đoạn Hà Nội – Vinh và TP.HCM – Nha Trang trong 5 năm, đoạn Nha Trang – Vinh trong 7 năm.

Song song đó, đại diện Trường Hải cam kết bảo đảm tiến độ, chất lượng, công nghệ và tăng tỷ lệ nội địa hóa, đồng thời đề nghị Chính phủ sớm ban hành cơ chế, tiêu chuẩn cho dự án.

Ngoài ra, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed, ông Nguyễn Việt Quang, đề xuất tham gia theo hình thức đầu tư – kinh doanh với tổng mức đầu tư hơn 61 tỷ USD (không gồm chi phí giải phóng mặt bằng), thời hạn thi công 5 năm kể từ khi được bàn giao mặt bằng sạch.

Doanh nghiệp này đề nghị được vay 80% vốn đầu tư và cam kết tuân thủ pháp luật, nhận chuyển giao công nghệ, tăng tỷ lệ nội địa hóa và chấp nhận rủi ro kinh doanh.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho rằng việc trao đổi với doanh nghiệp là cần thiết để nắm bắt thiện chí và khả năng thực hiện dự án. Phó Thủ tướng ghi nhận có doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng cũng có trường hợp báo cáo sơ sài, quy mô nhân sự và năng lực tài chính chưa đáp ứng yêu cầu.

Phó Thủ tướng nêu rõ đây không phải là cuộc họp lựa chọn nhà đầu tư. Trên cơ sở hồ sơ đã có và thông tin tại cuộc họp, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện báo cáo đề xuất phương thức đầu tư và cơ chế chính sách để trình Chính phủ xem xét. Đây sẽ là cơ sở cho quá trình thảo luận, đánh giá và báo cáo cấp có thẩm quyền trong thời gian tới.