Chứng khoán bán “mồi” kèm “bia”

Cổ phiếu nhiều công ty đang được săn và lên giá là nhờ... quỹ đất và các dự án căn hộ của công ty hơn là tiềm năng, triển vọng kinh doanh của công ty đó.

Cả những công ty đang trên sàn và cả trên thị trường OTC, mỗi khi có tin đồn doanh nghiệp nào sắp xây cao ốc, căn hộ, khu đô thị… là giá cổ phiếu lại lên ào ào

Mới đây, Công ty Cổ phần Thuỷ sản số 4 (mã chứng khoán TS4) ra thông báo giảm giá 10% căn hộ cao cấp tại dự án khu căn hộ 331 Bến Vân Đồn, quận 4, Tp.HCM cho những cổ đông sở hữu từ 5% số lượng cổ phiếu trở lên tại ngày chốt danh sách 8/1/2008.

Mức giảm giá này không cao và điều kiện đưa ra cũng không dễ nhưng thực tế giá cổ phiếu TS4 đã được đẩy lên kịch trần trong những phiên cuối năm 2007. Nhiều nhà đầu tư đã ví von sự việc này: “muốn có bia thì phải mua mồi trước”... Nhìn lại quá khứ, những dự án bất động sản (bia) đã không ít lần đẩy giá nhiều cổ phiếu (mồi) trên thị trường niêm yết cũng như OTC tăng vù vù.

Cổ đông được ưu đãi mua căn hộ

Cho đến lúc này hình dáng, giá cả, phương thức bán… khu căn hộ của TS4 vẫn khá mù mờ dù nhiều người đã đến văn phòng công ty này đăng ký. Một phó tổng giám đốc công ty này cho biết: “Chúng tôi sẽ xem xét và bán chỉ định chứ không bốc thăm như những dự án khác”.

Nằm ở vị trí khá đắc địa gần trung tâm thành phố nên dự án trên được dân kinh doanh địa ốc và người có nhu cầu ở “săn” từ trong “trứng nước”. Nhưng qua thông báo trên thì nhiều người đã ngầm hiểu muốn mua được căn hộ của TS4 thì nên trở thành cổ đông của công ty này ngay từ bây giờ.

Theo thông tin của chúng tôi thì phải đến tháng 2/2008, TS4 mới chính thức công bố bán căn hộ trong dự án trên. Chuyên gia chứng khoán Huy Nam cho rằng cách làm của TS4 khá mới nhưng nằm trong khuôn khổ các quy định và đó cũng là một hình thức ưu đãi cho cổ đông. Giám đốc một công ty chứng khoán thì lại nói: “Không bắt bẻ gì được TS4 nhưng quả thật thông tin trên đã khiến cổ phiếu của họ hấp dẫn hơn”.

Cùng với TS4, vài doanh nghiệp cũng đang tính đến phương án bán căn hộ, đất với nhiều hình thức ưu đãi cho cổ đông nhưng chưa công bố vì vướng quy định xong móng, hạ tầng mới được bán.

“Bia” hơn “mồi”

Tháng 6/2007, Công ty Cổ phần Văn hoá Phương Nam (PNC) công bố thông tin đến các cổ đông về khoản lời 4,3 tỉ do bán căn hộ cao cấp trong khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng cũng đã giúp giá cổ phiếu PNC lên kịch trần ngay trong ngày thông tin được công bố rộng rãi và lượng mua cổ phiếu này tăng mạnh.

Cuối tháng 7/2007, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Khánh Hội (KHA) đưa ra thông tin dự án đầu tư chung cư Khánh Hội 2 đã bán hơn 80% căn hộ trong tình hình giá cổ phiếu KHA đang xuống đã góp phần chặn đà giảm giá.

Gần đây khi đánh giá triển vọng của cổ phiếu Công ty Cổ phần Dệt may Thành Công (TCM), ngay cả các chuyên gia cũng chú trọng đến quỹ đất và các dự án căn hộ của TCM hơn là tiếng tăm lâu nay trong ngành dệt may của công ty này. Nhà đầu tư Vũ Văn Minh (sàn SSI) nói thẳng: “Nếu không có đất đai, nhà xưởng, dự án căn hộ thì cổ phiếu TCM khó còn giữ giá trên 50.000đồng/cổ phiếu (tính đến cuối năm 2007)”.

Không chỉ những công ty đang trên sàn mà trên thị trường OTC mỗi khi có tin đồn doanh nghiệp nào sắp xây cao ốc, căn hộ cao cấp, xây dựng khu đô thị… là giá cổ phiếu lại lên ào ào. Trước khi lên sàn Tp.HCM, cổ phiếu của Vincom (VIC) cũng tăng giá mạnh do công ty này được UBND Tp.HCM chấp thuận đầu tư vào hai khu đất “vàng” tại ngay trung tâm thành phố.

Công ty Cổ phần Thuỷ đặc sản (Seapimex) làm ăn trầy trật suốt 3 – 4 năm, cổ phiếu có khi bán dưới mệnh giá nhưng ngay khi có tin khu đất khá lớn gần Đầm Sen của họ sắp xây chung cư, khu cao ốc thì giá đã tăng vọt, chỉ mua vào ít ai bán ra.

Tin này sau đó không chính xác nhưng chứng tỏ với dân đầu tư chứng khoán thì “bia” luôn hấp dẫn hơn “mồi”. Hay như Hoàng Anh – Gia Lai, cổ phiếu được săn lùng và cao giá gần đây chủ yếu do họ có khá nhiều khu đất mua giá rẻ từ bốn, năm năm trước đang xây những khu căn hộ rất đắt hàng.

Bất lợi cho nhà đầu tư nhỏ lẻ

Giám đốc một công ty đang niêm yết cho biết: “Nếu giảm giá bất động sản hoặc bán giá thấp sản phẩm trong các dự án mang tính kinh doanh cho cổ đông thì họ mừng nhưng thực ra tiền cũng từ túi này sang túi kia mà thôi”. Ông này giải thích: “bán rẻ thì lợi nhuận giảm, mà lợi nhuận giảm tất nhiên cổ tức không thể cao như bán đúng giá thị trường”.

Thực tế cũng cho thấy hàng loạt các công ty kinh doanh địa ốc như Nhà Thủ Đức (TDH), Hoà Bình (HBC), Phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà (SJS), Từ Liêm (NTL)… chưa bao giờ hạ giá sản phẩm cho riêng cổ đông của mình.

Nhà phân tích chứng khoán, TS. kinh tế Thiệu Quang Thắng nói: “Trong trường hợp TS4 chỉ ưu tiên cho một nhóm cổ đông thì không công bằng, vì những cổ đông nhỏ lẻ sẽ bị thiệt thòi khi lợi tức của TS4 giảm do bớt 10% cho nhóm cổ đông kia mà họ thì không được gì”.

“Phán xử” những trường hợp tương tự trên ra sao, có lẽ đó là quyền của uỷ ban chứng khoán Nhà nước nhưng thực tế lại chứng minh quy định luôn đi sau giống như các trường hợp tặng, cho cổ phiếu trước đây.