Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Quyết định số 3235/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng di tích quốc gia đối với Danh lam thắng cảnh Cổng Tò Vò tại đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

Cổng Tò Vò là địa điểm du lịch nổi tiếng nhất ở đảo Lý Sơn. Đây là một tuyệt tác hoàn toàn của thiên nhiên, có niên đại khoảng 3.000 - 4.000 năm tuổi, không có bất kỳ sự tác động nào của bàn tay con người. 

Cổng Tò Vò được hình thành từ hoạt động phun trào của núi lửa Giếng Tiền. Đây là một trong những ngọn núi lửa kiến tạo nên đảo Lý Sơn. Dung nham núi lửa đã tạo ra tầng bazan dày ở vị trí Cổng Tò Vò. Trải qua thời gian, tầng đá bazan của Cổng Tò Vò bị sóng biển phá vỡ lớp đá ở giữa tạo thành lỗ rỗng.

Vòm đá của Cổng Tò Vò dài khoảng 9m, đỉnh cổng cao hơn bề mặt mài mòn biển 4m, điểm hẹp nhất rộng khoảng 2m. Với vẻ đẹp hoang sơ, độc đáo, riêng biệt, duy nhất và độ nhận diện cao nên Cổng Tò Vò trở thành một trong những thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Quảng Ngãi và Việt Nam.

Ngoài Cổng Tò Vò trên cạn, tại vùng biển Lý Sơn còn một vòm đá khác nằm ngoài khơi đảo Bé. Vòm đá này được các chuyên gia khảo cổ phát hiện năm 2014. Vòm đá được hình thành từ nham thạch núi lửa, có cấu trúc giống hệt cổng Tò Vò trên cạn. Khối nham thạch tạo nên vòm đá kéo dài gần 100m, trong đó phần mái vòm dài khoảng 20m. 

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi cho rằng Cổng Tò Vò là một phần quan trọng trong chuỗi di sản địa chất và văn hóa tại Lý Sơn, nên cần giữ được cổng đá, thềm đá và bãi san hô trước khả năng bị hư hại do thiên nhiên và con người. Cơ quan này cũng đề xuất đầu tư đường, nhà giữ xe để tiện cho du khách tham quan.

Cùng với kiến trúc cổng chính, không gian Cổng Tò Vò đẹp hơn nhờ các bãi đá nằm ngay cạnh thềm đá bazan.  Thắng cảnh này cũng nằm trong không gian văn hóa biển với các giá trị di sản văn hóa vật thể như núi lửa Giếng Tiền, Chùa Đục, Hang Câu, núi Thới Lới, giếng Xó La, đình làng An Hải, Âm Linh Tự, nhà trưng bày bộ xương Cá Ông, nhà trưng bày Hải đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải, vùng đảo Bé...

Các giá trị di sản văn hóa phi vật thể gắn liền dấu tích, sự tiếp biến văn hóa của ba lớp cư dân Sa Huỳnh – Champa - Đại Việt, lịch sử bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia như lễ hội, tập quán xã hội - tín ngưỡng (Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa, Lễ hội đua thuyền tứ linh, lễ hội Nghinh Ông, hội dồi bòng, lễ dựng nêu...).

Khu vực Thắng cảnh Cổng Tò Vò còn là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các loài cỏ biển, rạn san hô tạo nên nguồn lợi hải sản phong phú. Nơi đây hội tụ đầy đủ các giá trị lịch sử văn hóa, khoa học thẩm mỹ, giá trị dịch vụ - du lịch, giá trị kinh tế.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã giao Ủy ban nhân dân các cấp nơi có di tích được xếp hạng, trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình, thực hiện việc quản lý nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Đặc khu Lý Sơn cách đất liền tỉnh Quảng Ngãi khoảng 30 km, là đảo tiền tiêu gắn liền với lịch sử cắm mốc chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Lý Sơn có khoảng 50 di tích lịch sử văn hóa trong đó có 6 di tích quốc gia và hai di sản văn hóa phi vật thể.

Những năm qua, đảo Lý Sơn là điểm sáng trên bản đồ du lịch cả nước. Quảng Ngãi định hướng đưa đặc khu Lý Sơn thành trung tâm du lịch biển đảo quốc gia.