Dự kiến tăng gần 4 lần ngân sách cho khoa học công nghệ trong năm 2026

Kết luận phiên họp thứ 5 Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách năm 2026 cho nhiệm vụ này và nhấn mạnh yêu cầu phát triển nhanh, mạnh nhưng phải bền vững, phát triển sâu rộng nhưng phải an ninh an toàn.

Trong tháng 10/2025, Chính phủ đã ban hành 10 Nghị định trực tiếp liên quan đến khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, luỹ kế 10 tháng Chính phủ đã ban hành 22 Nghị định.

NĂM 2026, DÀNH KHOẢNG 95 NGHÌN TỶ ĐỒNG NGÂN SÁCH CHO KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ

Về ngân sách, đã bổ sung ngân sách cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong năm 2025 khoảng 25 nghìn tỷ đồng. Thủ tướng cho biết, dự kiến sẽ dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách cho lĩnh vực này năm 2026.

Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo có nhiều chuyển biến tích cực. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt 11 nhóm công nghệ chiến lược, 35 nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược trong đó có 6 sản phẩm công nghệ chiến lược triển khai ngay trong năm 2025; Cổng sáng kiến và sàn giao dịch khoa học công nghệ quốc gia được đưa vào vận hành; Việt Nam duy trì vị trí 44/139 quốc gia về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025.

Hạ tầng số được tập trung đầu tư và phát triển. Việt Nam đạt Top 13 thế giới về tốc độ Internet; tỷ lệ dân số được phủ sóng 5G đã đạt 39,5%; hoàn thành hệ thống cáp quang trên đất liền kết nối từ Việt Nam đến Singapore dài 3.900 km; đang triển khai nhiều dự án trung tâm dữ liệu AI (như: VinAI, FPT, Viettel, VNPT, CMC…) và nghiên cứu xây dựng dự án Siêu Trung tâm dữ liệu tại TPHCM.

Theo báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ, trong 10 tháng năm 2025, doanh thu ngành công nghiệp công nghệ số (ICT) đạt hơn 4 triệu tỷ đồng, tăng 52,4% so với cùng kỳ; xuất khẩu các sản phẩm số đạt 142 tỷ USD, tăng 27%.

Công tác quản lý thuế, hóa đơn điện tử, chi trả không dùng tiền mặt đạt được nhiều kết quả tích cực. Toàn quốc đã có hơn 315 nghìn doanh nghiệp, hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền với 3,58 tỷ hóa đơn điện tử; thu thuế từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử đạt 152 nghìn tỷ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ; 32,9 nghìn tỷ đồng được chi trả cho các đối tượng chính sách và 177 tỷ đồng ủng hộ, cứu trợ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão, lũ qua VNeID.

Nhiều tiện ích phục vụ phát triển kinh tế, xã hội được triển khai hiệu quả, rộng khắp. Nổi bật là hơn 132,4 triệu hồ sơ ngân hàng và 1,4 triệu hồ sơ khách hàng đã được xác thực bằng căn cước gắn chip, 66,7% bệnh viện toàn quốc, 74% bệnh viện công tuyến tỉnh triển khai bệnh án điện tử; triển khai quy trình, thủ tục đổi 5,2 triệu thẻ đảng viên gắn chip; cung cấp 50 tiện ích trên VNeID với 1,5 triệu lượt truy cập/ngày; tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng trên VNeID với 5,4 triệu ý kiến; triển khai giải pháp Cổng ký số tập trung trên nền tảng VNeID; nền tảng "Bình dân học vụ số" đã đào tạo cho 203 nghìn học viên, giảm 80% chi phí đào tạo).

Thủ tục hành chính tiếp tục được rà soát, cải cách mạnh mẽ. Từ đầu năm 2025 đến nay, đã phân cấp, phân quyền từ Trung ương xuống cho địa phương 741 thủ tục hành chính; cắt giảm, đơn giản hóa 1.007 thủ tục hành chính và cắt giảm 222 điều kiện kinh doanh. 

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng nêu rõ, nhiều nhiệm vụ tại các chương trình, kế hoạch, đề án triển khai còn chậm tiến độ; tiến độ xây dựng và hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành trọng yếu vẫn chưa đồng đều.

Hạ tầng số phát triển chưa tương xứng với tiềm năng và tốc độ tăng trưởng kinh tế; vùng sâu, vùng xa còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận internet ổn định; nhiều hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu còn chưa ổn định, thiếu tính kết nối, chia sẻ, tích hợp dữ liệu.

Việc phân bổ, giải ngân kinh phí tuy đã có tiến triển nhưng chưa đồng bộ giữa các cấp, các ngành. Nhân lực cấp cơ sở còn thiếu và yếu; nhân lực chất lượng cao, nhất là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, an ninh mạng vẫn còn thiếu hụt lớn; chính sách thu hút chuyên gia giỏi trong và ngoài nước còn chưa đáp ứng nhu cầu.

Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương trong triển khai các nhiệm vụ chung của Ban Chỉ đạo còn hạn chế. Ở một số nơi, việc chia sẻ dữ liệu, kết nối hệ thống còn cục bộ.

Theo Thủ tướng, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế là quyết tâm chính trị ở một số nơi chưa đủ mạnh, vẫn còn tâm lý e dè, sợ sai, sợ trách nhiệm khi xử lý các vấn đề mới, chưa dám làm, dám chịu trách nhiệm. Nhiều thể chế, cơ chế chính sách chậm được sửa đổi, cập nhật, chưa theo kịp yêu cầu của thực tiễn và tốc độ phát triển của công nghệ.

Công tác tổ chức thực hiện còn lúng túng, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan; việc phân công nhiệm vụ chưa rõ ràng, thiếu cụ thể, chưa đảm bảo nguyên tắc "6 rõ". Kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm, chưa xây dựng công cụ KPI để theo dõi, giám sát, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ, chỉ tiêu, mục tiêu được giao.

Chưa huy động hiệu quả nguồn lực xã hội và hợp tác công - tư trong triển khai các nhiệm vụ về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; một số nơi còn tư duy hành chính, chưa chuyển mạnh sang tư duy quản trị số, dựa trên dữ liệu.

Thủ tướng nêu rõ, nhìn thẳng vào những hạn chế này, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục hành động với tinh thần "nói thật, làm thật, hiệu quả thật" trong tổ chức thực hiện.

Phương châm là tư tưởng phải thông, quyết tâm chính trị phải rất cao, quyết liệt trong hành động, làm việc nào ra việc đó, làm việc nào dứt việc đó, phân công "6 rõ": Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm; người dân là trung tâm, chủ thể, phải tham gia thực hiện và được thụ hưởng thành quả; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là nền tảng, hiệu quả là động lực, là thước đo; cán bộ không lo làm, không dám làm thì phải thay.

Cùng với đó, tinh thần là không cầu toàn, không nóng vội, không bỏ lỡ cơ hội; bảo đảm "2 không" và "3 có" là: "Có lợi cho Nhà nước, có lợi cho doanh nghiệp, có lợi cho nhân dân trên tinh thần hài hòa lợi ích, rủi ro chia sẻ; không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng và không để thất thoát tài sản của Nhà nước, nhân dân".

Thủ tướng nhấn mạnh các mục tiêu trọng tâm hoàn thành trước cuối năm 2025 để tạo nền tảng cho năm 2026, gồm: xử lý dứt điểm các nhiệm vụ quá hạn; hoàn thành toàn bộ nhiệm vụ của năm 2025, nhất là triển khai cơ sở dữ liệu; đưa tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính toàn trình trên môi trường số đạt 80%.

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng, Trưởng ngành, Bí thư và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố nêu gương người đứng đầu, trực tiếp chỉ đạo và đôn đốc tiến độ; có văn bản cam kết và chịu trách nhiệm trước Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo của Chính phủ.

Song song đó, các bộ, ngành phải đẩy mạnh rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách; trình Chính phủ ban hành ngay các nghị định hướng dẫn phù hợp với thời điểm có hiệu lực của luật; đồng thời tiếp tục đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật để bảo đảm thi hành hiệu quả.

THỦ TƯỚNG GIAO NHIỆM VỤ CHO CÁC BỘ NGÀNH 

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương xây dựng và ban hành chiến lược chuyển đổi số và chiến lược dữ liệu (các Bộ, cơ quan: Nông nghiệp và Môi trường, Y tế, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thanh tra Chính phủ sớm ban hành trước ngày 25/11/2025). Thí điểm đánh giá, xếp hạng chất lượng cơ sở dữ liệu trong năm 2025 và triển khai chính thức từ 2026.

Để đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, các bộ, ngành, khẩn trương rà soát, sửa đổi và thống nhất quy trình tái cấu trúc dịch vụ công trực tuyến để cắt giảm thành phần hồ sơ, tránh gây phiền hà cho người dân khi đã toàn trình về dữ liệu.

Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu, xây dựng và hoàn thiện Nghị quyết cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu theo Thông báo kết luận số 07-TB/CQTTBCĐ.

Bộ Công an nghiên cứu, xây dựng các tiện ích hỗ trợ bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp trên VNeID; đẩy nhanh tiến độ, đưa vào khai thác, sử dụng Trung tâm dữ liệu quốc gia số 01, mở rộng quy mô và hạ tầng tính toán của Trung tâm, nghiên cứu, đề xuất xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia số 02; xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về công dân số, xã hội số, Chính phủ số, hoàn thành trước ngày 15/12.

Bộ Nội vụ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong các nhiệm vụ số hóa khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ Xây dựng khẩn trương thành lập đoàn công tác hỗ trợ 6 thành phố trực thuộc Trung ương trong triển khai xây dựng Đề án Đô thị thông minh, hoàn thành trong tháng 12/2025, triển khai thực hiện trong năm 2026; phối hợp với một số địa phương xây dựng và triển khai mô hình "Cửa khẩu thông minh", bảo đảm liên thông, chia sẻ dữ liệu, quản lý tập trung, xử lý nhanh, minh bạch, an toàn và thuận lợi cho người, phương tiện, hàng hóa qua lại biên giới, nhằm phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại.

Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng hồ sơ học tập suốt đời, tích hợp với cơ sở dữ liệu quản lý văn bằng, chứng chỉ; hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện số hoá bằng cấp, chứng chỉ hoàn thành và tổ chức triển khai ngay trong tháng 12/2025, số hoá 100% dữ liệu văn bằng, chứng chỉ trong quý I năm 2026.

Bộ Y tế xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Kế hoạch triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử phạm vi toàn quốc, trong đó xác định rõ: mục tiêu, thành phần, lộ trình, chỉ tiêu về tỷ lệ người dân có hồ sơ sức khỏe điện tử, tỷ lệ cơ sở khám chữa bệnh kết nối, tỷ lệ dữ liệu liên thông, hoàn thành trong năm 2025.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng thương mại cổ phần quyết liệt triển khai hiệu quả, trọng điểm Chương trình tín dụng 500 nghìn tỷ đồng hỗ trợ, thúc đẩy phát triển hạ tầng chiến lược và công nghệ số; rà soát lại các điều kiện, tiêu chí và kiểm soát dòng tiền đi đúng mục tiêu.

Để bảo đảm kinh phí từ nguồn ngân sách và đầu tư, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách tài chính phù hợp, phân bổ và bố trí đủ vốn ngân sách nhà nước theo quy định, trong đó ưu tiên vốn cho các dự án trọng điểm, liên ngành, liên vùng (như Trung tâm dữ liệu quốc gia, sàn dữ liệu, phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, trung tâm nghiên cứu, các dự án phát triển công nghệ chiến lược và cơ sở dữ liệu trọng yếu,...)

Các bộ, ngành, địa phương căn cứ nhiệm vụ được giao khẩn trương, chủ động đăng ký vốn và triển khai ngay các nhiệm vụ, nhất là xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành, bảo đảm tiến độ, chất lượng.