“Cơ chế hạch toán giá thành mặt hàng điện của EVN chưa tính toán, giảm trừ các khoản thu có liên quan đến sản xuất kinh doanh điện”.

Đây là nhận xét của Kiểm toán Nhà nước về công tác thực hiện bình ổn giá mặt hàng điện sau khi thực hiện kiểm toán năm tài chính 2010 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Trước sự quan tâm của báo giờ về tình hình kinh doanh thua lỗ trong năm 2010 của EVN, cũng như vấn đề giá điện, Phó tổng Kiểm toán Nhà nước Lê Minh Khái cho hay, năm 2010 giá điện có thể được tiết kiệm 34 đồng/kWh nếu điều chỉnh chế độ hạch toán của Tập đoàn này.

Bởi quá trình kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước nhận thấy có khoản thu, chi không được EVN hạch toán vào quá trình tính giá thành, như khoản thu liên quan cho thuê cột điện, thanh lý một số tài sản đầu tư ngành điện không được tính để giảm giá. Hiện khoản thu này lên tới 400 tỷ đồng.

“Nếu khoản thu này được hạch toàn sẽ giảm 5 đồng/kWh”, lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước nói.

Bên cạnh đó, những khoản lợi nhuận từ các hoạt động kinh doanh khác (như từ đầu tư tài chính, liên doanh liên kết và lãi sản xuất khác - pv) giúp EVN thu về khoảng 2.900 tỷ đồng thì lại không được tính vào giá thành điện. Nếu EVN tính vào giá thành thì sẽ giúp giảm giá điện khoảng 29 đồng/kWh.

Thế nhưng, thực tế các khoản nói trên không được EVN tính vào giá thành nên không giúp giá điện giảm. Trong khi đó, năm 2010, EVN thực hiện điều chỉnh tăng giá điện thêm 6,8% so với năm 2009. Qua năm 2011, ngay trong quý 1, Tập đoàn này tiếp tục tăng thêm 15,28% (tương đương 165 đồng/kWh) so với năm 2010, lên 1.242 đồng/kWh.

Chính vì thế, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ, EVN phải rà soát, sửa đổi, bổ sung quy chế tài chính theo hướng các khoản thu liên quan về sản xuất kinh doanh nói trên phải được hạch toán giảm giá thành điện nhưng có tính đến đặc thù của các đơn vị trong ngành điện và phù hợp với từng thời điểm cụ thể.

Vẫn theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, việc xây dựng kế hoạch tiền lương của EVN chưa phù hợp, chưa gắn với hiệu quả sản xuất kinh doanh, cũng như quá trình phân phối thu nhập ở tập đoàn này chưa hài hòa về lợi ích giữa các thành viên.

Cụ thể, thu nhập bình quân chung của Công ty mẹ năm 2010 (gồm cả tiền thưởng vận hành an toàn điện) là 13,7 triệu đồng/người/tháng, trong đó thu nhập bình quân cơ quan văn phòng cao gấp hơn 2 lần thu nhập bình quân chung.

Mức lương nói trên không phản ánh được hiệu quả hoạt động sản xuất của EVN. Bởi cũng trong năm tài chính 2010, EVN lỗ 8.416 tỷ đồng.