Cụ thể, năm 2021 là 11.838 tỷ đồng, chiếm 55,95% tổng nợ; năm 2022 là 13.545 tỷ đồng, chiếm 57,82% tổng nợ; năm 2023 là 15.466 tỷ đồng, chiếm 53,71% tổng nợ.

MỘT SỐ ĐƠN VỊ KHÔNG CÓ KHẢ NĂNG NỘP NỢ

Các khoản nợ gồm: nợ nghĩa vụ tài chính về đất của một số đơn vị lớn nhưng không có khả năng thực hiện nộp nợ, như: Khu liên hiệp thể thao quốc gia nợ 895 tỷ đổng, Tổng công ty công nghiệp tàu thủy (173,3 tỷ đồng), Tổng công ty đường sắt Việt Nam (484 tỷ đồng), Công ty Á Châu (617 tỷ đồng); nợ đọng của các tổ chức được Nhà nước giao đất thu tiền sử dụng đất là 2.804 tỷ đồng (đối với 24 dự án)…

Ngoài ra, còn các khoản nợ chờ xử lý liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đến thời điểm 31/12/2023 là 4.025 tỷ đồng, chiếm 26% tổng số tiền thuế nợ. Theo Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP.Hà Nội, việc xử lý các khoản nợ chờ xử lý đặc biệt quan trọng trong mục tiêu giảm tổng nợ của toàn Thành phố, nợ chờ xử lý còn lại hiện nay chủ yếu là các khoản nợ có vướng mắc liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất do các Sở, ban, ngành đầu mối xử lý, nhiều trường hợp đã kéo dài nhiều năm, chưa xử lý dứt điểm.

Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP.Hà Nội cho rằng sở dĩ có tình trạng trên, về nguyên nhân khách quan là các khoản nợ kéo dài nhiều năm dẫn đến việc tính mức phạt đối với khoản chậm nộp ngày càng lớn, khiến nợ gốc cộng thêm số tiền chậm nộp nên số nợ ngày càng tăng lên.

Nhiều chủ đầu tư chậm triển khai dự án, không có khả năng tiếp tục thực hiện dự án. Tuy nhiên, chính sách thu hồi đất đang có vướng mắc đối với số tiền chủ đầu tư đã đầu tư một phần vào dự án, dẫn đến công tác thu hồi đất khó triển khai.

Một số chính sách thuế thiếu ổn định, không đồng bộ, dẫn đến việc thu nợ gặp khó khăn.

Bên cạnh đó, đối với nguyên nhân chủ quan, công tác phối hợp giữa cơ quan thuế và các sở, ngành, UBND các quận, huyện thị xã trong công tác xác định, quản lý số thuế nợ và đôn đốc thu hồi nợ có lúc còn chưa quyết liệt, chưa chủ động. Việc giải quyết và cập nhật tiến độ giải quyết các kiến nghị, đề xuất, vướng mắc của người nộp thuế chưa kịp thời, một số trường hợp kéo dài nhiều năm, chưa giải quyết dứt điểm, nhất là trong xác định, rà soát số tiền sử dụng đất phải nộp.

Điển hình như trường hợp Công ty cổ phần Đầu tư bất động sản Vinaland; Công ty TNHH VNT thực hiện dự án Công viên Hồ điều hòa thuộc Khu đô thị Tây Nam Hà Nội, Công ty cổ phần Đầu tư phát triển đô thị Hoàng Mai…

Mặt khác, hoạt động đôn đốc doanh nghiệp nợ tiền đất, chây ỳ chưa có giải pháp phù hợp để có hiệu quả đột phá do nhiều doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, đến nay, có cả những công ty không hoạt động sản xuất kinh doanh dẫn đến việc áp dụng biện pháp cưỡng chế đối doanh nghiệp không hiệu quả.

 XỬ LÝ NGHIÊM TRƯỜNG HỢP CỐ TÌNH CHÂY Ỳ 

Do đó, Ban Kinh tế - Ngân sách kiến nghị UBND TP, Ban chỉ đạo đôn đốc thu hồi nợ đọng tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trên địa bàn TP. Hà Nội cần tăng tường công tác lãnh đạo chỉ đạo Cục Thuế TP.Hà Nội, các Sở, ban ngành thành phố, UBND quận huyện thị xã  trong công tác thu hồi nợ đọng trên địa bàn thành phố;

Chỉ đạo Sở, ban ngành phối hợp chặt chẽ với Cục Thuế TP.Hà Nội đôn đốc thu nợ thuế, phí; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với các trường hợp cố tình vi phạm, chây ỳ không nộp thuế, phí. Tiếp tục rà soát các dự án có vướng mắc về nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất, khẩn trương giải quyết theo thẩm quyền. Đồng thời, tập trung hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, có doanh thu để nộp thuế.

Mặt khác, chỉ đạo các ngành tăng cường công tác phối hợp với Cục Thuế TP.Hà Nội trong việc kịp thời xác  định số nợ thuế (nhất là xác định số phải thu liên quan đến đất đai) và đôn đốc thu nợ thuế, phí; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với các trường hơp cố tình vi phạm, chây ỳ không nộp thuế, phí;

Rà soát có chế tài xử lý các trường hợp cố tình sử dụng đất sai mục đích, chậm triển khai thực hiện, cố tình chây ỳ thực hiện nghĩa vụ tài chính với Ngân sách nhà nước. Trường hợp nhà đầu tư không có khả năng tài chính tiếp tục triển khai dự án thì kiên quyết xử thu hồi dự án, thu hồi quyết định giao đất, cho thuê đất để chuyển mục đích sử dụng sang đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư có năng lực thực hiện dự án để không lãng phí nguồn lực đất đai, thất thu ngân sách.

Liên quan đến một số khoản nợ thuế lớn, trong danh sách còn có trường hợp của Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Trung Việt, đại diện liên danh chủ đầu tư tại dự án Khu đô thị mới Phú Lương; Tổng công ty cổ phần thương mại xây dựng WTO tại dự án Khu đô thị mới Kim Chung – Di Trạch; Công ty cố phần đầu tư phát triển 18 tại dự án Khu nhà chung cư cao tàng và nhà ở cán bộ công nhân các khu công nghiệp; Công ty TNHH Bất động sản Thạch Bàn LAKESIDE tại dự án Khu nhà ở Thạch Bàn Lakeside…