Bất chấp việc Tổng thống Mỹ Barak Obama thăm Hàn Quốc cuối tuần qua, Hiệp định thương mại tự do (FTA) Hàn-Mỹ đã được ký kết vào tháng 6/2007 vẫn bế tắc sau thời gian dài chưa được các cơ quan lập pháp của cả hai nước phê chuẩn.

Tổng thống Lee Myung-bak của Hàn Quốc và Tổng thống Mỹ Obama hôm 19/11 đã tuyên bố nhất trí nỗ lực để FTA song phương được nhanh chóng thông qua tại quốc hội.

FTA với Mỹ-đòn bẩy cho kinh tế Hàn

Hàn Quốc đã đệ trình dự luật này vào tháng 9/2007, nhưng đã hai năm nay Quốc hội vẫn không thông qua được. Trong khi đó, Thượng viện Mỹ phải đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ ngành công nghiệp ô tô của Mỹ. Hơn nữa, một vấn đề mới nổi lên là việc trợ lý Đại diện thương mại Mỹ Wendy Cutler mới đây ám chỉ sẽ sửa đổi phần liên quan đến ôtô của hiệp định thương mại.

Tại Hàn Quốc, hàng nghìn nông dân đã biểu tình phản đối FTA với Mỹ, do lo ngại hiệp định này làm nông sản Mỹ tràn vào gây khó khăn cho cuộc sống của họ. Nhưng, bất chấp những phản đối và lo ngại, Hàn Quốc vẫn muốn FTA Hàn-Mỹ được phê chuẩn càng sớm càng tốt.

Tăng trưởng trong tương lai của Hàn Quốc sẽ diễn ra ở khu vực dịch vụ, tài chính và các ngành công nghiệp công nghệ mới, nơi Hàn Quốc tụt hậu đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh. Vì vậy, các doanh nghiệp Hàn Quốc phải bù đắp các điểm yếu của mình bằng cách cạnh tranh hay hợp tác với các đối tác ở Mỹ và FTA song phương có thể giúp họ thực hiện điều này dễ dàng hơn.

FTA với Mỹ sẽ đem lại sự tăng trưởng mới cho Hàn Quốc. Các doanh nghiệp Hàn Quốc sẽ có thể cạnh tranh trong một thị trường lớn hơn với nhiều mức giá cạnh tranh, trong khi người tiêu dùng sẽ được tiếp cận với các sản phẩm nông nghiệp và hàng hóa với giá cả phải chăng. FTA này có thể thúc đẩy tốc độ tăng trưởng hàng năm của Hàn Quốc 2%. Đây là lý do tại sao Hàn Quốc tìm kiếm FTA với Mỹ.

Tuy nhiên, FTA với Hàn Quốc đang gây tranh cãi tại nghị trường Mỹ. Cũng giống như ở Quốc hội Hàn Quốc, Thượng viện Mỹ đại diện cho các khu vực khác nhau với những lợi ích cũng như những bất lợi khác nhau từ FTA. Đây là lý do tại sao họ vẫn chưa đạt tới một sự đồng thuận về hiệp định này.

Mặt khác, nền kinh tế Mỹ đã xấu đi kể từ mùa thu năm ngoái, nên các thượng nghị sĩ nước này hiện quan tâm nhiều đến vấn đề hồi phục kinh tế hậu khủng hoảng hơn là FTA.

Bất đồng tại nghị trường Mỹ

Theo hãng tin KBS, có hơn 400 thành viên tại Hạ viện Mỹ, những nghị sĩ đại diện cho các khu vực công nghiệp xuất khẩu nhiều sang Hàn Quốc rất tích cực về việc phê chuẩn hiệp định thương mại.

Đặc biệt, một số ngành công nghiệp Mỹ đang cạnh tranh với châu Âu như: hàng không, nông nghiệp, và ôtô. Các doanh nghiệp Mỹ muốn FTA Hàn-Mỹ sẽ có hiệu lực sớm hơn FTA Hàn-EU để thu được mọi lợi ích của thương mại tự do. Nếu chậm, họ rất có thể sẽ mất thị trường Hàn Quốc vào tay các công ty châu Âu.

Ngày 6/11, 88 thành viên của Hạ viện Mỹ đã chuyển một bức thư cho Tổng thống Obama, thúc giục ông đẩy nhanh quá trình phê chuẩn hiệp định FTA với Hàn Quốc. Các Hạ sĩ này cho rằng, FTA với Hàn Quốc, đối tác thương mại lớn thứ bảy của Mỹ, sẽ nâng cao doanh thu của ngành sản xuất ôtô và thịt bò Mỹ tại Hàn Quốc. Nó bảo đảm rằng đây chính là hiệp định thương mại đạt nhiều lợi ích nhất trong số tất cả các hiệp định mà Mỹ đã ký trong 15 năm qua.

Các chuyên gia kinh tế của Hàn Quốc cho rằng, FTA Hàn-Mỹ đã được ký, do đó công việc của phía chính phủ đã kết thúc. Bây giờ, số phận của nó tùy thuộc vào phía lập pháp là Quốc hội Hàn Quốc và Thượng viện Mỹ, có phê chuẩn hiệp định hay không.

Do đó, cuộc gặp cấp cao nhân chuyến thăm Hàn Quốc của Obama là cuộc họp của hai người đứng đầu chính phủ, dường như sẽ không thúc đẩy bất kỳ thay đổi đáng kể nào của Thượng viện Mỹ. Vì vậy, người ta đang khá bi quan về tiến triển của FTA song phương này.