Kết quả nổi bật trong phòng chống tham nhũng, qua báo cáo của Chính phủ

Chính phủ tiếp tục khẳng định quan điểm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" trong đấu tranh phòng chống tham nhũng.

Sáng 12/9, báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về công tác phòng chống tham nhũng năm 2019, Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, năm 2019, công tác này tiếp tục được duy trì, đẩy mạnh, "không dừng", "không nghỉ", "không chùng xuống".

Sau nhận định chung, Chính phủ nêu một số kết quả nổi bật.

Thứ nhất, đã tăng cường phối hợp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc với quyết tâm cao hơn, quyết liệt hơn. Nhiều vụ án được mở rộng điều tra, khởi tố thêm nhiều bị can, làm rõ bản chất chiếm đoạt, tham nhũng, tiếp tục khẳng định quan điểm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" trong đấu tranh phòng chống tham nhũng.

Thứ hai, công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán được đẩy mạnh, xử lý nghiêm minh, kịp thời các tổ chức đảng, đảng viên sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước, củng cố thêm niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Thứ ba, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở các địa phương có nhiều tiến bộ, có nhiều vụ việc phức tạp đã thực hiện vượt tiến độ, kế hoạch, khắc phục dần tình trạng "trên nóng, dưới lạnh"; "tham nhũng vặt" được quan tâm chỉ đạo, tạo chuyển biến bước đầu trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức.

Kết quả nổi bật tiếp theo được nêu tại báo cáo là nhiều quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến phòng chống tham nhũng được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới và triển khai thực hiện có hiệu quả, nhất là các quy định về nêu gương, về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, về trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với người dân, về xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; về thi hành Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Tố cáo...

Theo đánh giá của Chính phủ, kết quả nổi bật còn là, các cơ quan truyền thông và báo chí tích cực tuyên truyền, thông tin về kết quả kiểm tra, thanh tra, xử lý các vụ án, vụ việc về tham nhũng; đảm bảo nghiêm kỷ luật thông tin, tham gia tích cực đấu tranh, ngăn chặn "tham nhũng vặt". Quốc Hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tăng cường giám sát việc thực hiện quy định về phòng chống tham nhũng, giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức góp phần quan trọng vào kết quả công tác phòng chống tham nhũng.

Các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ hơn trong công tác phòng chống tham nhũng cũng được xếp vào kết quả nổi bật của năm 2019.

Nhìn chung, tham nhũng đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm mặc dù vẫn còn xảy ra trên nhiều lĩnh vực, nhất là tình trạng "tham nhũng vặt", nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc để vụ lợi, Chính phủ khái quát.

Dự báo của Chính phủ là trong thời gian tới, công tác phòng chống tham nhũng sẽ tiếp tục đạt được kết quả toàn diện, tích cực, đậm nét. 

Tuy nhiên, Chính phủ cũng nhìn nhận hạn chế là công tác tổ chức, cán bộ và quản lý cán bộ để phòng chống tham nhũng vẫn còn hạn chế. Một số bộ, ngành, địa phương còn có tình trạng bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý còn nhiều trường hợp thiếu điều kiện, tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực; bố trí người thân vào vị trí việc làm hoặc để người thân kinh doanh trong phạm vi quản lý, vi phạm quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng.

Chính phủ cũng thừa nhận, số vụ việc, vụ án được phát hiện, xử lý chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng, nhất là công tác phát hiện, xử lý ở địa phương. Chất lượng và tiến độ điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án tham nhũng, kinh tế chưa đạt yêu cầu, tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng có tiến bộ đáng kể nhưng còn thấp hơn nhiều giá trị tài sản bị chiếm đoạt, gây thiệt hại.

Vẫn còn xảy ra sai phạm, tham nhũng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, báo cáo nêu rõ.

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2019 cơ quan điều tra đã khởi tố mới 214 vụ, 487 bị can tham nhũng; thiệt hại trên 1.028 tỷ đồng và 22.069 m2 đất; thu hồi 615.06 tỷ đồng và 11.867 m2 đất; kê biên trên 795 tỷ đồng. Đã kết luận điều tra đề nghị truy tố 217 vụ, 653 bị can.

Tòa án nhân dân các cấp thụ lý theo thủ tục sơ thẩm 344 vụ, 849 bị cáo (tăng 31 vụ so với năm 2018); đã xét xử sơ thẩm 240 vụ, 517 bị cáo về các tội danh tham nhũng. Có 9 bị cáo bị tuyên phạt mức án tử hình, tù chung thân.