Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/4 công bố một bản danh sách gồm khoảng 1.300 sản phẩm công nghệ, giao thông và dược phẩm của Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế 25% khi nhập khẩu vào Mỹ.

Đây là kế hoạch đánh thuế hàng Trung Quốc mà ông Trump đưa ra vào hồi tháng 3 nhằm trừng phạt điều mà Washington cho là Trung Quốc xâm phạm tài sản trí tuệ của Mỹ. Bản danh sách hàng Trung Quốc bị áp thuế đã được văn phòng đại diện thương mại Mỹ (USTR) tập hợp theo yêu cầu của ông Trump, đánh dấu một nấc leo thang mới trong "trận thư hùng" về thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trước đó, vào hôm thứ Hai, Trung Quốc đã công bố danh sách 128 sản phẩm Mỹ, gồm thịt lợn và rượu vang, sẽ bị nước này áp thuế quan nhằm đáp trả việc ông Trump đánh thuế mạnh đối với thép và nhôm nhập khẩu. Tổng cộng, các sản phẩm Mỹ này có kim ngạch nhập khẩu vào Trung Quốc khoảng 3 tỷ USD mỗi năm.

Danh sách hàng Trung Quốc mà USTR vừa đưa ra hầu như không có hàng tiêu dùng, mà tập trung vào các sản phẩm công nghệ cao, từ hóa chất đến đi-ốt phát quang, xe môtô cho tới thiết bị y khoa. Các mặt hàng này có kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ khoảng 50 tỷ USD mỗi năm.

Giới phân tích cho rằng việc áp thuế những mặt hàng này có thể ảnh hưởng bất lợi đến chuỗi cung ứng của nhiều nhà sản xuất Mỹ.

Việc công bố bản danh sách trên mở ra một giai đoạn tham khảo ý kiến công chúng và tham vấn chuyên gia dự kiến kéo dài khoảng 2 tháng. Sau đó, USTR sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về những sản phẩm bị áp thuế. Cơ quan này dự kiến tổ chức một buổi thu thập ý kiến công chúng về kế hoạch đánh thuế này vào ngày 15/5.

USTR nói kế hoạch đánh thuế hàng Trung Quốc là nhằm "đáp trả chính sách của Trung Quốc cưỡng ép các công ty Mỹ phải chuyển giao công nghệ và tài sản trí tuệ cho các công ty trong nước của Trung Quốc". USTR cũng nói những chính sách như vậy "thúc đẩy dự định mà Trung Quốc đã đưa ra về giành lấy vai trò đi đầu trong những công nghệ tiên tiến như được nêu trong các kế hoạch về công nghiệp của nước này, bao gồm kế hoạch ‘Made in China 2025’ (‘Sản xuất tại Trung Quốc 2025’)".

Trung Quốc luôn phủ nhận những cáo buộc của Mỹ cho rằng luật của Trung Quốc ép các công ty nước ngoài phải chuyển giao công nghệ mới được tiếp cận thị trường. Bắc Kinh cũng đã cảnh báo sẽ trả đũa bất kỳ hành động áp thuế quan nào của Mỹ, mà những mặt hàng Mỹ có khả năng "lĩnh đòn" cao bao gồm đậu tương, máy bay và thiết bị nặng.

Bản danh sách mà Mỹ đưa ra nhằm chủ yếu vào các sản phẩm công nghệ cao hưởng lợi từ chương trình "Made in China 2025". Đây là chương trình nhằm thay thế hàng công nghệ cao nhập khẩu bằng các sản phẩm sản xuất trong nước và thiết lập cho Trung Quốc một vị trí thống lĩnh trong các ngành công nghiệp của tương lai.

Chương trình do Chính phủ Trung Quốc chỉ đạo này bao gồm 10 ngành công nghiệp chiến lược: công nghệ thông tin cao cấp, người máy, máy bay, xe chạy năng lượng mới, dược phẩm, thiết bị điện năng, vật liệu mới, máy nông nghiệp, đóng tàu và kỹ thuật hàng hải, và thiết bị đường sắt tiên tiến.