Trong các ngày 16 và 17/11/2023, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các bộ, ngành tổ chức Hội nghị sơ kết, đánh giá tình hình triển khai thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lĩnh vực trẻ em.

Các Quyết định này gồm: Quyết định số 1437/QĐ-TTg phê duyệt Đề án chăm sóc vì sự phát triển toàn diện trẻ em trong những năm đầu đời tại gia đình và cộng đồng giai đoạn 2018 - 2025; Quyết định số 1438/QĐ-TTg phê duyệt Đề án hỗ trợ trẻ em khuyết tật tiếp cận các dịch vụ bảo vệ, chăm sóc, giáo dục tại cộng đồng giai đoạn 2018 – 2025.

Quyết định số 1863/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em giai đoạn 2020 - 2025; Quyết định số 588/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Vận động nguồn lực xã hội hỗ trợ trẻ em các xã đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2019-2025; Quyết định số 55a/2013/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ phẫu thuật tim cho trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh.

QUAN TÂM CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG XÂM HẠI TRẺ EM

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh: “Phát triển toàn diện con người bắt đầu từ phát triển toàn diện trẻ em, muốn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cần chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em từ sớm, từ xa; gắn bảo đảm thực hiện quyền trẻ em với giải quyết kịp thời các vấn đề về trẻ em”.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các đề án, kế hoạch nhằm đáp ứng các yêu cầu về chăm sóc và bảo vệ trẻ em trong giai đoạn phát triển và hội nhập mới của đất nước.

Đối với kết quả thực hiện của các Quyết định, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, về Quyết định số 1863, đã có 17 tỉnh, thành phố xây dựng và ban hành quy chế, quy định quy trình phối hợp trong hỗ trợ, can thiệp, giải quyết đối với các trường hợp trẻ em bị xâm hại như: TP. HCM, Vĩnh Long, Bình Dương, Hòa Bình, Đà Nẵng, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, An Giang, Điện Biên, Khánh Hòa, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Cà Mau, Quảng Nam, Kon Tum, Nghệ An…

Bộ Công an đã triển khai xây dựng 39 mô hình “Phòng điều tra thân thiện ” ở 38 đơn vị, địa phương, tập huấn cho trên 1.000 cán bộ điều tra các cấp phục vụ quá trình xác minh, điều tra các vụ việc liên quan đến người dưới 18 tuổi.

Công tác phối hợp liên ngành trong bảo vệ trẻ em và phòng, chống xâm hại trẻ em được các bộ, ngành và địa phương quan tâm, chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên, đáng chú ý mới chỉ 50% trẻ em được tập huấn kỹ năng phòng chống bạo lực học đường...

Thượng tá Khổng Ngọc Oanh, Đội trưởng Đội phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em (Phòng 5), Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an nói, trước năm 2018, nhiều vụ xâm hại trẻ em rơi vào tồn đọng kéo dài, không xử lý được. Bên cạnh đó, nhiều khi người dân không tin tưởng, không báo tin tố giác tội phạm khiến nhiều vụ xâm hại đi vào bóng tối.

Sau khi có Quyết định 1863, đơn vị đã triển khai thực hiện mô hình điều tra thân thiện. Theo đó, điều tra viên không được lấy lời khai quá 2 tiếng đối với trẻ em; phòng điều tra trẻ em dưới 18 tuổi và phụ nữ bị bóc lột có lối đi riêng, ở nơi yên tĩnh, diện tích 18m2, mô hình có không gian màu sắc hài hòa, tạo môi trường thận thiện khi các em bước vào đây thân thiện ấm áp, an toàn.

Bên cạnh đó cũng có tủ thuốc, có hình nộm cơ thể người đánh số, để có những em xấu hổ, thiểu năng…có thể chỉ ra vị trí bị xâm hại.

“Mô hình điều tra thân thiện, vừa giúp các em tránh tâm lý lo sợ, căng thẳng, tránh tổn thương khi tham gia pháp lý, vừa nâng cao hiệu quả điều tra, bảo vệ được quyền của các em”, Thượng tá Khổng Ngọc Oanh cho biết.

HỖ TRỢ NHIỀU TRẺ EM CÓ HOÀN CẢNH KHÓ KHĂN

Đối với việc triển khai Quyết định số 588, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức và địa phương hỗ trợ cho hơn 6,4 triệu lượt trẻ em với tổng kinh phí trên 1.646 tỷ đồng.

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hỗ trợ 13 tỷ đồng cho 19 tỉnh để triển khai mua 26.050 suất đồ ấm cho 26.050 trẻ em nghèo. Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam vận động nguồn lực xã hội để thực hiện 4 gói hỗ trợ cho 141.204 lượt trẻ em tại 38 tỉnh với tổng kinh phí gần 52,2 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh hỗ trợ cho 26.445 lượt thiếu nhi tại các địa bàn đặc biệt khó khăn với kinh phí 197 tỷ đồng. Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị Việt Nam triển khai hàng nghìn chương trình, dự án hỗ trợ cho trẻ em các xã đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số và miền núi với tổng kinh phí hỗ trợ trên 350 tỷ đồng.

Với Quyết định số 55a, đến nay đã có 213.381 trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh được khám sàng lọc; 18.585 trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh được chỉ định phẫu thuật; 13.797 trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh được phẫu thuật (chiếm gần 74% tổng số trẻ em được chỉ định phẫu thuật tim thông qua các đợt khám sàng lọc). Chi phí phẫu thuật tim từ 50 - 120 triệu đồng, (trung bình 80 triệu đồng)/trường hợp…

Tại hội nghị, Phó trưởng đại diện Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (Unicef) tại Việt Nam Lesley Miller đánh giá cao sự cam kết lâu dài của Chính phủ Việt Nam về thúc đẩy và bảo vệ quyền trẻ em.

“Các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam về các kế hoạch hành động cấp quốc gia minh chứng cho cam kết mạnh mẽ này”, bà nói.

Các báo cáo, tham luận tại hội nghị cũng đã đánh giá mức độ quan tâm, trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức thực hiện của các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức, chính quyền các cấp được Thủ tướng giao trong các quyết định và trong các kế hoạch triển khai.

Báo cáo cũng chỉ ra những kết quả cũng như các khó khăn, thách thức khi thực hiện các giải pháp, mô hình, phương thức giải quyết, can thiệp, hỗ trợ để phát triển toàn diện trẻ em, phòng, chống xâm hại trẻ em...

Nhiều kiến nghị, giải pháp để đạt được mục tiêu, kết quả, hiệu quả của các đề án, kế hoạch, chương trình về trẻ em đến năm 2025 và 2030 cũng được các đại biểu đề xuất.